SMS Cap Trafalgar trước khi hoán cải thành tàu tuần dương. Ảnh: Wikipedia.

Năm 1914, không lâu sau khi Thế chiến I nổ ra, tàu tuần dương SMS Cap Trafalgar của Đức cải trang thành tàu buôn HMS Carmania của Anh, nhằm đánh lừa các tàu đối phương trước khi áp sát và bắn phá dữ dội. Tuy nhiên, định mệnh khiến đối thủ đầu tiên của nó lại chính là chiếc HMS Carmania thật, biến đây trở thành trận hải chiến ác liệt giữa hai tàu chở khách vũ trang, theo WATM.

Cả Cap Trafalgar và HMS Carmania đều là tàu chở khách được hoán cải thành chiến hạm để tấn công tuyến vận tải của đối phương. Cap Trafalgar được hạ thủy ngày 31/7/1913, dài 187 m, rộng 22 m, có lượng giãn nước 23.640 tấn và chở được 1.600 hành khách. Tới tháng 8/1914, con tàu tới Nam Mỹ để lắp đặt vũ khí và nhận thêm sĩ quan hải quân.

Sau quá trình hoán cải, Cap Trafalgar được trang bị hai pháo hạm 104 mm và 6 pháo tự động 37 mm, tất cả đều được điều khiển bởi những sĩ quan giàu kinh nghiệm của hải quân Đức. Con tàu mang mật danh Hilfskreuzer B (tàu tuần dương phụ trợ B), do Julius Wirth chỉ huy.

Tàu chở khách hạng sang Carmania được hạ thủy ngày 21/2/1905 với chiều dài 198 m và rộng 22 m. Khi Thế chiến I nổ ra, con tàu được hoán cải thành tàu buôn vũ trang, mang theo 8 hải pháo cỡ nòng 120 mm và do đại tá hải quân Noel Grant chỉ huy.

Sau hành trình trên biển săn tàu buôn của Anh không có kết quả, ngày 13/9/1914, tàu Cap Trafalgar quay về căn cứ hậu cần ở đảo Trindade phía nam Đại Tây Dương để tiếp nhiên liệu.

Hôm sau, tàu Carmania trong chuyến tuần tra săn tìm tàu và căn cứ hậu cần Đức phát hiện cột khói bốc lên tại cảng ở đảo Trindade. Vài giờ sau, tàu Carmania tiếp cận Trindade và khiến lính Đức trên đảo sửng sốt khi nhìn thấy hai con tàu giống hệt nhau.

Thuyền trưởng hai tàu nhanh chóng ra lệnh chiến đấu và cho tàu di chuyển tới vùng biển rộng ngoài khơi Trindade, nhằm tăng khoảng không gian cơ động và giành vị trí thuận lợi cho việc tấn công đối phương.

Tàu chiến Anh và Đức bắt đầu giao chiến từ khoảng cách 6,5 km. Carmania khai hỏa quá sớm và trượt mục tiêu, trong khi Cap Trafalgar liên tiếp bắn trúng mục tiêu. Trong hai giờ tiếp theo, tàu Carmania bị trúng 79 phát đạn, xuất hiện 304 lỗ thủng trên thân, trong đó nhiều vết ở dưới mực nước, tháp chỉ huy cũng bị đạn pháo của Đức phá hủy hoàn toàn.

Trận đánh giữa hai tàu chở khách hạng sang được hoán cải. Ảnh: Wikipedia.

Tuy nhiên, khi khoảng cách được rút ngắn, các khẩu pháo 120 mm trên chiến hạm Anh bắt đầu gây thiệt hại cho Cap Trafalgar. Chiếc tàu Đức bị trúng tổng cộng 73 phát đạn, gây ra 380 lỗ thủng. Cả hai tàu đều bốc cháy, trong khi thủy thủ sử dụng súng trường và súng máy để nã vào đối phương từ khoảng cách vài trăm mét. Một nhân chứng mô tả cuộc hải chiến giống các trận đánh đầu thế kỷ 19 hơn là Thế chiến I.

Dù trúng ít đạn hơn, chiếc tàu Đức lại chịu thiệt hại nặng do một quả đạn pháo phát nổ trong thân, phá hủy nhiều khoang dưới mực nước biển. Tàu Cap Trafalgar nghiêng mạnh về mạn phải và chìm trong vòng 10 phút sau khi thuyền trưởng ra lệnh bỏ tàu. Tổng cộng có 16 thành viên thủy thủ đoàn thiệt mạng, bao gồm cả thuyền trưởng Wirth, cùng 279 người kịp thoát hiểm và bị quân Anh bắt làm tù binh.

Tàu Carmania cũng chịu thiệt hại nặng không kém với 9 người thiệt mạng, 26 người bị thương, mũi tàu bốc cháy và toàn bộ các khẩu pháo đều bị vô hiệu hóa. Con tàu của Anh phải trở về cảng tại Brazil dưới sự hộ tống của một tàu tuần dương khác.

Tác giả: Việt Hòa

Nguồn tin: Báo VnExpress