Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. (Ảnh: Canada Press)

SCMP đưa tin, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trong cuộc điện đàm ngày 11/10 với người đồng cấp Canada Chrystia Freeland đã kêu gọi Ottawa hợp tác với Bắc Kinh nhằm đi tới thỏa thuận thương mại tự do Trung Quốc-Canada.

Động thái của Bắc Kinh được đưa ra vài ngày sau khi Mỹ, Canada và Mexico đã đàm phán thông qua những vướng mắc chính trong thỏa thuận USMCA, vốn được coi phiên bản sửa đổi và thay thế cho hiệp định NAFTA trước đó. Một điều khoản trong USMCA quy định rằng Mỹ có quyền phủ quyết thỏa thuận, nếu Canada và Mexico ký thỏa thuận thương mại tự do với một “nền kinh tế phi thị trường”, thuật ngữ đường như ám chỉ Trung Quốc.

“Trung Quốc hy vọng rằng Canada sẽ có những động thái cứng rắn để bảo vệ cơ chế thương mại tự do với Trung Quốc, và thúc đẩy việc thành lập khu vực mậu dịch tự do Trung Quốc - Canada”, ông Vương nói.

“Trung Quốc phản đối chủ nghĩa bảo hộ và những động thái cho thấy tiêu chuẩn kép. Những nỗ lực nhằm ngăn chặn quá trình hiện đại hóa của Trung Quốc đều sẽ không thành công”, Ngoại trưởng Trung Quốc nhấn mạnh.

Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Freeland đã phản hồi rằng thỏa thuận USMCA không nên làm ảnh hưởng tới “lợi ích chính đáng” của các quốc gia và Canada sẽ tiếp tục theo đuổi việc đàm phán thương mại tự do với các nền kinh tế khác.

Năm ngoái, nỗ lực đàm phán hiệp định thương mại tự do với Trung Quốc của Canada đã thất bại sau khi phía Bắc Kinh được cho là đã khước từ một số yêu cầu trong chương trình nghị sự của Ottawa, liên quan tới vấn đề giới tính và quyền lao động.

Tuần trước, Đại sứ quán Trung Quốc tại Ottawa đã lên án điều khoản về quyền phủ quyết, cho rằng điều này có thể ngăn cản Canada và Mexico ký các thỏa thuận thương mại với các quốc gia “có nền kinh tế phi thị trường”.

“Chúng tôi lên án các hành động bá quyền của các quốc gia bằng việc công khai can thiệp vào chủ quyền của các quốc gia khác, và chúng tôi cảm thấy đáng tiếc cho những quốc gia có liên quan tới hành động trên vì chủ quyền kinh tế của họ sẽ bị ảnh hưởng”, thông báo của cơ quan trên cho hay.

Mặt khác, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross cho biết Washington cũng sẽ thêm điều khoản phủ quyết vào trong các hiệp định thương mại tự do trong tương lai giữa Mỹ và các đối tác, bao gồm cả những đồng minh thân thiết như EU hay Nhật Bản.

Mặc dù, điều khoản phủ quyết đặc biệt không nhằm trực tiếp vào Trung Quốc, nhưng nó có thể ảnh hưởng sâu sắc tới tương lai các cuộc đàm phán hiệp định thương mại tự do giữa Trung Quốc với Canada hay Mexico vì Mỹ từ lâu đã không coi Trung Quốc là “nước có nền kinh tế thị trường”, giới quan sát nhận định.

Chuyên gia Kotaro Tamura thuộc viện Milken (Mỹ) cho biết Washington đã có những tính toán nhất định khi muốn đưa điều khoản phủ quyết vào các hiệp định thương mại tự do trong tương lai.

“Mỹ sẽ thực hiện các phép thử lòng trung thành của các đồng minh nhằm kiềm chế Trung Quốc về vấn đề thương mại, vì các chính sách về sở hữu trí tuệ của Bắc Kinh có thể coi là lý do hợp lý để các đồng minh EU và Nhật Bản đứng về phía Mỹ trong cuộc đối đầu với Trung Quốc”, ông Tamura cho hay.

Tác giả: Đức Hoàng

Nguồn tin: Báo Dân trí