Dòng họ Lương ở làng Phú Nhiêu xưa (nay là xóm Phú Thọ, xã Tùng Lộc) được khai lập cách đây hơn 400 năm. Theo gia phả dòng họ, vào những năm của thế kỷ 17, đất nước loạn lạc, triều đình rối ren, dân tình phiêu tán khắp nơi, trong dòng người loạn ly, có một số người từ dòng họ Lương ở Vũ Bản, Nam Định di cư về huyện Thiên Lộc (Can Lộc ngày nay) để sinh sống và đã lập ra các chi họ Lương ở vùng đất này; đến nay đã có 19 đời truyền nối nhau.

Dòng họ Lương đã sinh ra nhiều người con ưu tú cống hiến cho đất nước, như: Lương Hữu Trình, Lương Hữu Giao, Lương Huy.

Trong đó, tiêu biểu nhất là Lương Hữu Trình thuộc dòng dõi có truyền thống khoa bảng, có cha là hậu duệ đời thứ 9 của Trạng nguyên Lương Thế Vinh, mẹ là cháu của Tế tửu Quốc tử giám Hà Công Trình.

Lương Hữu Trình có nhiều công lao to lớn đối với triều đình nhà Lê và ông được vua Lê Cảnh Hưng ban cho 2 đạo sắc trong một ngày. Về sau, vua Tự Đức, vua Khải Định cũng ban sắc, phong thần cho dân làng thờ phụng.

Tiếc là những năm 60 của thế kỷ 20, những sắc phong của thời Lê, thời Nguyễn bị mất mát, thất lạc, nay chỉ còn 2 đạo sắc do vua Khải Định phong tặng.

Với những đóng góp của các danh nhân dòng họ Lương Hữu, trong đó có tướng công Lương Hữu Trình, ngày 28/7/2014, UBND tỉnh Hà Tĩnh có quyết định công nhận di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh đối với Nhà thờ họ Lương Hữu.

QUANG ĐẠT – HOÀI THU