Người tiêu dùng quá khó đòi quyền lợi!

Thanh tra Bộ Y tế vừa ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với công ty TNHH URC Hà Nội vì hành vi sản xuất và bán ra thị trường 02 lô sản phẩm trà xanh C2, nước tăng lực Rồng đỏ có hàm lượng chì cao hơn mức công bố, tổng số tiền phạt là hơn 5,8 tỷ đồng.

Đáng chú ý, công ty URC đã bán 2 lô sản phẩm với tổng giá trị hàng hóa vi phạm gần 3,9 tỷ đồng không thu hồi được. Tạm tính theo giá 5.000 đồng/chai, giá trị 3,9 tỷ đồng tiền hàng của URC sẽ tương ứng khoảng 800.000 chai C2 và Rồng Đỏ.

Điều này cũng có nghĩa, khoảng 800.000 chai C2, Rồng đỏ có hàm lượng chì cao quá mức công bố không thể thu hồi, tiêu hủy mà vẫn còn trôi nổi trên thị trường và có thể một bộ phận không nhỏ người dân đã vô tình uống phải số hàng hóa không đảm bảo chất lượng này.

Thế nhưng khi trao đổi với chúng tôi, hầu hết các luật sư đều cho rằng, dù chúng ta đã có khá nhiều văn bản quy định của pháp luật, nhưng thực tế để người tiêu dùng đòi được quyền lợi chính đáng vẫn còn quá khó khăn.

Thực tế này đặt ra một yêu cầu với các cơ quan quản lý cần tiếp tục cập nhật, điều chỉnh chính sách cũng như tăng cường các biện pháp bảo vệ sức khỏe, hỗ trợ người tiêu dùng đòi quyền lợi khi sự cố như C2, Rồng đỏ xảy ra.

Luật sư Lê Văn Thiệp, Trưởng Văn phòng Luật sư Toàn Cầu (Hà Nội) nêu thực tế việc chứng minh thiệt hại thực tế của những người đã uống phải sản phẩm C2, Rồng đỏ nhiễm chì không phải đơn giản. Bởi các chi phí khám chữa bệnh có hóa đơn thì dễ dàng đối chiếu, nhưng các chi phí gián tiếp như mất khả năng lao động, mất cơ hội việc làm, thời gian… thì khó đong đếm.

“Chưa kể, với số lượng C2, Rồng đỏ bán ra là rất lớn như vậy, thì ở đây khó có thể xác định ai là nạn nhân cụ thể. Trong khi, việc tích tụ chì hay kim loại khác trong cơ thể sẽ phải mất một thời gian dài nên việc vừa uống sản phẩm này mà cho rằng sẽ gây tác hại ngay thì sẽ khó chứng minh được”, luật sư Thiệp nêu.

Luật sư Lê Thiệp

Đồng quan điểm, luật sư Phạm Hương Giang (Văn phòng Luật sư Phạm Hồng Hải) cũng cho hay, các quy định hiện hành về việc yêu cầu đòi bồi thường của người tiêu dùng đều có đủ, nhưng trong vụ việc này, để đòi được quyền lợi là điều không dễ dàng.

“Vì họ phải chứng minh việc sử dụng trà xanh C2 hay Rồng đỏ có gây hậu quả đến sức khỏe của mình. Nhưng phải uống nhiều thì mới thấy hoặc người nào có cơ địa nhạy cảm thì mới thấy luôn hậu quả chứ uống 1, 2 chai thì chưa thấy gì nên rất khó”, luật sư Giang nêu.

Hỗ trợ người tiêu dùng đòi quyền lợi

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng VN cho hay:

Trong vụ việc này, để khiếu kiện, đưa vụ việc ra tòa và đòi bồi thường cho từng cá nhân, không đơn giản, bởi từng người tiêu dùng mua số lượng ít, mua lẻ và hiện đã sử dụng hết nên việc đánh giá ảnh hưởng với sức khỏe từng người là khó khăn.

Từ thực tế vụ việc này, ông Hùng cũng đưa ra đề xuất nên thành lập một quỹ để dành riêng cho các hoạt động bảo vệ người tiêu dùng, và sẽ giúp việc bồi thường cho người tiêu dùng được tốt hơn.

Người tiêu dùng cần làm gì?

Luật sư Phạm Công Út (TP Hồ Chí Minh) tư vấn: “Người tiêu dùng nếu đã uống phải C2, Rồng đỏ vượt ngưỡng chì cho phép thì cần thu thập chứng cứ để chứng minh việc mình đã mua những chai nước này ở đâu, thời gian nào, đã uống hay chưa uống, có thiệt hại về sức khỏe hay không.

Thậm chí, đây cũng có thể là cơ hội cho những người đã uống phải loại nước này đi xét nghiệm toàn diện sức khỏe.

Dù có hoặc chưa có tổn thất gì về sức khỏe, nhưng đó cũng là tổn thất tài chính vì phải làm xét nghiệm y khoa, thậm chí cả tổn thất về tinh thần nếu có chứng cứ cho rằng họ hoang mang lo sợ khi cho rằng mình đã “uống thuốc độc”.

Tất cả những tổn thất này, nếu có đầy đủ chứng cứ thì đều có thể yêu cầu bồi thường”, luật sư Út nói

Kho hàng sản phẩm C2, Rồng đỏ bị thu hồi, tiêu hủy. Ảnh: Người đưa tin

Còn luật sư Thiệp thì phân tích, nếu người dân chẳng may uống phải sản phẩm không đảm bảo chất lượng của URC thì phải cần tự ý thức về việc đi kiểm tra ngay sức khỏe của mình tại các cơ sở y tế có chuyên môn.

Bởi các nhà khoa học đã nêu rõ, chì là một kim loại nặng cực độc, sẽ rất nguy hiểm cho người dùng nếu dung nạp vì nó tích lũy lâu nhưng thải trừ rất chậm ra khỏi cơ thể.

Sau khi đi khám, nếu phát hiện có các triệu chứng do việc uống các loại nước trên có lượng chì cao hơn mức cho phép gây ra thì cần tiến hành điều trị và toàn bộ các kết quả xét nghiệm, điều trị… phải được lưu giữ lại để làm cơ sở yêu cầu bồi thường.

“Theo nguyên tắc bồi thường thiệt hại thì phải có mối quan hệ nhân quả, tức là cần chứng minh được là do uống nước C2 hay Rồng đỏ với mức chì quá ngưỡng cho phép dẫn đến hệ quả xảy ra các căn bệnh đối với mình.

Việc chứng mình này cần căn cứ trên các xét nghiệm, kết luận về y khoa của cơ quan y tế có thẩm quyền hay trưng cầu giám định.

Sau khi xác định được nguyên nhân thì cần phải chứng minh được thiệt hại thực tế gây ra, để từ đó yêu cầu công ty này phải bồi thường”, luật sư Thiệp nói.