Hội thảo thu hút sự quan tâm, đóng góp ý kiến của nhiều nhà khoa học, nhà nghiên cứu lịch sử, chuyên gia, nhà phân tích uy tín, đội ngũ cán bộ đoàn qua các thời kỳ; các đoàn viên, thanh niên; những người tâm huyết với lịch sử cách mạng dân tộc, với cuộc đời cách mạng và tấm gương hy sinh anh dũng của đồng chí Lý Tự Trọng.
Tinh thần người chiến thắng
Tinh thần Lý Tự Trọng là vấn đề được các đại biểu tập trung phân tích, làm rõ tại hội thảo. Nhiều tham luận bày tỏ tâm huyết, nhấn mạnh tinh thần chiến đấu, hy sinh anh dũng của anh hùng Lý Tự Trọng. Đó là ngọn đuốc soi đường cho thanh niên Việt Nam phấn đấu và trưởng thành.
 Lãnh đạo Trung ương Đoàn trao đổi với đoàn viên, thanh niên tại hội thảo. |
 Tuổi trẻ quân đội và đoàn viên, thanh niên địa phương ra quân hoạt động hè tình nguyện. |
Thạc sĩ Vũ Trọng Hùng, Bí thư Đoàn khối nghiên cứu, giảng dạy Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, phân tích: Trong những ngày cuối cùng ở xà lim án chém, Lý Tự Trọng vẫn luôn lạc quan yêu đời, một lòng tin tưởng vào sự thắng lợi của sự nghiệp cách mạng mà Đảng, dân tộc và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa chọn. Trong anh vẫn cháy bỏng ngọn lửa cách mạng với một niềm tin mãnh liệt. Theo anh, còn sống ngày nào, giây phút nào, còn phải rèn luyện bản thân và không ngừng nâng cao đạo đức cách mạng, khí tiết của người chiến sĩ cộng sản. Dù cận kề cái chết, những người bạn tù vẫn thấy anh tập thể dục mỗi sáng, vẫn đọc thơ, ngâm Truyện Kiều… Anh nói: “Cứ cố lên là chúng phải thua thôi, đừng sợ!”. Tinh thần lạc quan cách mạng của anh đã có ảnh hưởng, tác động sâu sắc đến những đồng đội của mình trong tù, giúp họ vững tin hơn vào cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, cổ vũ mạnh mẽ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên toàn quốc, đồng thời làm cho bọn gác ngục, chủ khám phải kính nể, khâm phục.
Nhấn mạnh tinh thần lạc quan, chiến đấu ngoan cường của anh hùng Lý Tự Trọng, Thạc sĩ Vũ Trọng Hùng dẫn chứng một đoạn trong bài viết của nhà báo Pháp André Violis: “… Lý Tự Trọng hiên ngang bước lên máy chém, mấy lần gọi “Việt Nam” thân yêu và mấy lần hát vang bài “Quốc tế ca” trong tư thế của người chiến thắng”. Bà André Violis đã viết về anh hùng Lý Tự Trọng: “Bởi người cộng sản trẻ tuổi ấy quá đỗi anh hùng, đẹp hơn huyền thoại. Tại sao một thiếu niên mới 17 tuổi mà cứng cỏi, bản lĩnh đến vậy. Anh đã được hun đúc như thế nào để nhìn thẳng vào mặt kẻ thù, nói những lời gang thép, trí tuệ như thế”.
Thạc sĩ Lê Thị Hải Chi (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) làm rõ thêm: Tinh thần cách mạng bất khuất của Lý Tự Trọng đã làm cho kẻ thù vô cùng khiếp sợ và kính nể. Tinh thần đó đã động viên, cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng trong cả nước lúc bấy giờ. Tên anh trở thành niềm tự hào, tấm gương chói lọi cho thế hệ trẻ học tập và noi theo. Ý chí và hành động của anh là minh chứng hùng hồn về bản lĩnh kiên cường, lòng trung thành, tinh thần bất khuất của người cộng sản, đồng thời là bức thông điệp báo trước sự sụp đổ của thực dân phong kiến, sự tất thắng của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Hầu hết các tham luận tại hội thảo khẳng định: Hy sinh ở tuổi 17, cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của anh hùng Lý Tự Trọng tuy ngắn ngủi nhưng đã nêu một tấm gương sáng chói, với bản “tuyên ngôn” bất diệt về con đường cách mạng của các thế hệ thanh niên Việt Nam.
Chỉ một con đường cách mạng
“Tôi chưa đến tuổi thành niên, nhưng tôi đủ trí khôn để hiểu rằng, con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường cách mạng và không thể có con đường nào khác”-câu nói bất hủ của anh hùng Lý Tự Trọng là đề tài tâm huyết của nhiều đại biểu tham dự hội thảo. Các ý kiến phát biểu lý giải một cách sinh động: Câu nói của anh đã trở thành lý tưởng sống và vũ khí chiến đấu của thanh niên Việt Nam từ đó. Thực tiễn cách mạng đã chứng minh, con đường cách mạng mà anh lựa chọn là con đường duy nhất đúng đắn. Con đường ấy đã trở thành “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt toàn bộ lịch sử cách mạng Việt Nam, là ngọn cờ bách chiến, bách thắng của dân tộc. Noi gương anh, các thế hệ thanh niên đã anh dũng, kiên cường, đoàn kết một lòng cùng với toàn Đảng, toàn dân làm nên thắng lợi vẻ vang của cách mạng Việt Nam.
Đồng chí Nguyễn Văn Đua, nguyên Phó bí thư thường trực Thành ủy, nguyên Bí thư Thành đoàn TP Hồ Chí Minh, khẳng định: Điều thiết tha trong tuyên ngôn đanh thép và đầy lãng mạn mà anh Lý Tự Trọng khẳng định, nhắn gửi cho thế hệ trẻ chúng ta hôm nay và mai sau: Điều quan trọng, cốt lõi nhất là mỗi thanh niên, dù ở thời kỳ nào, giai đoạn nào, cũng cần lựa chọn, xác định cho mình lý tưởng sống và kiên định với lý tưởng ấy.
Hiện nay, trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN, hội nhập quốc tế sâu rộng, càng đòi hỏi việc xác định lý tưởng, lẽ sống của mỗi bạn trẻ là thiết thân; lý tưởng là nền tảng, là kim chỉ nam định hình hành động, ứng xử trong mối quan hệ với Tổ quốc, nhân dân, cộng đồng, xã hội, gia đình, người thân và với chính bản thân mình.
Một số ý kiến tham luận còn vận dụng “con đường cách mạng” trong câu nói của đồng chí Lý Tự Trọng vào thực tiễn. Đó là nỗ lực thi đua, khát vọng và hành động trong thực tế để tăng hàm lượng chất xám; ứng dụng khoa học, kiến thức vào sản xuất hàng hóa, dịch vụ để có sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Đó là sự khao khát chân, thiện, mỹ, tự hào, tự tin về văn hóa dân tộc và sự tham gia để tạo ra những giá trị văn hóa; tỉnh táo và tích cực chống xâm lăng văn hóa; xây dựng con người, bồi đắp lòng nhân ái, sáng trong, yêu thương đồng loại. Đó là lòng dũng cảm và hành động thiết thực để lên án, chống lại cái ác, cái xấu, phòng, chống tham nhũng, quan liêu, góp sức bảo vệ bình yên cho nhân dân, bảo vệ môi trường xã hội và môi trường tự nhiên, thực hiện công bằng xã hội…
Những bài học quý trong thời kỳ mới
Phát biểu tại hội thảo, đồng chí Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, nhấn mạnh: Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng vẻ vang của anh hùng Lý Tự Trọng đã để lại cho các thế hệ thanh niên Việt Nam nhiều bài học quý. Đó là bài học về lòng yêu nước nồng nàn, yêu đồng bào và tinh thần tự tôn dân tộc; bài học về tấm gương ham học hỏi, ham hiểu biết để đóng góp được nhiều hơn cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta; bài học về lòng can đảm, gan dạ, anh dũng, ý chí sắt đá của một chiến sĩ cộng sản chân chính; bài học về tình đồng chí, đồng đội thủy chung, son sắt; bài học về sự giác ngộ chính trị và tấm lòng kiên trung theo Đảng, suốt đời phấn đấu vì độc lập dân tộc, hạnh phúc của nhân dân. Trải qua các giai đoạn cách mạng, hôm nay, tinh thần Lý Tự Trọng vẫn còn nguyên giá trị, là động lực thôi thúc, cổ vũ thanh niên Việt Nam vững niềm tin theo con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn.
Đồng chí Hà Tiến Lam, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Hà Tĩnh, cho rằng: Con đường đi tới của cách mạng nước ta hiện nay đang đặt ra cho thế hệ trẻ nhiều sự lựa chọn, với những thời cơ và thách thức mới. Tấm gương Lý Tự Trọng và của các thế hệ thanh niên đi trước vẫn đang soi sáng cho chúng ta, định hướng về mục tiêu lý tưởng cũng như giải quyết những nhiệm vụ cụ thể mà cuộc sống đang đặt ra. Cuộc đấu tranh mới đang xuất hiện những mâu thuẫn mới, đòi hỏi tuổi trẻ phải có bản lĩnh để phân định, vững vàng trên con đường mà Đảng và Bác Hồ đã chọn. Học tập và noi theo tấm gương Lý Tự Trọng, mỗi chúng ta hãy chiến đấu để vượt qua chính mình trước những cám dỗ tầm thường, những tiêu cực đang diễn ra, đang rình rập. Để chiến thắng được những điều đó thì luôn phải sống có bản lĩnh, có lý tưởng, có trách nhiệm với bản thân, gia đình, cộng đồng, xã hội.
Đại diện cho thế hệ trẻ phát biểu tham luận, đồng chí Trần Anh Thư (Đoàn thanh niên Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) bày tỏ: Đất nước hòa bình, thống nhất, Bắc-Nam sum họp một nhà, tuổi trẻ Việt Nam nguyện noi theo tấm gương anh hùng Lý Tự Trọng để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tên của anh đã được đặt cho nhiều con đường, trường học, nhiều công trình văn hóa trên cả nước. Đặc biệt, tên anh hùng Lý Tự Trọng được đặt tên cho giải thưởng của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh dành tặng những đoàn viên, thanh niên xuất sắc, tiêu biểu và đó là phần thưởng cao quý đối với thanh niên Việt Nam. Thế hệ trẻ hôm nay nguyện noi gương anh để viết tiếp những trang sử vàng của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, của dân tộc Việt Nam trên những chặng đường mới.
Tại hội thảo, Ban tổ chức đã nhận được hơn 30 tham luận, trong đó có những bài phân tích, nghiên cứu, tư liệu quý về thân thế và sự nghiệp cách mạng của anh hùng Lý Tự Trọng. Ban tổ chức sẽ phát hành cuốn kỷ yếu tham luận làm tài liệu để tuyên truyền, giáo dục đoàn viên, thanh niên.
Bài và ảnh: ĐÀO HỒNG
