Liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên có thể do nhiều nguyên nhân như: viêm tai giữa, tai biến mạch máu não, nhiễm khuẩn, nhiễm lạnh… Tuy nhiên, nguyên nhân do nhiễm lạnh đến khoảng 75%. Theo ThS.BS Đỗ Tân Khoa, Trưởng Khoa Khám Bệnh, tại Bệnh viện Y học Cổ truyền TP. HCM, khi thời tiết chuyển mùa, hay vào mùa lạnh, bệnh nhân liệt dây thần kinh số 7 cũng tăng lên đáng kể.
Biểu hiện của bệnh
Liệt thần kinh số 7 ngoại biên do lạnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, giới tính. Bệnh thường đến rất bấtchợt, với những biểu hiện như: có cảm giác tê tê vùng mặt, co giật, nặng một bên đầu, co giật cơ quanh mắt, quanh miệng (trong Đông y còn gọi là nhiễm phong), cơ thể có những cảm giác như bị cảm cúm…
Liệt thần kinh số 7 ngoại biên có thể xảy ra bên phải hay bên trái. Nếu liệt bên nào thì nếp nhăn trán, nếp nhăn mũi – má bên đó mờ. Nhân trung lệch về bên lành. Nếu ăn cơm sẽ đọng lại bên bệnh.
Uống nước, nước sẽ chảy ra bên bệnh. Nếu là tổn thương thần kinh số 7 ngoại biên do lạnh, mắt bị bệnh sẽ nhắm không kín. Những lúc như thế này bệnh nhân nên tìm đến sự giúp đỡ của lương y, bác sĩ để không có các biến chứng nặng hơn như bị giật méo miệng hay xệ một bên mắt (cũng có trường hợp mắt bị trợn ngược).
Châm cứu:
Phương pháp điều trị hiệu quả: Tiên lượng của bệnh tùy thuộc vào thời gian, điều trị càng sớm, khả năng phục hồi càng nhanh. Nếu điều trị không đúng cách hoặc không kịp thời, bệnh có thể chuyển thành mãn tính.
Nếu để từ 6 tháng trở lên, thời gian điều trị lâu hơn. Nếu một năm, khả năng phục hồi sẽ rất khó. Hiện nay, chữa trị nhanh và đạt hiệu quả tốt nhất là phương pháp châm cứu của Đông y.
Châm cứu rất đa dạng như: Nhĩ châm; Diện châm; Đầu châm; Thể châm; Tỵ châm; Thủ túc châm; Xích y châm; Thủy châm (các bác sĩ thường dùng những loại vitamin B như B12 với khoảng 1.000mg để châm).
- Châm cứu: Châm huyệt giáp xa xuyên sang huyệt địa thương. Huyệt dương bạch xuyên huyệt ngư yêu. Huyệt thái dương châm xuyên sang huyệt đồng tử liêu. Toản trúc xuyên sang huyệt tịnh minh. Quyền liêu xuyên sang huyệt đồng tử liêu. Châm thêm các huyệt thính cung, nghinh hương, ế phong (bên bị bệnh) và huyệt nhân trung. Châm thêm huyệt hợp cốc bên lành. Nếu mới mắc bệnh:
- Châm tả. Nếu bệnh trên 6 tháng:
- Châm bổ. Liệu trình mỗi ngày 1 lần.Đối với những bệnh nhân có bệnh đái tháo đường hoặc không chịu đau được, có thể dùng phương pháp khác để chữa trị như: Châm cứu ấm bằng ống điếu ngãi, bấm huyệt bằng tay.
Thời gian: Tùy thuộc vào bệnh nhân Thời gian châm cứu chữa trị tùy theo sức khỏe, tuổi tác, tình trạng bệnh của mỗi bệnh nhân. Có thể trong khoảng 1 tuần đối với những bệnh nhân nhẹ. Từ 4-8 tuần đối với bệnh nhân tình trạng bệnh nặng hơn hoặc có kèm theo các bệnh lý khác như: đái tháo đường, tim mạch, cao huyết áp…
...
Khả năng phục hồi là 100% đối với những bệnh nhân có sức khỏe, tình trạng bệnh ở dạng nhẹ và được chữa trị sớm. Những bệnh nhân không kèm theo bất kỳ bệnh lý nào khác sẽ nhanh chóng phục hồi hơn so với người cao tuổi, có thêm các bệnh lý khác. Bệnh nhân lớn tuổi, nếu chữa trị chậm trễ, điều trị mà bỏ ngang, cơ hội phục hồi sẽ không cao.
Phòng bệnh và ngăn ngừa tái phát
Bệnh nhân cần chú ý: Tắm từ phần chân trở lên, để cơ thể từ từ chịu được nhiệt. Không nên thay đổi nhiệt độ cơ thể đột ngột, nên làm nóng cơ thể trước khi tắm bằng cách chà nóng khăn hay dùng tay massage để cơ thể ấm dần lên trước khi tắm.
Không tắm khuya.Trong ăn uống, chúng ta cần bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng để mau chóng phục hồi, ăn thật nhiều trái cây, rau củ. Hạn chế uống nước lạnh, ăn kem.
Không nên để cơ thể nhiễm lạnh hoặc bị mắc mưa.Người bệnh cần nghỉ ngơi nhiều, không nên ngồi trực tiếp dưới máy lạnh hoặc dùng máy lạnh với nhiệt độ quá thấp trong khi bên ngoài đang rất nóng.Hạn chế suy nghĩ nhiều, làm việc quá sức.
Những bài thuốc thông dụng
Kinh phòng bại độc tán: Khương hoạt 15g, độc hoạt 15g, sài hồ 20g, tiền hồ 15g, chỉ xác 10g, xuyên khung 10g, kinh giới 20g, phòng phong 15g, bạch linh 15g, cát cánh 15g, sinh khương 3 lát, tế tân 10g. Sắc uống ngày 1 thang kết hợp chườm nóng vùng mặt bị bệnh. Hoặc có thể dùng bài thuốc: Ké đầu ngựa 12g, kê huyết đằng 12g, ngưu tất 12g, nghệ 8g, quế chi 8g, vỏ quýt 8g, bạch chỉ 8g, củ ấu 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Huỳnh Châu/ Một thế giới
