Huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) là thủ phủ nuôi hươu sao lấy nhung lớn nhất tỉnh. Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Hương Sơn, hiện toàn huyện có trên 38.000 con, trong đó số hươu cho lộc nhung khoảng 9.500 con với trọng lượng trên 17 tấn/năm. Tổng giá trị thu nhập từ hươu khoảng 250 tỷ đồng.

Nhung hươu được người dân huyện Hương Sơn nuôi tại những chuồng trại nhỏ, sau hoặc cạnh nhà. Mỗi gia đình nuôi từ 2-4 con, cũng có những hộ dân nuôi hàng chục con.

Mùa cắt lộc nhung hươu bắt đầu từ tháng Giêng, đến tháng 3 Âm lịch. Nhung mỗi năm chỉ cắt được một lần, có những con khoẻ mạnh, sẽ ra thêm một lần cắt lộc trái.

Thông thường hươu con sau khi sinh ra đến khi lên chóc (lứa đầu) là khoảng 8 tháng. Sau khi cắt nhung thường khoảng hơn 5 tháng sau thì có lứa nhung trái nhưng nhỏ hơn.

Nhung hươu sau khi bắt đầu mọc, người nuôi sẽ theo dõi chu kỳ phát triển của nhung, khoảng 40-50 ngày nhung sẽ đủ độ tiêu chuẩn để cắt.

Việc cắt nhung phải đúng ngày tuổi, để nhung không quá già hoặc không quá non sẽ ảnh hưởng đến chất lượng nhung cũng như bảo đảm sức khỏe cho hươu nhằm tái lộc đúng vụ năm sau. Trong ảnh người dân giữ hươu để cắt lộc nhung.

Mỗi con hươu khi ra lộc nhung người dân bổ sung ăn các loại ngô, sắn, nếp để đảm bảo đủ chất dinh dưỡng. Đặc biệt quan trọng hơn là hằng ngày ngoài cho ăn các loại cây, cỏ, người dân còn đi lấy những loại lá rừng (có tám loại lá rừng hươu thường ăn), trong đó phải có một số lá cây mà loài hươu yêu thích như lá dướng, lá sung, vải… để bảo đảm đủ thành phần dinh dưỡng cho hươu nhanh lớn, phát triển khỏe mạnh.

Hiện nay, giá mỗi con hươu giống từ 15 đến 17 triệu đồng/con, nuôi sau một năm là có thể thu hoạch lộc nhung.

Mỗi năm, một con hươu khỏe mạnh, nhung phát triển bình thường có thể cho sáu đến bảy lạng, con nhiều cho chừng 1 kg nhung, với giá bán trên thị trường hiện nay là 1,8 đến 2 triệu đồng/lạng, trung bình mỗi con hươu cho thu hoạch 13 đến 15 triệu đồng/năm.

Gia đình ông Nguyễn Văn (trú xã Sơn Giang) nuôi 6 con hươu. Trong đó có 5 con lấy nhung. Mỗi con ra lộc nhung từ 5-9 lượng, thu nhập trên 30 triệu đồng/năm.

Nuôi hươu không quá khó, chỉ cần một ít diện tích đủ khoảng sân cho hươu đi lại, chạy nhảy. Điều quan trọng ảnh hưởng đến cân nặng, độ to của nhung là ở giống hươu và cách chăm sóc.

Lộc nhung hươu chính là sừng non của con hươu đực. Thông thường vào mùa hè sừng hươu sẽ rụng đi, đến mùa xuân năm sau sẽ mọc sừng mới trở lại. Lộc nhung bên ngoài phủ đầy lông, bên trong chứa nhiều mạch máu. Nhung hươu Hương Sơn được biết đến là một trong bốn vị thuốc đại bổ cho sức khỏe con người.

Người dân làm thức ăn cho hươu.

Ông Phan Xuân Đức, Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Hương Sơn cho biết, hươu là sản phẩm kinh tế chủ lực của địa phương. Toàn huyện năm nay có 38 ngàn con hươu, hiện địa phương tiếp tục mở rộng chăn nuôi đồng thời xây dựng các sản phẩm OCOP như rượu nhung hươu, bột nhung… Năm nay nhung hươu đầu mùa giá bán ổn định, nhung ra cặp nào bán hết cặp đó, nhu cầu sử dụng rất lớn.