Các đạo sắc phong cổ nói trên còn nguyên vẹn, có cùng kích thước (dài 136cm, rộng 53cm) và được trang trí hoa văn giống nhau. Tất cả được viết bằng chữ Hán cổ trên giấy gió với nét chữ mảnh, rõ và sắc nét. Mặt giấy đạo sắc phong màu vàng nghệ, mặt trước trang trí họa tiết hoa văn hình rồng, chữ triện, chấm tròn màu trắng, xung quanh có họa tiết hình vạch kẻ song song liền nhau.

Một trong 8 đạo sắc phong cổ thời Nguyễn liên quan đến nhân vật lịch sử Tô Hiến Thành vừa được phát hiện.

Qua tìm hiểu, nội dung các sắc phong liên quan đến nhân vật lịch sử thời Lý – Thái úy Tô Hiến Thành do triều đình nhà Nguyễn phong tặng Trung đẳng thần và Thượng đẳng thần, bao gồm các đời vua Thiệu Trị (1846), Tự Đức (1850 và 1880), Đồng Khánh (1887), Thành Thái (1890), Duy Tân (1909) và Khải Định (1924).

Thái úy Tô Hiến Thành (1102 – 1179) còn có tước hiệu là Tô Đại Liêu là một danh nhân kiệt xuất về chính trị, quân sự và văn hóa thời Lý. Công lao của ông đối với Vương triều nhà Lý rất lớn, đặc biệt, ông đã trực tiếp giúp hai vua Anh Tông và Cao Tông trị vị và điều hành đất nước lúc còn rất trẻ. Ngoài ra, Tô Hiến Thành còn có công tổ chức khai hoang lấn biển các vùng ven biển thuộc các tỉnh Quảng Ninh, Thanh Hóa và Hà Tĩnh ngày nay. Sau khi ông mất, nhiều nơi lập đền thờ tôn vinh ông làm thành hoàng làng, trong đó, có đền Thượng thuộc xã Cổ Đạm, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh).

8 đạo sắc phong hiện đang được lưu giữ tại đền Thượng, xã Cổ Đạm, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh).

Được biết, 8 đạo sắc phong trên trước đây được lưu giữ tại đền Thượng, thuộc làng Vân Hải, xã Cổ Đạm, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh). Ngôi đền này đang được nhân dân địa phương trùng tu do xuống cấp nghiêm trọng. Hiện, các đạo sắc trên được lưu giữ tại di tích Quốc gia Đình Hoa Vân Hải, xã Cổ Đạm, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh).

Theo ông Nguyễn Trí Sơn, đây là một trong những ngôi đền trong cả nước lưu giữ số lượng lớn các sắc phong thần liên quan đến nhân vật lịch sử thời Lý – Thái úy Tô Hiến Thành và cần được các chuyên gia lịch sử văn hóa nghiên cứu về công trạng của ông đối với vùng đất Hà Tĩnh.

Lê Bá Hạnh