Tương truyền, Lộc Hoa công chúa được Thượng đế cho xuống trần gian cai quản cửa rừng cõi Nam Giao. Khi vua Minh Mạng và quần thần kinh lý qua đây bằng voi, ngựa thì bỗng nhiên trời đất tối sầm, mây đen vần vũ, voi, ngựa nhất định không chịu đi tiếp. Nhìn lên, thấy cây cối phía trước mặt um tùm, rủ xuống ngôi miếu rêu phong, linh khí bay lên từ đấy. Vua và quần thần đều cảm thấy trong người ớn lạnh, vội buộc voi ngựa, sắm hương lễ đến nơi vái lạy. Một lúc sau, mây tan, gió lặng, núi rừng trở lại quang đãng, voi ngựa mới tiếp tục cất bước. Thấy sự kỳ lạ của ngôi miếu nơi thâm sơn cùng cốc, vua Minh Mạng đã sắc phong cho thần miếu là “Cao sơn thần nữ chế thắng mạ vàng đại vương thượng thượng đẳng tối linh thần”, rồi cho lập đền thờ ngay trên miếu thiêng và chỉ dụ các thần đến dự lễ tế.

Trong đền còn thờ Đệ nhất Thượng thiên (Mẫu Liễu Hạnh), Đệ tam thuỷ phù (Mẫu thoát), vì thế dân gian vẫn thường gọi ngôi đền này là Tam toà Thánh Mẫu. Còn tên gọi đền Truông Bát là theo tiếng địa phương, nghĩa là con đường đi xen kẽ những quả núi.

Linh thiêng đền Truông Bát

Trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử, do mưa nắng, giông gió và các cuộc chiến tranh nên ngôi đền bị xuống cấp nghiêm trọng. Được sự quan tâm của chính quyền địa phương xã Ngọc Sơn, tháng 2/2008, ông Phạm Ngọc Minh, Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư Thành Công (Nghệ An), ông Nguyễn Đình Thương, Giám đốc Công ty TNHH Xuân Hà (Hà Tĩnh) cùng gia đình và đạo hữu đã công đức toàn bộ nguyên vật liệu, công sức để xây dựng lại ngôi đền khang trang như hiện nay.

Đền Truông Bát mở hội vào ngày mùng 7/4 âm lịch hàng năm. Và trong tâm thức người dân nơi đây, ngôi đền thờ Mẫu Đệ nhị Thượng Ngàn đã đi vào đời sống tâm linh, trở thành nơi gửi gắp tình cảm, ước vọng của bà con. Chính vì thế, không những ngày lễ, Tết mà cả ngày thường, nơi đây cũng thu hút nhiều người đến thăm viếng.

Nhân ngày lễ Vu Lan báo hiếu và rằm tháng 7 năm nay, đền Truông Bát tổ chức phát tâm công đức lễ cầu siêu cho các anh hùng, liệt sĩ, Cửu huyền Thất Tổ, các vong linh Bách Gia trăm họ gần xa, do các thượng tọa, quý thầy chùa Từ Vân (TP. Huế) đăng đàn.

Buổi lê cầu siêu được tổ chức vào chiều ngày 16 và ngày 17/6/2010 (Canh Dần), tức ngày 27 – 28/7/2010. Kính mời bản hội, bản đền, các đạo hữu thập phương về dự lễ cho dòng họ mình.

Bùi Dũng

KTNT