Tre nứa phủ kín một góc lòng hồ Ngàn Trươi

Được biết, Dự án hệ thống thủy lợi Ngàn Trươi – Cẩm Trang được xây dựng nhằm mục tiêu chính là cắt giảm lũ cho vùng hạ du, cấp nước phục vụ cho 32.585 ha đất nông nghiệp của 8 huyện, thị xã thuộc tỉnh Hà Tĩnh. Nằm trong tổng thể Dự án, hồ đầu mối chứa nước Ngàn Trươi có dung tích 775 triệu m3 do BQL Đầu tư và Xây dựng Thủy lợi 4 làm chủ đầu tư, với tổng kinh phí 3.212 tỷ đồng. Tuy nhiên rất nhiều hạng mục của dự án đã bắt đầu hư hỏng, xuống cấp và đối mặt với tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng.

Nhận được thông tin phản ánh của người dân, phóng viên Tạp chí Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn đã tìm đến địa điểm thi công dự án để ghi nhận thực trạng ô nhiễm tại lòng hồ này. Theo chân của một người dân địa phương, PV chúng tôi lên thuyền đi ra lòng hồ thủy lợi Ngàn Trươi – Cẩm Trang rộng lớn. Quan sát xung quanh, khối lượng gỗ, tre nứa, cành cây trong hồ rất nhiều, bên cạnh đó xác thực bì trôi nổi khắp nơi. Do cây cối, gỗ tạp và mảng thực bì này tích tụ lâu ngày nên bốc lên mùi hôi thối gây tình trạng ô nhiễm nguồn nước trong lòng hồ.

Thực bì kết thành mảngThực bì kết thành mảng trên mặt hồ và bốc mùi hôi thối

Được biết, để thực hiện dự án này, các đơn vị thi công phải tiến hành công tác thu dọn lòng hồ theo quy định. Khối lượng thu dọn lòng hồ Ngàn Trươi được phê duyệt với diện tích 1.659,67ha/4.610,05 ha tổng diện tích lòng hồ, trong đó, phần diện tích rừng và thảm thực bì cần chặt và làm sạch là 1.647,06 ha, 12,61 ha là phần diện tích chặt cây đơn lẻ có đường kính ≤ 20cm và đường kính ≤ 40cm. Kinh phí thu dọn lòng hồ khoảng 35 tỷ đồng, do Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn thực hiện, Cty 185 là đơn vị thi công của Tổng Cty Xây dựng Trường Sơn trực tiếp thực hiện công việc này.

Theo đánh giá tác động môi trường của Dự án đã được Bộ Tài Nguyên và Môi trường phê duyệt có nêu rõ “Chủ dự án có trách nhiệm tổ chức thu dọn khu vực lòng hồ đảm bảo nguồn nước sau khi tích nước có chất lượng đáp ứng tiêu chuẩn cấp nước phục vụ mục đích sinh hoạt; Thực hiện việc tích nước vào hồ theo nguyên tắc đảm bảo các loại khoáng sản, tài nguyên rừng trong khu vực lòng hồ đã được khai thác, tận thu một cách tối đa và các di tích lịch sử văn hóa trong lòng hồ đã được di dời khỏi lòng hồ”. Tuy nhiên, yêu cầu trên đã không được chủ đầu tư là Ban thủy lợi 4, Bộ NN&PTNT nghiêm túc thực hiện nên mới xảy ra tình trạng nêu trên.

Trao đổi với chúng tôi, anh N.V.H một người dân địa phương cho biết: “Tình trạng ô nhiễm này đã xảy ra từ lâu, chúng tôi cũng đã nhiều lần phản ánh lên chính quyền và cơ quan truyền thông, một số cơ quan báo chí cũng đã về xác thực. Hàng ngày đi thuyền đánh bắt cá trong hồ, tôi vẫn thường xuyên thấy hiện tượng cây cối, gỗ mục trôi nổi khắp nơi, thực bì kết thành tảng bốc lên mùi hôi thối rất khó chịu. Bên phía nhà thầu cũng có tiến hành xử lý nhưng chưa đồng bộ và quyết liệt, mỗi ngày chúng tôi thấy có vài ba thuyền nhỏ của công nhân đi thu gom xử lý, những công nhân này là người dân địa phương được thuê theo ngày công làm việc. Nhưng tôi nghĩ việc thu gom nhỏ lẻ đối với công trình lớn như thế này thì không biết khi nào mới xong?”.

Gỗ tạp trôi nổi khắp nơi trên mặt hồ gây ô nhiễm nguồn nước

Theo quan sát chúng tôi, khối lượng gỗ và tre nứa trong hồ rất nhiều, vì vậy sau khi tích nước, một thời gian sau sẽ dồn về thân đập, cống và tràn xả lũ gây cản trở dòng chảy và mất an toàn công trình. Bên cạnh đó sự ô nhiễm lòng hồ còn làm ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn nước sinh hoạt của người dân, vì nhà máy cấp nước Vũ Quang lấy nguồn nước từ đây để xử lý và cung cấp nước sạch cho người dân Thị Trấn Vũ Quang và các khu vực lân cận. Với tình trạng chất lượng nguồn nước đầu vào kém, vừa qua nhà máy nước Vũ Quang đã phải tăng hàm lượng hóa chất để xử lý, quy trình xử lý cũng làm chậm lại để lắng lọc tốt hơn.

Tháng 6/2017 Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, ông Đặng Ngọc Sơn sau khi kiểm tra dự án thủy lợi Ngàn Trươi – Cẩm Trang và đã có thông báo, kết luận: Từ khi chặn dòng tích nước hồ chứa đã xảy ra hiện tượng ô nhiễm nguồn nước, ảnh hưởng đến nguồn cấp nước sinh hoạt cho nhân dân và yêu cầu bên phía chủ đầu tư cùng các đơn vị liên quan phải nghiêm túc xử lý khắc phục. Tuy nhiên đến thời điểm này tình trạng ô nhiễm lòng hồ thủy lợi Ngàn Trươi – Cẩm Trang vẫn chưa được khắc phục mà còn diễn ra nghiêm trọng hơn.

Vậy nguyên nhân, cách xử lý cũng như hướng khắc phục trình trạng này như thế nào, chúng tôi sẽ trực tiếp gặp gỡ, trao đổi với cơ quan chức năng và các đơn vị liên quan để thông tin tới bạn đọc.

Tác giả: Ngọc Trâm

Nguồn tin: Báo Môi trường và Cuộc sống