Vì thế, khi biết tin Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 vừa thử nghiệm đốt lửa lần đầu thành công, anh em chúng tôi từ Hà Nội đã có chuyến tốc hành vào công trường. Trên chiếc xe 15 chỗ có cả ông Lê Văn Tuấn, Tổng giám đốc Lilama, Tổng thầu (EPC) nhà máy nhiệt điện lớn nhất Bắc miền Trung, nên không ít ngọn nguồn của sự việc được bày đặt một cách có hệ thống.

Lý giải vì sao Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 là công trình trọng điểm quốc gia nhưng vẫn chậm tiến độ, ông Tổng giám đốc không ngần ngại khẳng định, giá bỏ thầu thời điểm ấy là 1.170 triệu USD, quá thấp so với mặt bằng giá chung. Bởi một nhà máy có công suất 1.200MW phải có giá xấp xỉ 1.300 triệu USD mới đúng. Chúng tôi đặt vấn đề: Vậy tại sao các anh lại bỏ thầu giá thấp như vậy? Ông Lê Văn Tuấn cho rằng, Lilama lúc ấy có quá ít việc làm, lãnh đạo tổng công ty xác định lấy công làm lãi nên mới có giá ấy… Song bằng kinh nghiệm của mình, Lilama đã có những bước đi thích hợp và việc chia nhỏ những gói thầu là biện pháp giảm chi phí hiệu quả nhất. Ông Tổng giám đốc Lilama đưa ra ví dụ: “Nếu gói gọn trong 4 gói thầu thì tiến độ sẽ nhanh và tổng thầu sẽ không vất vả. Song thực hiện phương án này thì giá thành sẽ rất cao nên chúng tôi quyết định chia nhỏ thành hàng chục gói thầu. Với cách làm này thì tiết kiệm được chi phí gián tiếp (cho chuyên gia nước ngoài), cán bộ của mình có việc làm… song khâu quản lý sẽ vất vả và tốn nhiều thời gian hơn”. Ông Tổng giám đốc cho rằng, gói thầu dù to hay nhỏ nhưng thiết kế và “trái tim”-những bộ phận quan trọng nhất của nhà máy dứt khoát phải được sinh ra tại các nước G7. Và một điều đáng mừng là trong tổng số 120.000 tấn thiết bị lắp đặt cho nhà máy, các nhà thầu trong nước đã sản xuất, cung ứng được 46.000 tấn.

Anh Nguyễn Duy Lợi, Giám đốc dự án Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 kể lại cho chúng tôi sự kiện đốt thử lửa ngày 16-8 đáng nhớ vừa qua. Hơn 100 cán bộ, công nhân viên được tăng cường cho công tác kiểm soát an ninh để bảo đảm an toàn nghiêm ngặt. Sau các bước kiểm tra, điều chỉnh thông số kỹ thuật, các cuộc điện đàm trao đổi giữa trung tâm điều khiển với kỹ sư vận hành cho biết công tác chuẩn bị đã hoàn tất, mọi thông số kỹ thuật đã ổn định. Đúng 10 giờ 50 phút, ngọn lửa lò hơi số 1 đã bùng cháy, làm rạng ngời khuôn mặt các chuyên gia Đức, Nhật Bản, Trung Quốc và các cán bộ, công nhân Tổng công ty Lilama.

Sau khi đốt thử thành công, Tổng giám đốc Lilama đã trích thưởng ngay 200 triệu đồng cho Ban Quản lý dự án công trình này.

Dự án Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 nằm trên địa phận tỉnh Hà Tĩnh, công suất 1.200MW gồm 2 tổ máy, hằng năm sản xuất 7,2 tỷ Kwh. Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam làm chủ đầu tư. Tổng thầu EPC là Lilama.

Trao đổi với anh Phạm Hồng Sơn, Phó ban Quản lý dự án, chúng tôi được biết, do có nhiều nhà thầu nên trên công trường nhà máy có khá nhiều chuyên gia. Qua làm việc, cán bộ Lilama cũng đã học hỏi được không ít kinh nghiệm. Song người kĩ sư 34 tuổi, quê Bắc Ninh cũng bày tỏ tiếc nuối khi nhiều kỹ sư người Việt có đủ năng lực thay thế chuyên gia trong khá nhiều lĩnh vực nhưng chính sách lương, thưởng chưa hợp lý nên ngoại tệ vẫn lại chảy ra nước ngoài. Anh đưa ra con số cụ thể: Chuyên gia tư vấn hệ thống vận chuyển than người Đức hưởng lương trên dưới 20.000USD/ tháng, mà cùng làm công việc tương tự, người Việt chỉ có tổng thu nhập không quá 20 triệu đồng/ tháng. Gần 4 năm làm việc ở đây, anh Sơn đã chứng kiến hàng chục kỹ sư trẻ chia tay Vũng Áng…

Tính đến hết ngày 19-8, Lilama đã hoàn thành khoảng 92% khối lượng công việc của toàn bộ dự án. Công tác thiết kế, mua sắm, lắp đặt đã hoàn thành từ 94 đến 98% kế hoạch đề ra. Việc lắp đặt các gói thiết bị chính của tổ máy số 1, lò hơi, các thiết bị vận hành an toàn trạm 220KV, hệ thống dầu HFP, DO đã cơ bản hoàn thành…

Cuối tháng 8 này, Lilama phấn đấu giao hết số vật tư, thiết bị cần thiết (của tổ máy số 2); cập nhật thiết kế bản vẽ thi công cho bãi xỉ theo ý kiến của chủ đầu tư; hoàn thiện cảng nhập than; lắp thiết bị điện và kéo cáp hệ thống điện tổ máy số 2; tiếp tục chạy thử: Hệ thống khí nén, khí điều khiển cho tổ máy số 1, hệ thống dầu nhiên liệu HFO, hệ thống ống gió, ống khói, hệ thống vòi đốt…

Có thể nói, những ngày này trên công trường xây dựng Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 đang hết sức sôi động, khẩn trương với sự tham gia tích cực của hàng nghìn cán bộ, công nhân viên và chuyên gia. Song, thiết nghĩ, để phát điện vào tháng 12-2013, còn cần những nỗ lực to lớn hơn nữa từ Lilama và các đơn vị thi công; sự quan tâm giúp đỡ từ các ngành, các cấp và đặc biệt là từ sự hỗ trợ kịp thời về vốn của chủ đầu tư, của Chính phủ.

Bài và ảnh: ĐỖ NAM THẮNG

QĐND