Người dân kêu cứu vì Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản Trường đại học Vinh gây ô nhiễm môi trường

Phản ánh tới Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn, hàng trăm hộ dân tại thôn Trường Vịnh (xã Xuân Trường, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh) đã rất bức xúc khi phải sống trong cảnh môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng từ các hồ nuôi tôm của Viện Nông nghiệp và Tài nguyên – Trại thực hành hải sản thuộc Trường Đại học Vinh (hay còn gọi là Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản Trường Đại học Vinh) xả thải trực tiếp ra môi trường mà không thông qua bất cứ hệ thống xử lý nào.

Để xác minh thông tin phản ánh, PV moitruong.net.vn đã có mặt tại khu hệ thống xả nước thải ra môi trường của Viện Nông nghiệp và Tài nguyên – Trại thực hành hải sản thuộc Trường Đại học Vinh. Theo quan sát, khu đất này rộng khoảng 10ha với rất nhiều hồ nuôi tôm san sát quy mô lớn được xây bao quanh bằng hệ thống tường rào kiên cố. Từ phía trong tường rào, đơn vị đầu tư đã cho dẫn hệ thống đường ống nước xả kéo ra ngoài nối vào cửa cống Đồng Su, chảy qua đê chắn sóng rồi tuồn ra biển. Cống Đồng Su là cống do bà con nhân dân đầu tư xây dựng với mục đích dẫn nước trong khu dân cư. Tuy nhiên theo người dân, phía đơn vị chủ đầu tư của Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản Đại học Vinh này đã tự ý đấu nối đường xả thải của dự án vào cống rồi chảy ra biển mà không thông qua ý kiến của bà con nhân dân.

Ống nước thải của Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản Trường Đại học Vinh đấu nối trực tiếp vào chân cống Đồng Su, nước đen ngòm hôi thối ồ ạt xả ra môi trường

Thời điểm Phóng viên có mặt vào lúc 15h ngày 28/5 tại cống Đồng Su, quang cảnh ngột ngạt, hôi thối nồng nặc đến buồn nôn bủa vây chúng tôi. Ngay tại chân cống, một ống nước thải lớn từ phía dự án nuôi tôm đang tháo nước xối xả đen kịt, bốc mùi hôi thối rợn người, nổi bọt trắng xóa cuồn cuộn, lượng nước này được dẫn từ cống qua đê chắn sóng và chảy trực tiếp ra biển. Từ cống Đồng Su qua đê chắn sóng xuống biển chỉ cách chưa đầy 50m, dòng nước thải đen ngòm, đặc quánh tuôn chảy như một dòng kênh đen tuồn thẳng về đại dương.

Bọt trắng nổi cuồn cuộn theo dòng nước xả thải

Theo tìm hiểu của phóng viên, Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản Trường đại học Vinh được khởi công vào cuối năm 2009 tại xã Xuân Trường, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh với 13 hạng mục, hoàn thành khai trương vào ngày 10/9/2013, tổng kinh phí 32 tỉ đồng từ nguồn vốn của Bộ NN-PTNT.

Mục tiêu xây dựng dự án này đó chính là tạo cơ sở phục vụ công tác đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nghiên cứu phát triển nguồn giống tôm, cá cho khu vực bắc miền Trung và phục vụ thực nghiệm, thực hành, thực tập rèn nghề, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ nuôi trồng thủy sản cho sinh viên, học viên. Tuy nhiên sau nhiều năm đi vào hoạt động Trung tâm đã không sử dụng hiệu quả và ngày càng trở nên hoang hóa, xuống cấp. Một số người dân tại đây cho hay, phía Trung tâm đã cho các cá nhân, doanh nghiệp thuê lại để nuôi tôm thương phẩm trên cát và tiến hành xuất bán rất nhiều lần trong năm.

Nước thải nổi bọt trắng xóa không qua xử lý tống về cửa cống

Trao đổi với PV, ông Đoàn Minh Danh (SN 1962, Bí thư Chi bộ thôn Trường Vịnh, xã Xuân Trường, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh) bức xúc cho biết: “Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản là trại nhân tôm giống do Trường đại học Vinh làm chủ đầu tư, thu hồi đất nông nghiệp của các hộ dân ở thôn Trường Vịnh và thôn Trường Thủy (xã Xuân Trường) để làm dự án. Tuy nhiên từ khi hoàn thành dự án đến nay người dân chúng tôi không hề thấy Trung tâm tiến hành nuôi tôm giống mà hoàn toàn là nuôi tôm thương phẩm trên cát do các hộ cá nhân, doanh nghiệp thuê hay đấu thầu thực hiện. Những năm trước đã có nhiều lần dự án xả nước thải không qua hồ lắng, ngày 10/5/2014, UBND xã, chính quyền thôn và phía chủ đầu tư lập biên bản về lỗi vi phạm này. Tuy nhiên bất chấp pháp luật và những cam kết với địa phương, phía bên chủ đầu tư vẫn tiếp tục cho xả thải”.

“Những ngày gần đây họ xả nước thải ra môi trường làm bốc mùi hôi thối nồng nặc bay tận vào khu dân cư cách khoảng 200m, buổi tối bà con nhân dân muốn mở của ra hưởng gió trời mà hôi thối không thể chịu nổi nên nhà ai cũng đóng cửa kín mít. Kính đề nghị các cơ quan chức năng, cơ quan báo chí kiểm tra phản ánh và xử lý để đảm bảo an sinh xã hội, môi sinh môi trường biển đặc biệt là khu dân cư Trường Vịnh chúng tôi được sinh sống yên ổn chứ mùi hôi thối nồng nặc thế này thật không thể chịu đựng nổi”, ông Danh cho biết thêm.

Trong biên bản được lập vào ngày 10/5/2014 giữa UBND xã Xuân Trường, chính quyền thôn Trường Vịnh, cùng đại diện chủ đầu tư Trường Đại học Vinh về việc vi phạm đấu nối hệ thống ống thải xả ra môi trường

Trong biên bản được lập vào ngày 10/5/2014 giữa UBND xã Xuân Trường, chính quyền thôn Trường Vịnh, cùng đại diện chủ đầu tư Trường Đại học Vinh có nêu rõ: “Trại thực nghiệm Đại học Vinh đã xả nước ra chân đê biển, chiều dài mặt nước từ phía Bắc đến phía Nam, Đông hàng rào (Độ sâu nước khoảng 0,5m, độ dài khoảng 500m, có 01 ống lấy nước luồn trong cống thoát nước ở đê biển). Đại diện chính quyền địa phương yêu cầu bên phía chủ đầu tư phải ngừng việc cấp thoát nước ra chân đê biển, đồng thời phải tháo ống lấy nước luồn trong cống đê biển”. Mặc dù biên bản đã được ký giữa các bên, song đến tận thời điểm này ống xả thải của chủ đầu tư vẫn ngang nhiên luồn vào trong cống đê biển để xả thải ồ ạt ra môi trường không qua xử lý gây bức xúc trong nhân dân và ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi sinh môi trường.

Dòng nước thải đen ngòm, đặc quánh tuôn chảy như một dòng kênh đen tuồn thẳng về đại dương

Bà Trần Thị Cầu, 62 tuổi là người địa phương phụ trách đóng mở cống Đồng Su bức xúc cho biết: “Tôi là người giữ cống Đồng Su này, cống là do người dân chúng tôi xây dựng để thoát nước trong khu dân cư, tôi thực hiện đóng và mở cống khi có ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo xã. Tuy nhiên phía Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản họ đã tự ý đóng mở cống để xả thải mà không hề thông báo cho chúng tôi được biết. Giờ hôi thối thế này chúng tôi cũng không biết phải làm sao? chỉ mong cấp trên kiên quyết xử lý để chúng tôi được hưởng không khí trong lành, môi trường trong sạch”.

Nước thải rò rỉ từ chân cống Đồng Su ra ngoài khiến cây cỏ cũng không thể sống nổi

Theo một số người dân tại đây cho hay, hiện tại trong khuôn viên rộng gần 10ha này có rất nhiều hồ tôm thương phẩm của các cá nhân và doanh nghiệp đầu tư, những hồ tôm này ngang nhiên xả nước thải đã diễn ra nhiều năm nay. Việc xả thải không kể ngày, đêm đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người dân và môi trường sống của xã hội. Không hiểu sao mục đích sử dụng đất cũng như mục đích của dự án là xây dựng Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản, tạo cơ sở phục vụ công tác đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nghiên cứu phát triển nguồn giống tôm, cá cho khu vực bắc miền Trung và phục vụ thực nghiệm, thực hành, thực tập rèn nghề, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ nuôi trồng thủy sản cho sinh viên, học viên Đại học Vinh, nhưng lại “hô biến” thành nơi nuôi tôm thương phẩm trên cát của các cá nhân, doanh nghiệp. Không những thế còn vi phạm “trắng trợn” Luật Bảo vệ môi trường khi để xảy ra tình trạng xả thải ra môi trường không qua xử lý trong nhiều năm. Vậy nếu không có biện pháp mạnh yêu cầu phía chủ đầu tư thực hiện đầy đủ các quy định liên quan của pháp luật cũng như yêu cầu đảm bảo môi trường thì hệ lụy sẽ kéo dài.

Một góc của Trung tâm thực hành nôi trồng thủy sản Trường Đại học Vinh nhìn từ bên ngoài

Tòa soạn Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn sẽ làm việc với các cơ quan liên quan và chuyển tải đến độc giả trong các bài biết tiếp theo.

Tác giả: Ngọc Trâm

Nguồn tin: moitruong.net.vn