Doanh thu ngàn tỷ, bồi thường chủ yếu vật chất xe ô tô

Theo báo cáo tài chính hợp nhất năm 2024 của bảo hiểm MIC, doanh thu bảo hiểm xe cơ giới đạt gần 1.800 tỷ đồng, chiếm hơn 35% tổng doanh thu phí bảo hiểm gốc. Chi phí bồi thường mảng nghiệp vụ này của bảo hiểm MIC là 936 tỷ đồng, chiếm 52% tổng doanh thu.

Tương tự, bảo hiểm hàng không VNI cũng ghi nhận doanh thu phí bảo hiểm gốc mảng xe cơ giới trong năm 2024 là hơn 1.806 tỷ đồng, chiếm hơn 62% tổng phí bảo hiểm gốc của VNI. Trong khi đó, chi phí bồi thường đạt 825 tỷ đồng.

Doanh thu phí bảo hiểm gốc mảng xe cơ giới của bảo hiểm Bảo Minh đạt trên 946 tỷ đồng, tăng trưởng thêm 85 tỷ so với cùng kỳ năm 2023. Ở chiều ngược lại, chi cho bồi thường mảng này đạt hơn 426 tỷ đồng.

Bảo hiểm PJICO cho biết, năm 2024 mảng bảo hiểm xe cơ giới mang lại doanh thu hơn 1.640 tỷ đồng, chi phí bồi thường đạt gần 880 tỷ đồng, chiếm gần 54% tổng doanh thu mảng này.

Bồi thường bảo hiểm xe cơ giới chủ yếu cho nghiệp vụ vật chất xe

Số liệu báo cáo của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam tính đến 31/12/2024, bảo hiểm xe cơ giới đạt doanh thu hơn 18.693 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 25% trong tổng doanh thu toàn thị trường, chi phí bồi thường đạt gần 8.630 tỷ đồng, tỷ lệ bồi thường gần 46,2%.

Trong đó, doanh thu bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự (TNDS) chủ xe cơ giới đạt 4.538 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 6,1% và tăng 4,5% so với cùng kỳ năm trước, bồi thường đạt 883 tỷ đồng, tỷ lệ bồi thường 19,5%; doanh thu bảo hiểm xe cơ giới tự nguyện đạt 14.155 tỷ đồng, tăng 5,5% và chiếm tỷ trọng 18,9%, bồi thường đạt 7.747 tỷ đồng, tỷ lệ bồi thường 54,7%.

Các chuyên gia đánh giá rằng, trong mảng nghiệp vụ bảo hiểm xe cơ giới, hàng năm chi phí bồi thường chiếm khá nhiều trong chi phí của DNBH. Tuy nhiên, chủ yếu tập trung ở nghiệp vụ bảo hiểm tự nguyện (vật chất xe ô tô), còn mảng bảo hiểm bắt buộc TNDS (ô tô và xe máy) còn rất ít.

Thay vì hoa hồng, cần tăng bồi thường bảo hiểm TNDS xe cơ giới

Cũng theo số liệu của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, trong 12 tháng của năm 2024, tổng doanh thu bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe cơ giới tương tự đạt 805 tỷ đồng. Trong đó, ước tính chi phí bồi thường chỉ là hơn 24 tỷ đồng, tương ứng với tỷ lệ chi trả 3%.

Đối với bảo hiểm TNDS xe ô tô, tổng doanh thu năm 2024 đạt 3.733 tỷ đồng, con số bồi thường là 858 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ gần 23%.

Chuyên gia Trần Nguyên Đán

Trao đổi với VietnamFinance, chuyên gia kinh tế, thành viên Hội Luật gia Việt Nam, ông Trần Nguyên Đán cho biết, đối với bồi thường bảo hiểm xe cơ giới chia làm 2 mảng nghiệp vụ chính đó là vật chất xe (tự nguyện) và TNDS xe cơ giới (bắt buộc).

Theo các số liệu bồi thường nêu trên, chủ yếu các DNBH hiện đang chi trả rủi ro về vật chất xe ô tô, còn mảng nghiệp vụ TNDS cả ô tô và xe máy đều khiêm tốn, thậm chí xe máy rất thấp.

Lý giải cho thực trạng này, ông Đán nêu quan điểm, đối với vật chất xe ô tô mỗi khi va chạm thiệt hại thường lớn, chính vì vậy hình thành nên thói quen dùng đến bảo hiểm để bồi thường. Ví dụ như vụ việc chiếc xe VF3 đâm vào chiếc xe BMW i8, số tiền bồi thường không hề nhỏ, trường hợp này sẽ dùng đến bảo hiểm vật chất xe và cả bảo hiểm TNDS xe ô tô.

“Vài ngàn tỷ thu được mỗi năm, các DNBH cũng đã chi cho bồi thường lên đến quá 50%”, ông Đán dẫn số liệu.

Vấn đề thu phí nhiều nhưng bồi thường ít chủ yếu là ở bảo hiểm TNDS xe máy, tỷ lệ bồi thường chỉ hơn 3%. Ông Đán nhận định, hầu hết các khoản chi ở loại hình bảo hiểm này nằm trong phần hoa hồng và các khoản chi phí kinh doanh, phụ cấp khác của các DNBH. Chính vì khoản chi bồi thường quá thấp như vậy, phải nâng chi hoa hồng lên để các DN cạnh tranh với nhau.

Các DNBH phi nhân thọ đang chi hoa hồng, chi phí khác cho bảo hiểm xe máy lên đến 60-70%, thậm chí cao hơn, riêng hoa hồng dành cho người bán đã là 50%.

“Bởi phí của loại hình bảo hiểm TNDS xe máy thấp, nếu hoa hồng không hấp dẫn thì gần như tư vấn viên không mặn mà bán hàng”, ông Đán nêu quan điểm.

Các DNBH cần chú trọng tăng bồi thường mảng TNDS để phát huy đúng vai trò của loại hình bảo hiểm này

Chi bồi thường quá thấp cũng là một trong các nguyên nhân khiến cho người dân có nhiều ý kiến phản ứng với loại hình bảo hiểm này, họ không cảm thấy có giá trị, dẫn đến loạt cử tri các tỉnh thành kiến nghị Bộ Tài chính chuyển bảo hiểm bắt buộc TNDS xe máy sang tự nguyện hoặc bỏ.

Tuy nhiên, ông Đán đánh giá, bảo hiểm TNDS xe cơ giới có vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo khả năng bồi thường thiệt hại của người gây ra tai nạn, quyền lợi của những nạn nhân trong các vụ TNGT xe cơ giới.

“Những tài xế lái xe tải, xe khách, tài xế đi làm thuê không may gây tai nạn cho người khác thì họ lấy tiền đâu ra để đền bù thiệt hại”, ông Đán quan ngại.

Ông Đán lý giải, thêm một phần nguyên nhân người tham gia còn “ác cảm” với bảo hiểm TNDS xe cơ giới đến từ việc người dân chưa hiểu rõ vai trò của bảo hiểm TNDS xe cơ giới, cũng như thiếu niềm tin trong việc chi trả bồi thường khi xảy ra rủi ro.

Do đó, để phát huy vai trò của bảo hiểm TNDS, thay vì những khoản chi phần lớn cho hoa hồng, cũng như chi phí kinh doanh, phụ cấp…các DNBH có thể xem xét nâng mức bồi thường thiệt hại lên cao hơn, thay vì 50 triệu và 150 triệu đối với xe máy, có thể lên 100 triệu và 300 triệu hoặc cao hơn, dù mức phí bảo hiểm sẽ tăng theo.

“Quan trọng hơn, cần chú trọng trong công tác chi trả, chuyển chi phí từ hoa hồng qua chi phí bồi thường, để người dân tạo thói quen dùng bảo hiểm, thấy được lợi ích của việc tham gia bảo hiểm TNDS, từ đó có niềm tin đối với loại hình này”, ông Đán nhấn mạnh.

Tác giả: Xuân Thạch

Nguồn tin: vietnamfinance.vn