Nhiều hành khách vất va vất vưởng, lắc lư theo xe. Dọc theo hành lang xe cũng được nhồi nhét hành khách, vì vậy mỗi lần thu tiền đi xe của khách, cánh phụ xe đã bước qua đầu hành khách. Do không khí ngột ngạt trên xe, một số cháu nhỏ đi theo bố mẹ khóc ré lên. Một số người cao tuổi mặt đờ đẫn mệt mỏi.
Qua cầu Bến Thủy, Nghệ An, xe bắt đầu tăng tốc. Có nhiều đoạn xe chạy lên cả trăm km/giờ, xe lao vun vút vượt mặt xe này đến xe khác. Lúc này tất cả hành khách đã phó mặc tính mạng cho nhà xe và trông chờ sự an toàn từ một đấng siêu nhiên nào đó. Nhưng chẳng có đấng siêu nhiên nào cả mà chỉ có may mắn khi lực lượng CSGT Công an Quảng Bình xuất hiện buộc dừng xe để kiểm tra.
Sau Tết Nguyên đán, dọc quốc lộ 1A qua miền Trung luôn có hàng vạn người chờ bắt xe để đi vào Nam hoặc ra Bắc.
Qua kiểm tra, CSGT phát hiện xe 37B-006.01 vi phạm cùng lúc 2 lỗi là chạy quá tốc độ quy định 82km/h (vượt mức cho phép 12km/h) và chở quá số người quy định 60/43 người. Do nhu cầu hành khách đi lại tăng cao, hành khách lại luôn đứng 2 bên quốc lộ 1A chờ xe, vì vậy nhiều xe khách đã nêm chật hành khách quá số lượng cho phép từ khi xuất bến nhưng do lòng tham nên vẫn cố tình bắt khách.
Bên cạnh đó, hiện nay nhiều làng, xã ở địa bàn miền Trung đều có người kinh doanh xe khách, chính vì vậy mỗi dịp sau tết, các nhà xe của làng thường hợp đồng chở hầu hết hành khách trong làng, trong xã có nhu cầu vào Nam ra Bắc. Chính vì xe trong xã nên có nhiều khi hàng trăm con em của một xã cũng “nhốt” chung một xe rồi lên đường. Điều này lý giải vì sao xe khách chạy trên quốc lộ 1A luôn chở quá số lượng hành khách quy định.
Hiện rất ít nhà xe chịu thuê 2 tài xế có bằng cấp đầy đủ vì lo tốn tiền trả công hằng tháng. Ngược lại, một số chủ xe thường thuê 1 tài xế chính và vài ba lơ xe biết lái có bằng hay không không cần thiết, khi nào tài xế mệt thì lơ xe lái thay. Cũng ít khi tài xế chạy 1 ca 4 giờ theo quy định, mà thường tài xế và phụ xe tự quy định với nhau trên xe. Vừa qua các vụ tai nạn trên quốc lộ 1A thường xảy ra tại địa bàn các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình hay Quảng Trị.
Theo lý giải của cánh tài xế, bởi vì xe khách xuất phát từ Hà Nội vào phía Nam hoặc từ các tỉnh phía Nam ra Bắc khi lưu thông đến các tỉnh trên thường rơi vào giờ trưa, hoặc khuya lúc này tài xế thường rất buồn ngủ.
Một lái xe đường dài tâm sự về công việc của mình “Kiếp lái xe đường dài thì không nói đến ngủ. 12h khuya bắt đầu chất hàng, bắt khách rồi đẩy xe ra bến. Xe chạy khoảng 5 hay 8 tiếng đồng hồ thì ăn uống và tiếp tục rong ruổi dọc đường bắt khách. Thay nhau ngủ gà ngủ gật vài tiếng trên xe rồi lại phải thức thay phụ để bắt khách. Mắt dáo dác, một tay chỉ trỏ bắt khách, tay kia vịn vào thành xe ngồi tòng ten, hoặc đứng bên cửa xe, chủ yếu dựa vào một sợi dây xích. Đời phụ xe thì giấc ngủ rất ngắn nên chủ yếu là nhắm mắt khi xe đang chạy ở những nơi không nhà cửa như đồi núi, rừng cao su, cà phê, đồng vắng. Chỉ cần cảm giác xe phanh thì miệng đã mở ra “Đi đâu?” “Vinh?” “Đà Nẵng?”, “Sài Gòn không?”. Có lúc buồn ngủ quá, có phụ xe buông tay ngã xuống đất mà chết. Sống hay chết ở đây chỉ là bản năng”.
Từ ngày 13-2 (tức mùng 6 Tết), Phòng CSGT Công an tỉnh Quảng Bình phối hợp với Công an huyện Lệ Thủy và các lực lượng liên quan tiến hành lập chốt trên quốc lộ 1A đoạn qua xã Sen Thủy, huyện Lệ Thủy, Quảng Bình để kiểm tra xử lý các xe khách vi phạm. Trong ngày đầu ra quân, gần 20 cán bộ, chiến sĩ CSGT, Công an huyện được huy động tham gia đợt cao điểm đã xử lý 100 trường hợp xe khách vi phạm, trong đó các lỗi chủ yếu là chạy quá tốc độ quy định và chở quá số người quy định, giao xe cho người làm công… Tổng số tiền phạt thu nộp kho bạc nhà nước lên đến trên 200 triệu đồng.
Biết lực lượng CSGT làm chặt nên nhiều xe khách đã tấp vào các nhà hàng, quán cà phê dọc quốc lộ 1A để tránh, chờ CSGT hết giờ làm rồi chạy tiếp. Một số xe khách lại chống đối bằng cách cho một số hành khách xuống xe rồi thuê taxi, xe ôm tăng bo hành khách qua trạm kiểm soát của CSGT rồi tiếp tục lên xe đi tiếp.
Theo Trung tá Từ Nhật Tú, Trưởng phòng CSGT Quảng Bình: Số xe chở vượt quá khách chủ yếu là xe tư nhân, ngoài việc chở quá số khách theo quy định, những chủ xe này còn tìm mọi cách để tránh CSGT như việc chạy sớm, chạy vào ban đêm hoặc tránh quốc lộ 1A mà chạy theo đường Hồ Chí Minh theo từng chặng.
Sông Lam – Lam Hồng
