Tôi ôm sách lặng lẽ đi, không về qua đại đội, Mỹ đang ngừng đánh phá đơn vị được lệnh sang Xuân Giang II trồng lúa, trồng khoai tự túc một phần lương thực. Ngày tôi ra trạm xá, về thấy hiệu sách huyện Nghi Xuân đang… vắng khách. H.O ngồi đang cắt dây buộc các chồng sách mới xếp lên giá. Thấy tôi, H.O bỏ việc đứng trong quầy. H.O hỏi:
Trung đoàn trưởng Bùi Thúc Nhâm khen cuộc đấu tay đôi giữa đại đội tám và bọn A7. Bọn A7 lợi dụng thời tiết xấu trời mù thay nhau bay quấy đảo ngày đêm gọi là bay tuần thám. Khi phát hiện chân hàng hay xe vận tải của ta hoạt động là lao xuống đánh bom bi, bom bi khoan, bom sát thương. Hễ pháo cao xạ của ta bắn, chúng săn tìm chế áp trận địa dai dẳng. Anh Nhâm nói trong máy điện thoại:
Xe pháo kéo nhau ra khỏi trận địa, ngược Quốc lộ số 8, anh Đông nói với nhóm “trí thức” sở chỉ huy:
Đại đội tôi nhận pháo Trung Quốc hai nòng mới toanh, nước thép bên ngoài nòng pháo đen nhức. Từ bộ phận chỉ huy, phục vụ đến pháo thủ nơi nào cũng thấy bàn tán, cười vui. Một cậu pháo thủ nói:
Trung đoàn ta đã bắn rơi tại chỗ hai máy bay Mỹ đúng ngày sinh Bác Hồ. Tôi nhắc chỉ huy các đơn vị, trinh sát, đo xa, thông tin, pháo thủ toàn cụm phải cảnh giác cao độ, đề phòng địch tổ chức đánh lớn vào cầu và đội hình đơn vị ta.
Trận đánh rất ác liệt. Các tốp máy bay sau chiếm độ cao, ném bom, bắn tên lửa, rốc-két vào đài ra-đa và các trận địa phòng không. Đài ra-đa bị phá hỏng. Nhiều chiến sĩ phòng không, dân quân hy sinh, máu của các anh chị thấm trên từng gốc cây hoa dẻ Rú Nài – cầu Phủ.
Tôi biết H. từ trận địa Xuân Giang, huyện lỵ của huyện Nghi Xuân. Xuân Giang có nhiều vườn cây, các gia đình khá giả còn trồng hoa ở trước nhà. Qua mấy con hói, mấy cây cầu nhỏ là tới xã Xuân Tiên. Làng Tiên Điền quê hương Đại thi hào Nguyễn Du và quan Dinh Điền sứ – nhà thơ ngang tàng Nguyễn Công Trứ.
Đêm 31 tháng 10 năm 1968 máy bay Mỹ đột ngột ngừng ném bom, bắn phá Bắc và Nam phà Bến Thủy. Đại đội của tôi nhận lệnh rời trận địa ở đầu bến phà phía Bắc sang bờ phía Nam vào chốt trận địa sát chân núi Cơm, đúng vị trí đại đội 10, tiểu đoàn tôi bị đánh thiệt hại nặng hồi tháng 9 năm 1968.
