Gỗ nằm ngổn ngang	trong vườn quốc gia Vũ Quang

Theo tài liệu của cơ quan điều tra, vào khoảng tháng 6/2012, lợi dụng việc khảo sát xây dựng cột mốc 500 biên giới Việt Lào, một số người dân được thuê khuân vác vật liệu vào khu vực biên giới nên phát hiện tại tiểu khu 204 thuộc địa phận xã Hòa Hải, huyện Hương Khê và tiểu khu 198 địa phận xã Hương Quang, huyện Vũ Quang là 2 tiểu khu liền kề thuộc lâm phần quản lý bảo vệ của Vườn Quốc gia Vũ Quang. Tại khu vực này có nhiều cây gỗ pơ mu thuộc nhóm IIA là loại gỗ có giá trị kinh tế cao trên thị trường và rất dễ tiêu thụ. Tuy các tiểu khu này được xếp loại phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, nhưng việc bảo vệ  quản lý bảo vệ của chủ rừng mà trực tiếp là Trạm Kiểm lâm Hòa Hải rất lỏng lẻo nên tại địa bàn 2 xã Hòa Hải và Phúc Đồng huyện Hương Khê, một số chủ “đầu nậu” buôn bán gỗ đã tổ chức thuê người (chủ yếu là người dân tộc Tày tại hai huyện Tuyên Hóa và huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình) đột nhập vào rừng thuộc tiểu khu 198 và 204 để khai thác, vận chuyển đưa đi tiêu thụ. Qua điều tra xác định từ tháng 10/2012 đến tháng 2/2013, tại hai tiểu khu 198 và tiểu khu 204 có 464 cây gỗ pơ mu bị triệt hạ để lấy gỗ với tổng khối lượng là 689,4m3. (Tại tiểu khu 198 có 73 gốc cây pơ mu bị khai thác trái phép với tổng khối lượng là 174,72m3 gỗ. Trong đó có 33 cây đang nằm tại gốc có  khối lượng là 66,09m3 và 40 cây đã cưa xẻ tẩu tán khỏi hiện trường có khối lượng là 108,63m3. Tiểu khu 204 có 391 cây gỗ pơ mu bị khai thác trái phép với tổng khối lượng là 514,68 m3; Trong đó có 207 cây đang nằm tại gốc với tổng khối lượng là 321,610m3 và 184 cây có khối lượng 203,15m3).

Toàn bộ thiệt hại nêu trên thuộc lâm phần quản lý, bảo vệ của Vườn quốc gia Vũ Quang. Trong 464 gốc với khối lượng 689,4m3 gỗ đã được điều tra làm rõ được 53,13m3 là do Trần Đình Phú (SN1987) trú tại xã Phúc Đồng, huyện Hương Khê đã cấu kết với Nguyễn Văn Bình (SN 1981) trú tại xã Thanh Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình đã tổ chức thuê và đưa người vào rừng khai thác gỗ Pơ mu tại tiểu khu 204 thuộc Vườn Quốc gia Vũ Quang hai đợt với số lượng lớn.

Đợt 1: khoảng đầu tháng 12/2012, Nguyễn Văn Thanh trú tại xã Thanh Hóa – huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình điện thoại cho Trần Đình Phú trú tại xã Phúc Đồng, huyện Hương Khê thỏa thuận việc tổ chức khai thác gỗ tại Vườn Quốc gia Vũ Quang. Sau khi thống nhất với nhau về giá cả, chủng loại gỗ cần khai thác và địa điểm bàn giao gỗ, Trần Đình Phú đã cho Nguyễn Văn Thanh tạm ứng trước số tiền là 3 triệu đồng để mua sắm lương thực, thực phẩm phục vụ cho việc khai thác gỗ. Nguyễn Văn Thanh thuê 4 đối tượng là người dân tộc thuộc bản Kai, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình để khuôn vác gỗ cho Thanh trong quá trình tập kết vận chuyển gỗ với tiền công 100.000đ/1 người/1 ngày công lao động. Còn việc khai thác gỗ do Thanh thực hiện, sau đó vận chuyển đến chân đạp Đá Hàn bàn giao cho Trần Đình Phú và được Phú thanh toán cho số tiền là 12,6 triệu đồng.

Cuối tháng 1/2013, Nguyễn Văn Thanh đặt vấn đề tiếp tục tổ chức khai thác gỗ Pơ mu để bán cho Trần Đình Phú như lần trước. Nguyễn Văn Thanh đã thuê thêm 6 người dân tộc, cùng ở bản Kai, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa làm “nhiệm vụ” khai thác gỗ. Ngày 25/1/2012, Nguyễn Văn Thanh cùng 6 người trên đến nhà ông Trần Đình Vọ (bố đẻ của Phú) tại xóm 10, xã Phúc Đồng, huyện Hương Khê, tại đây Trần Đình Phú cho Nguyễn Văn Thanh tạm ứng 3 triệu đồng để mua sắm lương thực, thực phẩm đóng gùi phục vụ cho việc khai thác gỗ, sau đó dùng xe lôi chở cả nhóm vào bờ đạp Đá Hàn thuộc địa phận xã Hòa Hải để vào rừng khai thác gỗ. Trong khoảng thời gian từ ngày 27/1/2013 đến ngày 2/2, Nguyễn Văn Thanh đã dùng cưa xăng triệt hạ 17 cây gỗ Pơ mu tại tiểu khu 204 với tổng khối lượng là 36,67m3, 3 cây gỗ tùng khối lượng 8,46m3. Toàn bộ số gỗ này Thanh mới vận chuyển được 0,93 m3 gỗ xẻ đến tiểu khu 181 thì bị Bộ đội biên phòng bắt giữ.

Đối tượng Trần Đình Phú

Tài liệu của cơ quan Công an cũng chứng minh việc làm thiếu trách nhiệm, gây hậu quả nghiêm trọng của một số cán bộ kiểm lâm thuộc Vườn Quốc gia Vũ Quang. Với cương vị được giao Nguyễn Đình Lê là người trực tiếp phân công chỉ đạo, đôn đốc và thực hiện 10 nhiệm vụ của trạm kiểm lâm địa bàn theo quy chế quản lý bảo vệ của Vườn Quốc gia Vũ Quang đã đề ra. Nhưng do thiếu trách nhiệm nên kể từ khi được bổ nhiệm chức vụ Trạm trưởng trạm kiểm lâm Hòa Hải từ năm 2009 đến tháng 1/2013, Nguyễn Đình Lê đã không thực hiện hết nhiệm vụ như: không phân công nhân viên kiểm lâm của trạm kiểm soát người, phương tiện vào ra cửa rừng; không tổ chức tuần tra, kiểm tra rừng tận gốc tại các tiểu khu thuộc khu vực sát đường biên giới Việt – Lào, không mở  sổ nhật ký tiểu khu theo dõi diễn biến tài nguyên rừng trên toàn bộ lâm phần được giao quản lý, bảo vệ. Riêng tiểu khu 204 được xếp vào phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, khu vực này có trên 100 ha rừng cây gỗ pơ mu thuộc nhóm IIA. Đây là loại gỗ vừa có giá trị cao trên thị trường vừa dễ vận chuyển tiêu thụ nên các đối tượng tập trung để tổ chức khai thác trái phép, tiểu khu này nằm trên khu vực biên giới, đường tuần tra không thuận lợi do ngại khó khăn vất vả nên cả năm 2012, Trạm Kiểm Lâm Hòa Hải không chủ động tổ chức tuần tra, kiểm tra rừng tận gốc tại tiểu khu này được lần nào nên không biết tại tiểu khu này có rừng gỗ Pơ mu. Đặc biệt cuối năm 2012 tình hình xâm phạm tài nguyên rừng đặc dụng có nhiều diễn biến phức tạp, Hạt kiểm lâm vườn Quốc gia Vũ Quang đã lập kế hoạch phối hợp với Bộ đội Biên phòng chốt chặn tại Khe Thui, khu vực ngã ba Long Vương là điểm xung yếu vào ra các tiểu khu 198, 204, 205, 206 thuộc phân khu bảo vệ nghiêm ngặt vào giao trách nhiệm cho Nguyễn Đình Lê chủ trì triển khai thực hiện trong thời gian là 2 tháng và phải báo cáo thường xuyên với Ban giám đốc và lãnh đạo hạt kiểm lâm biết để kịp chỉ đạo xử lý. Tuy nhiên kế hoạch này cũng chỉ được thực hiện 13 ngày do trời mưa nên tổ công tác đề xuất tạm dừng, đến khi thời tiết thuận lợi Nguyễn Đình Lê vẫn không tiếp tục thực hiện theo đúng kế hoạch và vẫn không tổ chức kiểm tra rừng ở những điểm theo thông báo của lãnh đạo về việc đã phát hiện rừng thuộc các tiểu khu sát đường biên giới có hiện tượng khai thác lâm sản trái phép; song hàng tháng Nguyễn Đình Lê vẫn báo cáo là rừng được bảo vệ nghiêm ngặt không có hiện tượng khai thác lâm sản trái phép… Kết quả điều tra xác định trong thời gian từ tháng 10/2012 đến tháng 1/2013, tại tiểu khu 204 thuộc lâm phần quản lý bảo vệ của Trạm kiểm lâm Hòa Hải các đối tượng đã triệt hạ 391 cây gỗ pơ mu có tổng khối lượng là 514,68m3, nhưng trong suốt thời gian trên Nguyễn Đình Lê hoàn toàn không biết.

Là người trực tiếp tham mưu, giúp việc cho Hạt trưởng trong công tác quản lý bảo vệ rừng, chịu trách nhiệm theo dõi chỉ đạo các trạm kiểm lâm địa bàn, Lê Văn Vĩnh – Hạt phó Hạt kiểm lâm Vườn Quốc gia Vũ Quang chưa làm tốt nhiệm vụ được giao, việc Trạm kiểm lâm Hòa Hải không phân công kiểm soát người, phương tiện vào ra cửa rừng, không tổ chức kiểm tra rừng tận gốc tại tiểu khu 204 trong suốt thời gian dài. Là người chỉ đạo trực tiếp mà Lê Văn Vĩnh không kiểm soát được tình hình để kịp thời chấn chỉnh dẫn đến hậu quả rừng bị xâm hại gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng mà không biết, để ngăn chặn xử lý. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao, Lê Văn Vĩnh là người trực tiếp xây dựng và tham mưu quản lý bảo vệ rừng, kế hoạch truy quét, kế hoạch bảo vệ rừng hàng tháng, nhưng trong quá trình triển khai thực hiện một số trạm kiểm địa bàn hoạt động kém hiệu quả nhưng Lê Văn Vĩnh chưa kiểm tra chỉ đạo sát sao để kịp thời chấn chỉnh. Đặc biệt trạm kiểm lâm Hòa Hải là điểm nóng về khai thác, vận chuyển, mua bán lâm sản trái phép xâm hại tài nguyên rừng, lẽ ra cần phải thận trọng kiểm tra ấn chỉ, sổ nhật ký công tác của trạm để nắm bắt việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ theo quy chế quản lý bảo vệ rừng đặc dụng, trong đó việc tổ chức kiểm soát người, phương tiện vào ra cửa rừng, kiểm tra rừng tận gốc, lên lý lịch tiểu khu để theo dõi diễn biến tài nguyên rừng là nhiệm vụ quan trọng, nhưng do buông lỏng quản lý và chủ quan tin tưởng vào báo cáo của cấp dưới, Lê Văn Vĩnh chỉ quan tâm chú trọng vào công tác truy quét vòng ngoài, chạy đua theo các vụ vệc thu giữ gỗ tập kết trong lòng hồ đập Đá Hàn, chưa thực sự chú trọng kiểm tra đôn đốc các mặt công tác khác nên trong suốt thời gian từ tháng 10/2012 đến tháng 2/2013 tại tiểu khu 198 và 204 bị các nhóm đối tượng đã triệt hạ 464 cây gỗ pơ mu.

Trước đó, liên quan đến vụ phá rừng, có 8 cán bộ kiểm lâm Vườn quốc gia Vũ Quang đã bị kỷ luật./.