Kỳ Anh chiều cuối đông. Nắng mật ong sóng sánh trong gió biển mặn mòi. Ðứng trên đỉnh núi Cao Vọng và Hoành Sơn phóng tầm mắt gần xa, Khu kinh tế (KKT) Vũng Áng như một đại công trường sôi động. Cầu cảng dần lấn biển, ánh lửa hàn lóe sáng trên những khung xưởng thép của tổ máy 1, Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng. Khói nhà máy bảng lảng trên nền trời xanh ngắt. Tấp nập những chuyến xe chở vật liệu xây dựng, hàng hóa, máy ủi, máy đào hăng say cần mẫn san lấp… Vũng Áng như chàng trai căng ngực trẻ, vươn vai trần vạm vỡ trước biển khơi.
Có mặt trên độ cao hơn 70 m của tổ máy số 1, Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1, chúng tôi cảm nhận được không khí làm việc của hơn 2.500 cán bộ, kỹ sư, công nhân trên công trường Vũng Áng. Ðang tập trung chỉ đạo lắp đặt bao hơi lò hơi số 1 nặng hơn 320 tấn, lau vội giọt mồ hôi trên trán, Phó Giám đốc Ban dự án, Phó Giám đốc công trường Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng Nguyễn Viết Xuân thông báo: Việc lắp đặt bao hơi lò hơi số 1 thành công đã vượt mốc tiến độ phê duyệt hơn hai tháng, thể hiện sự cố gắng của cán bộ, kỹ sư LILAMA và đánh dấu một mốc quan trọng trong tiến độ thi công công trình trọng điểm.
Cùng chứng kiến lễ lắp đặt bao hơi tại Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1, Trưởng Ban quản lý KKT Vũng Áng Hồ Anh Tuấn cho biết: Khu kinh tế Vũng Áng phát triển mạnh mẽ với hơn 90 dự án lớn nhỏ, có số vốn đăng ký hơn 240 nghìn tỷ đồng. Ðiển hình như các dự án lớn: dự án Khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương của Tập đoàn Formosa – Ðài Loan được xác định là dự án trọng điểm quốc gia với tổng diện tích gần 3.000 ha, tổng mức đầu tư cả hai giai đoạn gần 15 tỷ USD; Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1 và Vũng Áng 2 công suất mỗi nhà máy là 1.200 MW, ngoài ra là dự án Nhà máy Luyện thép của Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam với Tập đoàn TATA Ấn Ðộ; dự án nhà máy luyện thép của Tập đoàn thép Thạch Khê, công suất bốn triệu tấn/năm…
Nằm ở vị trí trung tâm của đầu mối giao thông với Quốc lộ 1A, đường Hồ Chí Minh, đường sắt Bắc – Nam, sân bay, cảng biển, hành lang kinh tế Ðông Tây rất thuận lợi, giữa một vùng rộng lớn giao hòa giữa núi non hùng vĩ, biển trời bao la, những nhà máy không ngừng mọc lên. Các nhà đầu tư trong, ngoài nước như cánh chim muôn phương tụ hội về Vũng Áng tìm mùa quả chín hồng tươi.
Ðất lành chim đậu, Công ty CP xuất nhập khẩu thủy sản Nam Hà Tĩnh là một trong những doanh nghiệp đầu tiên đầu tư vào KKT. Trao đổi ý kiến với chúng tôi, Giám đốc Công ty, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp vừa và nhỏ KKT Vũng Áng Nguyễn Mạnh Tường, nói: An cư mới lạc nghiệp, kể từ năm 2003 đến nay, công ty không ngừng phát triển, mức tăng trưởng hằng năm là 30%, tạo việc làm cho gần 500 công nhân với mức thu nhập hai triệu đồng/người. Hiện công ty đang đầu tư thêm dây chuyền, máy móc, kho xưởng gấp ba lần so với hiện tại để nâng năng lực sản xuất. Ðạt được kết quả này có sự giúp đỡ tạo điều kiện rất lớn của chính quyền các cấp.
Xuân đang về trên công trường, ngập tràn vào xưởng máy. Khắp Khu kinh tế Vũng Áng là nhịp điệu lao động hối hả, trong đó mỗi cán bộ, công nhân viên Tổng kho xăng dầu Vũng Áng đang nỗ lực hết mình hoàn thành việc xây dựng các đường ống dẫn, bồn chứa với dung lượng 60 nghìn m3 để kịp cung ứng nhiên liệu cho KKT và khu vực Nam Lào.
Mùa xuân ở Kỳ Anh không rực rỡ hoa đào, hoa mai, chỉ có hoa súng nở tím ao nhà trong các khu tái định cư mới. Xuân ùa về trong niềm vui có nhà mới của bà con các xã Kỳ Liên, Kỳ Long, Kỳ Thịnh… Người dân ở các xã vùng dự án huyện Kỳ Anh luôn đoàn kết một lòng thực hiện tốt chủ trương đường lối của Ðảng, chính sách của Nhà nước, quy định của tỉnh và huyện. Ông Hoàng Thế Song, năm nay hơn 70 tuổi, ở xã Kỳ Lợi cho hay: ‘Khi Nhà nước cần thu hồi đất để thực hiện chủ trương lớn, làm giàu phát triển thì mỗi người dân có trách nhiệm hy sinh quyền lợi, di dời về khu tái định cư mới. Các cụ cao tuổi thì vận động gia đình, con cháu mình tiên phong đi trước. Ngày xưa thời chiến ‘xe chưa qua nhà không tiếc’ huống hồ hôm nay mọi người được sống trong hòa bình, độc lập, tự do’.
Ðoàn viên, thanh niên các xã vùng di dời cũng tích cực tham gia công tác giải phóng mặt bằng. Anh Nguyễn Bá Giang, Bí thư xã đoàn Kỳ Liên chia sẻ: ‘Ngay tại các xã luôn có 50 đến 70 thanh niên tình nguyện, chỉ cần một hộ dân nào đó gọi điện đề nghị giúp đỡ di dời tới vùng tái định cư là ngay lập tức được triển khai…’.
Bà con, nhân dân mừng vì khu tái định cư sạch sẽ, khang trang, vui cho quê hương đổi mới, con em địa phương bước vào vận hội mới. Anh Nguyễn Hồng Cương, người dân xã Kỳ Liên tâm sự: ‘Nhà tôi được đền bù 503 triệu đồng, lên đây được cấp 415 m2, xây nhà hết 300 triệu đồng. Số tiền còn lại tập trung chuyển đổi nghề. Khu ở mới được Nhà nước đầu tư rất tốt, điện, đường, nước cơ bản đáp ứng được điều kiện ăn ở của gia đình, hiện chúng tôi đã cho con cái đi học nghề, sắp tới vào làm cho các nhà máy…’.
Ðúng vậy: ‘Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong’, công tác giải phóng mặt bằng phục vụ các dự án trọng điểm ở Hà Tĩnh nói riêng, cả nước nói chung cần bám sát với tâm tư tình cảm, lợi ích của người dân là mọi việc sẽ tốt đẹp.
Mùa này, biển Vũng Áng trong xanh, hoàng hôn như dấu gạch nối vào đêm, mở ra một ngày mới. Cảng nước sâu Vũng Áng sáng rực đèn tàu hàng vạn tấn, neo trên cầu tàu số 1. Sáng rực đèn tàu đang hối hả thi công cầu tàu số 2. Ánh sáng từ hàng trăm chiếc thuyền câu làm vịnh biển thành đêm hội hoa đăng kéo dài đến mỗi bình minh hồng ngọc. Từ cảng nước sâu này, hàng vạn tấn gỗ dăm, cát đen chứa đầy quặng ê-mi-nhít và lin-con-me, thiếc, lên tàu xuất khẩu ra các nước…
Gió Kỳ Phong lộng thổi tới Kỳ Nam, như nhắc lại câu chuyện chín cô gái Kỳ Phương năm xưa giữa trưa vùi mình trong cát, dùng trung liên bắn hạ máy bay giặc. Trí tuệ và bàn tay người Hà Tĩnh hôm nay đang biến miền gió Lào, cát trắng thành vùng kinh tế sôi động, làm giàu đẹp cho quê hương.
Trước khi chia tay Vũng Áng, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Võ Kim Cự nói với chúng tôi rằng: Những nhà máy, xí nghiệp, cầu cảng là những nốt thăng cao trong bản hợp xướng mang tên ‘Khu kinh tế Vũng Áng’ rung ngân giai điệu mở đầu chặng đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa để từng bước đưa Hà Tĩnh đi lên…
Bài và ảnh: Ðức Nghĩa – Hiếu Sơn
Nhân Dân
