Người con của dân bản

Mối quan hệ giữa thiếu tá Võ Trọng Hải với bà con bản Thoong Pẹ rất gắn bó, khi mọi người ở đây gọi anh với cái tên thân mật là “đứa con của bản”. Từng có gần 23 năm gắn bó với cửa vùng đất cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo (Hà Tĩnh) luôn quên mình vì nhiệm vụ, vì sự bình yên của nhân dân vùng biên giới, anh cũng thường xuyên sang giúp cộng đồng bà con người Mông ở bản Thoọng Pẹ (Lào) xây dựng cuộc sống mới. Võ Trọng Hải được bà con các dân tộc hai bên vùng biên, cả người Việt Nam và người Lào hết mực yêu thương, tin tưởng..

Nhớ lại những năm đầu sau khi được trở lại nhận nhiệm vụ Chỉ huy Trạm Biên phòng CKQT Cầu Treo năm 2002, thiếu tá Võ Trọng Hải tâm sự rằng: Anh rất đau lòng và buồn khi thấy tại khu vực hai bên biên giới cửa khẩu có nhiều người nghiện ngập, buôn bán thuốc phiện và các chất ma túy dẫn đến phải chịu cảnh tù tội, tan cửa nát nhà. Anh nhận thấy rằng tất cả những thảm cảnh đó đều xuất phát từ nguyên nhân đói nghèo, lạc hậu và nghiện ngập ma túy. Từ đó anh suy nghĩ trước hết phải triệt phá cây thuố phiện. Qua nhiều ngày thâm nhập và quan sát hai bên vùng biên, anh nhận thấy sát ngay bên kia biên giới, đồng bào Mông ở bản Thoọng Pẹ có tập tục chuyên canh cây thuốc phiện. Đây cũng là nơi tập kết, buôn bán vận chuyển ma túy qua biên giới.

Từ đó, Hải nung nấu ý nghĩ phải làm gì để triệt phá cây thuốc phiện Thoong Pẹ. Phải có một loại cây gì phù hợp để trồng thay thế cây thuốc phiện đạt hiệu quả kinh tế cao? Qua nhiều đêm suy nghĩ trăn trở, một hôm Hải gặp ông Tấn, một việt kiều ở Thái Lan. Ông Tấn mách nước cho Hải: Đất trồng thuốc phiện hợp với rất nhiều giống cây, củ. Nhưng nếu trồng củ gừng thì rất tốt. Vả lại gừng đang có giá tại thị trường Thái Lan, Lào và Việt Nam. Ông còn hứa sẽ biếu bà con 01 tấn gừng giống và sẽ thu mua toàn bộ sản phẩm họ làm ra.

Mừng quá, Hải liền đến với bà con Thoong Pẹ, vạch rõ cho họ thấy tác hại của cây thuốc phiện và vận động họ từ bỏ cây thuốc phiện. Hải đã vận động cán bộ chiến sỹ trong đơn vị trích góp tiền lương hỗ trợ bản 8 trệu kíp, tặng bà con 40 lít nước mắm, 02 thùng kẹo cu đơ, 20kg cá khô 100 gói quà… và ủng hộ Đoàn thanh niên bản 5 triệu kíp để làm sân bóng…Như mưa dầm thấm lâu, dần dần bà con càng mến yêu và cảm phục Hải nên Hải nói gì bà con cũng nghe. Cụ Nhìa Bì Vừ (79 tuổi) nói: Tôi tin Hải nên khi nghe trưởng bản bảo Hải muốn bà con bản chúng tôi bỏ cây thuốc phiện để trồng gừng là tôi vận động con cháu làm ngay. Không ngờ vụ đầu gia đình tôi đã thu hoạch hơn 3 tấn gừng tươi. Mỗi kg gừng hồi đó bán được 1.500 kíp Thu hoạch tớii đâu có người đến đặt mua tới đó.

Nhiều năm liên tiếp cây gừng của Thoọng Pẹ đã lên ngôi, khiến kinh tế nhiều hộ gia đình giàu lên nhanh. Sau đó, Hải cùng bà con trong bản nghiên cứu tiếp về cây gió trầm, một giống cây có khả năng đem lại nguồn lợi kinh tế cao hơn gấp nhiều lần so với củ gừng. Qua hai năm trồng thử nghiệm, không ngờ cây gió trầm lại hết sức tốt tươi. Hộ ông Lầu Phỏng, trồng được 4.000 cây, hộ ông Xông Lìa Tu trồng được 2.000 cây… Mặc dù chưa tới thời điểm khai thác nhưng đã được nhiều người từ nơi khác đến đặt mua cả rừng gió trầm với giá hàng tỷ đồng

Cùng với việc giúp bà con triệt phá cây thuốc phiện Hải còn trực tiếp vận động họ bỏ các tập tục lạc hậu. Biết mẹ của trưởng bản là cụ Vân Non bị mù mắt và con gái của thầy mo Bớ Xôm bị đau thần kinh, Hải cho đại úy quân y sỹ Nguyễn Văn Hùng sang khám và đưa họ về Việt Nam điều trị khỏi bệnh. Đồng thời Hải là người phát động quyên góp tiền xây dựng trạm xá Hữu nghị Thoọng Pẹ với quy mô 24 giường bệnh vừa được khánh thành đưa vào phục vụ bà con vào dịp cuối năm 2008.

Trưởng bản Nằng Chá Xoòng phấn khởi cho biết: Năm 2002 bắt đầu thực hiện triệt bỏ cây thuốc phiện, tỷ lệ đói nghèo của bản chiếm trên 80%. Hồi đó bản có 30 đối tượng nghiện thuốc phiện nặng và có 3 đối tượng theo phỉ. Nhưng đến nay tất cả trong số họ đều từ bỏ thuốc phiện và thổ phỉ để trở về với cuộc sống lương thiện. Hộ đói nay không còn, tỷ lê hộ nghèo hạ xuống chưa đầy 20%, hơn 30% hộ sắm được ô tô, 98% số hộ có ti vi và xe máy. Thu nhập bình quân đầu người từ 4-6 triệu kíp, tương đương 7-11 triệu VNĐ.

Trong năm 2002, đã xẩy ra cơn lũ quét kinh hoàng ở vùng biên Trạm Cầu Treo. Trạm Biên phòng CKQT Cầu Treo trở thành một ốc đảo bị cô lập hoàn toàn giữa biển nước mênh mông. Bà con Thoọng Pẹ đã gùi gạo, thực phẩm nước uống lên Trạm giúp anh em. Năm 2007, khi nghe tin Hà Tĩnh bão lũ tàn phá, bà con Thoọng Pẹ lại quyên góp được hơn 2 tấn gạo, chuyển về Hà Tĩnh hỗ trợ nhân dân vùng thiên tai.

Tâm sự với chúng tôi, Võ trọng Hải cho biết: Anh bị mồ côi cả bố lẫn mẹ khi còn nhỏ, 7 tuổi phải theo anh trai là ông Võ Trọng Việt đi làm thuê cuốc mướn khắp nơi nên bạn bè cùng trang lứa đặt cho anh cái tên tục là “Hải Việt”. Suốt cả cuộc đời thơ ấu của Hải luôn đói, chỉ khi bước chân vào lính Biên phòng năm 19 tuổi, lần đầu tiên anh trong đời anh mới được ăn một bữa cơm no. Vì vậy Hải luôn sẵn sàng chia sẻ tình thương cho bất cứ ai có hoàn cảnh khó khăn. Ngay tại xã Sơn Kim, huyện Hương Sơn nơi địa bàn đơn vị đóng quân có ít nhất trên 50 phụ nữ vắng chồng do chồng bị đi tù hoặc chết vì ma túy. Cạnh đó là những người mẹ già, những đứa con nhỏ ốm đau và thất học! Hải rất thương cảm với những hoàn cảnh đó, vì vậy mỗi khi phá một chuyên án, Hải lại bí mật cho anh em mang gạo, tiền đến giúp đỡ động viên những gia đình có hoàn cảnh trên vượt lên nỗi đau.

Đặc biệt, Hải đã cho tập trung 13 đối tượng nghiện trong vùng đưa về khu vực chợ biên giới quản lý và tạo việc làm cho họ. Trong quá trình lao động tại đây, chính những đối tượng này vì cảm phục Hải mà đã giúp được Đồn biên phòng cửa khẩu bắt giữ được nhiều tên tội phạm nguy hiểm khác.

Nhận xét về Hải, đại tá Võ Trọng Thường, chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh khẳng định: Hải là một người lính chỉ huy kiên quyết, nhưng bao giờ cũng biết lấy chữ tâm để gần gũi chia sẽ với đồng đội, đồng bào. Đặc biệt, hay quan tâm giúp đỡ người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn, người lầm đường lạc lối. Võ Trọng Hải xúng đáng là tấm gương cho cán bộ, chiến sỹ trong đơn vị noi theo.

CPV