Khai thác cát, sỏi ở chân cầu Yên Xuân: Nguy cơ mất an toàn chạy tàu

Hiện tình trạng sạt lở nền đường sắt dưới chân cầu Yên Xuân (km 331+111, tuyến ĐS Hà Nội – TPHCM) đang đe dọa an toàn công trình ĐS, đe dọa mất an toàn chạy tàu (ATCT)… Điều đáng ngại là cố gắng của riêng đường sắt không thể giải quyết triệt để tình trạng này mà rất cần có sự vào cuộc của chính quyền địa phương.

Hiểm họa từ việc khai thác cát

Ông Cao Tiến Hùng – PGĐ Cty TNHH MTV QLĐS Nghệ Tĩnh (QLĐSNT) cho biết: Cầu Yên Xuân là cầu thép dài 638 mét, gồm 10 nhịp, dành cho tàu hoả, người đi bộ, xe thô sơ, xe đạp, xe máy. Hằng năm, mưa lũ thượng nguồn sông Lam đổ về hạ lưu đã kéo theo một lượng cát xa bồi, làm đổi hướng dòng chảy, xói lở bờ nam (xã Nam Cường, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An), xói lở nền ĐS, đe dọa công trình ĐS, đe dọa mất an toàn chạy tàu (ATCT). Từ năm 2002, tình trạng xói lở chân cầu Yên Xuân diễn ra nghiêm trọng do nạn khai thác cát trên sông Lam.

Nhất là tại khu vực phía nam chân cầu Yên Xuân, từ km 331+500 đến km 331+750, có vị trí chỉ cách chân nền ĐS khoảng 10,5 mét. Đặc biệt những năm gần đây, việc nhiều doanh nghiệp tham gia khai thác cát trên sông Lam tại những vị trí gần chân cầu Yên Xuân đã làm xô, đổ một số hàng cọc bêtông chống xói lở, nên tình trạng xói lở nền ĐS phía nam chân cầu Yên Xuân có nguy cơ đe dọa an toàn công trình ĐS, mất ATCT.

Theo quan sát của PV GTAT, hai bên bờ sông Lam, các “núi” cát đã được tập kết, chờ mang đi tiêu thụ. Có vị trí, máy ủi, máy xúc, cần cẩu thi công chỉ cách chân cầu Yên Xuân khoảng chục mét. Việc khai thác cát, sỏi dưới lòng sông ngày càng gia tăng đã làm thay đổi dòng chảy, đặc biệt là khu vực phía Nam chân cầu Yên Xuân, cả 2 bên bờ sông Lam đều bị sạt lở, trôi, đổ xuống sông cả rau màu, hoa trái… của nông dân xã Nam Cường.

Chính quyền địa phương cần vào cuộc

Trước tình hình trên, để đảm bảo ATCT, chống xói lở nền ĐS, năm 2006, TCty ĐSVN đã cho gia cố 790 mét cọc bêtông phía thượng lưu, chống xói lở, ngăn dòng chảy trực diện vào nền ĐS phía chân cầu do vậy tình trạng sạt lở bờ sông, sạt lở nền ĐS đã giảm hẳn.

Tuy nhiên trước tình trạng gia tăng khai thác cát gần đây khiến bờ sông bị xói lở tăng làm gia tăng tình trạng sạt lở nền ĐS phía chân cầu Yên Xuân, TCty ĐSVN đã áp dụng ngay các biện pháp tích cực ngăn chặn xói lở bờ sông, sạt lở nền ĐS, đảm bảo an toàn công trình ĐS, đảm bảo an toàn chạy tàu. Hiện TCty ĐSVN đã giao Công ty QLĐS Nghệ Tĩnh chuẩn bị vật tư, vật liệu, tiến hành gia cố, chống sạt lở nền ĐS phía chân cầu Yên Xuân.

Mặt khác việc DN gia tăng khai thác cát sỏi làm sạt lở bờ sông, mất đất đai, hoa màu… nhân dân xã Nam Cường cũng đã phản ánh với chính quyền địa phương, đề nghị có biện pháp ngăn chặn, tuy nhiên, cho đến nay, lợi dụng mùa nước cạn, các doanh nghiệp, các công ty khai thác cát, sỏi…

Vì vậy hiện rất cần có sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng như Ban ATGT huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, Thanh tra GT Đường thuỷ… mới có thể chặn ngay được hiểm họa khai thác cát quá mức gây xói lở nền ĐS, đe doạ an toàn chạy tàu, an toàn GTĐS trên cầu Yên Xuân.