Tự ý điều chỉnh quy hoạch

Thực hiện chủ trương của nhà nước về xây dựng NTM, năm 2013 cơ quan chức năng huyện Can Lộc, UBND xã Xuân Lộc cùng cán bộ xóm Mới đã về khảo sát vị trí xây dựng nhà văn hóa và sân vận động của xóm tại khu vực vùng đất Đồng Cồn (xóm Mới). Năm 2014 xóm đã tiến hành làm xong sân vận động với số tiền hơn 10 triệu đồng. Đến năm 2016, xã tiến hành đấu giá một số lô đất của xóm để lấy kinh phí hỗ trợ xây dựng nhà văn hóa xóm, số còn lại do dân đóng góp. Tuy nhiên, đến khi động thổ, nhà văn hóa lại không được xây dựng theo quy hoạch ban đầu mà chuyển về ngay sát vách của ngôi chùa xóm Mới, việc làm này đã không nhận được sự đồng tình của nhiều người dân.

Vị trí đất đã được cơ quan thẩm quyền phê duyệt, quy hoạch

Theo đó, ngày 7.5.2015 Chi bộ xóm Mới tiến hành bỏ phiếu xây dựng nhà văn hóa tại đất Chùa. Số người tham dự là 25 đến lúc bỏ phiếu còn lại 24 người. Với số phiếu phát ra là 24 nhưng lại thu vào 26 phiếu. “Việc làm của tổ kiểm phiếu là có ý đồ không minh bạch. Sau khi công bố kết quả, đa số đảng viên không đồng tình với cách làm của tổ kiểm phiếu nên đã bỏ về sớm”, ông Thái Đăng Sở, đảng viên xóm Mới cho biết.

Do cuộc họp trước không thành nên xóm tiếp tục tổ chức thêm nhiều cuộc họp nữa nhưng vẫn không nhận được sự đồng tình của đa số người dân. Tuy nhiên, nhiều người dân xóm Mới bất ngờ khi ngày 20.6.2016, xóm tổ chức họp dân với nội dung bầu ban giám sát, thủ kho, bảo vệ để tiến hành xây dựng. Đa số người dân yêu cầu phải lấy lại ý kiến của nhân dân nhưng không được vị xóm trưởng đồng ý. “Trước đó xóm tổ chức họp nhưng dân không đồng ý nên nhiều người đã bỏ về sớm. Sau đó, ông xóm trưởng vẫn tổ chức lấy ý kiến và kết quả đạt 90% trên tổng số 21 người. Trong khi đó, xóm Mới có 145 hộ dân với 420 nhân khẩu”, ông Phan Đăng Nhật, nguyên xóm trưởng xóm Mới kể.

Mặc dù chưa có hồ sơ thiết kế, dự toán và trái với quy hoạch nhưng ngày 28.7.2016 xóm vẫn tiến hành động thổ. Việc làm này khiến nhiều người dân bức xúc với cách làm của xã và xóm đã viết đơn gửi UBND huyện Can Lộc. Đến 8 giờ sáng cùng ngày, UBND huyện Can Lộc đã gửi công văn số 927, yêu cầu tạm dừng thi công công trình để xóm và xã hợp lý hóa thủ tục gửi lên huyện.

“Điều đáng nói là cách làm hợp lý hóa về thủ tục của ông xóm trưởng là đến từng nhà dân vận động nhân dân ký vào danh sách với lý do để lấy tiền hỗ trợ của tỉnh nhưng thực chất là hợp lý hóa hồ sơ xây dựng nhà văn hóa tại khu vực chùa”, ông Sở cho biết.

Địa điểm được triển khai xây dựng đang gặp phải sự phản đối của nhân dân, do trài với quy hoạch

Cụ Phan Đăng Tuyên (92 tuổi), người cao niên trong làng cho biết: “Theo gia phả nhà họ Thái Đăng, ngôi chùa cổ do ông Thái Đăng Du xây dựng cách đây 300 năm. Sau này thịnh vượng, dân làng đóng góp trùng tu thành ngôi chùa cùng nhau thờ phụng. Khi xã có chủ trương sát nhập các ngôi chùa về một nơi để thờ phụng, lúc đó ngôi chùa chỉ còn trơ khung gỗ. Nhận thấy, ngôi chùa không chỉ là nơi tâm linh mà trước đây còn là căn cứ cách mạng những năm 1930 -1931, các cụ cao niên trong làng xin phục chế lại ngôi chùa cho đến tận bây giờ”.

“Sau cách mạng thành công, xã đã cắt 1 phần đất nhà chùa chia cho người dân làm đất ở. Giờ còn lại một phần đấy, dân làng chúng tôi muốn để thờ tự, sau này có ai về còn có chỗ tôn tạo cho khang trang. Hơn nữa, xây dựng NTM đã có quy hoạch được huyện duyệt rồi, không có lý gì phải lấy đất chùa. Chùa là nơi thanh tịnh và có khuôn viên vậy mà phía trước cấn nhà dân, phía sau nhà văn hóa áp sát thì làm sao thanh tịnh cho được”, cụ Tuyên bức xúc.

Và sự bất nhất của vị Chủ tịch xã

Theo ông Nhật, năm 2010, thực hiện chủ trương xây dựng NTM, ông được xã cử đi tập huấn quy hoạch trong xây dựng NTM. Sau khi khảo sát, đất Đồng Cồn là vùng đất cồn bãi, người dân sản xuất không hiệu quả và đã bỏ hoang lâu nay. Năm 2012, tôi đã thống nhất với cán bộ xã và nhân dân xóm Mới lấy đất Đồng Cồn làm nhà văn hóa, sân vận động. Thế nhưng không hiểu sao, khi xây dựng lại chuyển về khu vực chùa.

Trao đổi về vấn đề này, ông Phan Xuân Phượng, Chủ tịch UBND xã Xuân Lộc cho biết: Trong quá trình triển khai thì xuất hiện hai luồng ý kiến trái chiều. Một số hộ dân “thích” xây dựng ở Đồng Cồn, một số hộ dân lại “thích” tập trung ở khu vực bên chùa. Về quy trình, chúng tôi đã giao cho xóm làm chủ đầu tư, tất cả đều do xóm tự bàn, tự thu, tự chi và tổ chức triển khai trên cơ sở UBND xã hỗ trợ một số nguồn kinh phí.

Văn bản của UBND xã  Xuân Lộc yêu cầu tạm dừng xây dựng Nhà văn hóa xóm Mới

Sau 3 cuộc họp, chi bộ đã có nghị quyết thống nhất xây dựng nhà văn hóa tại khu vực chùa. Xóm cũng đã tiến hành họp và lấy ý kiến của người dân thì đã có 86.7% đồng ý. Chi bộ và xóm đã chọn ngày triển khai động thổ nhưng có một số người dân viết đơn vượt cấp với lý do không nằm trong quy hoạch của huyện và chưa có hồ sơ thiết kế dự toán. Sau khi có đơn, UBND xã và huyện đã có văn bản yêu cầu xóm tạm dừng để hoàn thiện đủ hồ sơ. Đến nay chúng tôi cũng đã nhờ được các công ty làm hồ sơ, lập dự toán thiết kế nhà văn hóa xóm và có quy hoạch khu trung tâm tâm linh nhà văn hóa xóm Mới tại khu vực chùa. Sắp tới chúng tôi sẽ thông qua quy hoạch và hồ sơ thiết kế dự toán cho cấp ủy và xóm đồng thời lấy ý kiến của nhân dân để tiến hành triển khai”.

Khi chúng tôi đặt câu hỏi về việc trước đây đã có quy hoạch xây dựng nhà văn hóa ở khu vực Đồng Cồn thì ông Phượng khẳng định “Trước đây chưa có quy hoạch ở Đồng Cồn”. Tuy nhiên, sau đó vị Chủ tịch này lại thông tin rằng “Chúng tôi đang điều chỉnh quy hoạch”. Câu trả lời bất nhất ấy khiến không ít người hoài nghi.

Để xây nhà văn hóa đạt chuẩn theo tiêu chí NTM, đòi hỏi các địa phương phải có sự tính toán hợp lý và giải pháp phù hợp, đặc biệt là tạo được sự đồng thuận của dân nhằm phát huy sức mạnh của nhân dân. Tuy nhiên, việc xây dựng nhà văn hóa tại xóm Mới, xã Xuân Lộc vẫn chưa nhận được sự nhất trí cao khiến dư luận bức xúc. Thiết nghĩ, các cấp cần có chủ trương đồng bộ thì sức dân sẽ được kích cầu và bài toán về xây dựng nhà văn hóa sẽ không còn là bài toán khó.

Bài và ảnh: Đức Cảnh – Tâm Đan