Hà Huy Quang sinh năm Canh Thân (1680), đời vua Lê Hy Tông, năm 23 tuổi ông thi đỗ Hương cống và được bổ chức Huấn đạo huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Trong suốt 43 năm làm quan tại đây, Hà Huy Quang nổi tiếng là vị quan thanh liêm, sống cuộc đời thanh bạch. Năm Ất Sửu (1745) khi đã 66 tuổi, ông được nhà vua cho về trí sỹ ở quê nhà làng Kim Nặc, huyện Cẩm Xuyên. Sau đó Hà Huy Quang đã đến vùng đất Thịnh Xá, tổng Yên Ấp để tính kế định cư lâu dài, tại đây ông đã hướng dẫn con cháu dòng họ Hà Huy tiến hành khai khẩn đất đai, biến một vùng bãi bồi rộng lớn bên dòng sông Ngàn Phố thành những cánh đồng phì nhiêu màu mỡ. Để thuận tiện cho việc đi lại và giao thương thuận lợi ông đã đứng ra tổ chức, kêu gọi và vận động nhân dân trong vùng đắp một con đường lớn trong làng. Bên cạnh đó, Hà Huy Quang củng là người rất chú trọng trong việc động viên, khuyến khích con cháu và nhân dân trong vùng chăm lo làm ăn, huấn dụ phong tục, giữ gìn nề nếp gia phong và tích cực truyền dạy chữ nghĩa của thánh hiền. Sau khi ông mất, nhân dân trong vùng đã cùng nhau xây dựng một ngôi đền thờ lớn, bề thế gồm ba tòa thượng, trung và hạ điện để thờ phụng, tôn ông là: “Khai sơn Cự thạch Hà Huy Quang Đại lang”. Năm Khải Định thứ 10 (1925), nhà vua đã ban sắc, phong cho ông là “Dực bảo Trung hưng Linh phù chi thần”,

Hà Huy Quang là một nhân vật lịch sử, ông là người có những đóng góp to lớn rất đáng được trân trọng, di cảo của ông cần được gìn giữ góp phần phát huy có hiệu quả giá trị văn hóa gắn với việc xây dựng đời sống văn hóa cơ sở ở địa phương trong giai đoạn hiện nay./.

Võ Đình Thi