Sự thay đổi đột ngột này bắt đầu từ ngày tuyến đường liên thôn có “quyết định” nâng cấp, mở rộng. Kéo theo đó, tình trạng khai thác cát trái phép cũng xảy ra tràn lan trên địa bàn.

Đồi cát Truông Vùn (Thịnh Lộc) có chiều dài khoảng 10km. Cả đồi cát này là rừng phòng hộ, là niềm tự hào của người dân nơi đây. Thời gian gần đây, cát bị khai thác vô tội vạ, hàng ngày có hàng trăm lượt xe chở cát đi bán khiến đường sá hư hỏng, bụi cát mù mịt, Nhà nước thất thu ngân sách.

Toàn cảnh dự án nâng cấp đường NTM

“Hơn một tháng trước đây, bà con chúng tôi vô cùng phấn khởi khi có một nhà “mạnh thường quân” bỗng nhiên “hào phóng” tặng cho thôn một con đường bê tông từ trục đường chính ra ruộng để bà con tiện việc đi lại đồng áng. Nhưng, cho đến nay, đường đâu chưa thấy, chỉ thấy cồn cát thì cứ ngày một vơi đi. Đường chỉ mở có 6m thôi mà người ta dùng máy múc đào bới toang hoác dọc ngang cả trăm mét để lấy cát cho lên xe tải chở đi…” – Một người dân lắc đầu ngao ngán.

Trong vai một tài xế xe tải thu mua cát, lội bộ suốt con đường dài hơn cả trăm mét ngập trong đất đỏ nối từ đầu đường 22/12 chạy ra đến tận bờ ruộng, chúng tôi đã nhận ra, những phản ánh của người dân là có cơ sở. Những tốp người, xe đang san lấp, đổ đất đỏ mở đường. Và phía xa, máy múc, xe tải đang hối hả múc, chở cát liên hồi không dứt, tạo ra những luồng sâu hoắm, toang hoác. Trên một diện tích khá rộng, dấu tích khai thác cát vẫn còn nguyên trạng…

Theo phản ánh của người dân địa phương, lợi dụng việc mở đường, một doanh nghiệp tư nhân trong xã đã đưa máy múc cỡ lớn cùng hàng chục xe tải khai thác cả ngày lẫn đêm… “Mỗi ngày, có hàng trăm lượt xe tải lớn nhỏ vào ra, mang theo hàng nghìn khối cát đưa đi tiêu thụ ở các địa bàn trong và ngoài huyện. Khối lượng cát sỏi đổ đắp đường chỉ là một phần nhỏ. Hậu quả sạt lở khi mưa lũ xuống thì người dân chúng tôi phải gánh chịu…” – ông Nam , một người dân sống gần đó bức xúc.

Qua khảo sát tại hiện trường (dự án mở đường NTM), chúng tôi thấy nhiều xe tải lớn nhỏ chở cát từ truông này đi địa bàn ngoài chứ không hề có chuyện san lấp các công trình phúc lợi trong xã Thịnh Lộc. Anh Mạnh, một tài xế xe chở cát cho biết: cát được mua tại khu dự án ở truông với giá 45 – 50.000 đồng/khối để bán lại cho các công trình trong và ngoài huyện. Mỗi chuyến xe ra vào mua cát tại nghĩa trang này ra đều được trả tiền trực tiếp với chủ máy mà không cần một hợp đồng nào khác. Mỗi ngày họ có thể mua hàng trăm khối cát mà không cần hóa đơn, chứng từ nào… Cũng tại đây, dù đoàn xe tải lớn nhỏ lũ lượt ra vào chở cát từ khu dự án đường qua truông đi các nơi nhưng không hề có một cơ quan nào kiểm tra xử lý.

Chiều ngày 19/1. Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đức Dong, CT UBND xã Thịnh Lộc. Tại đây, ông Dong thừa nhận có tình trạng xảy ra như trên.

Ông Dong cho biết: “Đây là dự án nâng cấp đường bê tông trong dự án NTM của xã. Xã đã có tờ trình lên huyện và được Chủ tịch UBND huyện Lộc Hà phê duyệt bằng văn bản. Trong hồ sơ dự toán, cát sẽ được chở đi đổ vào các bãi thải và sân bóng trên địa bàn huyện. Còn việc doanh nghiệp bán cho các đầu nậu chở đi tiêu thụ ở đâu thì xã không thể quản lý được. Tuyến đường này do doanh nghiệp tư nhân Chiến Hữu có trụ sở ngay trong thôn Quang Trung đấu thầu và khai thác”.

Đường cũ một nơi, múc đất một nơi

“Chủ trương mở đường theo tiêu chí NTM được nhân dân trong thôn đồng tình, hưởng ứng: chặt cây cối, hiến đất vườn, nắn tuyến… để có đường rộng đẹp. Thế nhưng, lòng tốt của người dân trong thôn đã bị lợi dụng. Điều kì lạ là, dù ở ngay bên cạnh con đường dự án NTM này đã có hai con đường qua truông chạy song song cách nhau chỉ chừng mấy chục mét. Không hiểu sao họ vẫn cố nâng cấp tuyến đường này, đường nâng cấp lại không nằm trùng trên đường cũ mà chạy một bên nơi truông cát cao nhất, khó vượt qua nhất?” – bà Thanh, một người dân ở thôn thắc mắc.

Chúng tôi xin chuyển sự việc đến nhà chức trách địa phương xử lý giải quyết để bảo vệ nguồn tài nguyên của địa phương nơi đây nói riêng và đất nước nói chung.

Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật sự việc.

Thủy Tiên