“Siêu dự án” và những hệ lụy

Ngày 18/11/2010, Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Thiên Cầm đã được UBND tỉnh Hà Tĩnh cấp giấy chứng nhận đầu tư số 28121000081, cho phép đầu tư xây dựng Khu du lịch Bắc Thiên Cầm với tổng vốn đầu tư 10.289 tỷ đồng với tổng diện tích là 266.42 ha.

Tại thời điểm  này, đây được coi là một “siêu dự án”, với bao nhiêu sự chờ đợi, kỳ vọng của lãnh đạo và nhân dân tỉnh Hà Tĩnh. Nhà đầu tư được xem như là ngôi sao sáng, “người hùng” trong vấn đề thu hút đầu tư, xây dựng phát triển của địa phương.

	Dự án đầu tư xây dựng khu du lịch Bắc Thiên Cầm triển khai từ năm 2010 đến nay vẫn là con số không

Thậm chí, với quan điểm là tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư, chính quyền tỉnh Hà Tĩnh đã gần như trải thảm đỏ, cắt giảm tối đa mọi thủ tục hành chính, hỗ trợ tối đa về mọi mặt để nhà đầu tư thực hiện dự án.

Người dân Thiên Cầm cũng hồ hởi, chờ đợi, họ – những người dân chân chất, hồn hậu vì sự phát triển, vì sự thay da đổi thịt của quê hương đã không tính toán so đo mà sẵn sàng di dời, thậm chí chịu mất mát thiệt thòi để Khu du lịch Bắc Thiên Cầm sớm được ra đời, hiện hữu.

Nhưng, trái với tất cả những sự hứa hẹn hoành tráng, dự án khu du lịch Bắc Thiên Cầm triển khai hết sức ì ạch, ì ạch cả về thủ tục hành chính, ì ạch cả trên thực địa.

Mặc dù khi được cấp giấy chứng nhận đầu tư, Công ty CP đầu tư phát triển Thiên Cầm đã cam kết tiến độ thực hiện dự án. Cụ thể, giai đoạn 1 (2010 – 2013) sẽ hoàn thành bồi thường, giải phóng mặt bằng, lập và hoàn thiện quy hoạch chi tiết 1/500 vào quý IV/2010. Và chậm nhất đến ngày 30/6 sẽ hoàn thành khảo sát lập hồ sơ hiện trạng, lập báo cáo tác động môi trường, ra phá bom mìn, đồng thời xây dựng hạ tầng; xây dựng và hoàn thành một số các hạng mục quan trọng.

Nhưng trên thực tế, đến tận thời điểm bị thu hồi dự án (20.12.2013), Công ty chỉ mới thực hiện được một số rất nhỏ các hạng mục như đã cam kết, hay nói khác hơn, dự án chỉ mới ở giai đoạn “khởi động”.

Câu hỏi đặt ra là, tại sao một dự án hết sức hoành tráng, được rất nhiều sự quan tâm, tạo mọi điều kiện của chính quyền và nhân dân nhưng lại không thể triển khai, để cuối cùng là một sự “chết yểu”.

	Cụ Ngự thôn Song Yên búc xúc nói: “Khổ lắm các chú ạ khi có dự án về ai cũng vui mừng, không ngờ suột năm này qua năm khác vẫn cứ vậy có triển khai gi đâu. Nhà cửa thì xuống cấp, con cái muốn nâng cấp sữa chữa cho tôi cũng không được. Mùa mưa bão đến gần không biết rồi sẽ như thế nào đây?

Theo toàn bộ hồ sơ, tài liệu được công bố tại phiên tòa sơ thẩm có thể kết luận, Công ty CP đầu tư phát triển Thiên Cầm là một nhà đầu tư không đủ năng lực thực hiện dự án !

Cụ thể, tính đến ngày bị thu hồi công ty này đã không hoàn thành tiến độ thực hiện quy hoạch chi tiết 1/500 cho dự án như đã cam kết.

Và theo UBND tỉnh Hà Tĩnh, trong thực tế, Công ty CP Đầu tư phát triển Thiên Cầm đã vi phạm tiến độ xây dựng quy hoạch chi tiết ở tất cả các hạng mục và tính đến ngày bị thu hồi giấy chứng nhận đầu tư (20/12/2013), sau hơn 3 năm trời, chủ đầu tư mới chỉ hoàn thành quy hoạch chi tiết 1/500 cho diện tích 69,18 ha trên tổng diện tích 266,43 ha phải hoàn thành. Nghĩa là, chỉ mới hoàn thành 25% tổng số diện tích của dự án phải quy hoạch chi tiết và nhà đầu tư đã chậm tiến độ hơn 29 tháng. Điều này chứng tỏ nhà đầu tư này yếu kém, không có năng lực trong việc lập quy hoạch chi tiết 1/500 cho toàn bộ dự án “khủng” này, vi phạm cam kết ngay từ khâu chuẩn bị đầu tư.

Ngoài ra, theo cam kết thì Công ty này phải hoàn thành báo cáo đánh giá tác động môi trường trong quý II/2011, nhưng cho đến tận ngày bị tỉnh Hà Tĩnh thu hồi giấy phép đầu tư thì nhà đầu tư này vẫn chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt. Với mong muốn tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư, ngay từ đầu tỉnh Hà Tĩnh  đã tạo mọi thuận lợi về thủ tục để nhà đầu tư thực hiện dự án, nhưng việc không có Báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt cho đến tận ngày thu hồi đã chứng tỏ đơn vị này không có năng lực, không thể thực hiện khâu chuẩn bị quan trọng này trong quá trình thực hiện dự án.

Ngoài ra, Công ty này cũng chậm trễ trong việc chi trả tiền bồi thường GPMB và hỗ trợ TĐC. Theo báo cáo của Hội đồng giải phóng mặt bằng Khu du lịch Bắc Thiên Cầm, ngày 22/10/2014, thì trong tất cả các lần chi trả tiền đền bù giải phóng mặt bằng (là trách nhiệm của nhà đầu tư – PV),  Công ty CP Đầu tư Phát triển Thiên Cầm đều chậm chi trả thậm chí là không chi trả. Mặc cho Hội đồng bồi thường giải phóng mặt bằng thường xuyên liên lạc, thậm chí là nhiều lần gửi văn bản đề nghị.

	Do san lấp mặt bằng của Khu tái định cư không đi vào hoạt động nên mùa mưa tới nhân dân thôn Song Yên luôn bị ngập úng.

Cũng theo báo cáo trên, thì tính đến ngày 30/5/2014, Công ty CP Đầu tư Phát triển Thiên Cầm  còn thiếu số tiền  9.860.086.945 đồng so với tổng số tiền phải chi trả đền bù giải phóng mặt bằng theo Quyết định của UBND huyện Cẩm Xuyên.

Cũng cần nói thêm rằng, mặc dù chỉ mới triển khai được một số hạng mục theo kiểu “triển khai cho có triển khai” nhưng Công ty CP đầu tư phát triển Thiên Cầm thậm chí còn nợ tiền các đơn vị được thuê để thi công các hạng mục này. Tại phiên tòa sơ thẩm trong hai ngày 23 và 24/7 vừa qua, đã có ít nhất là hai doanh nghiệp xuất hiện tại Tòa án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh để đòi nợ ông Nguyễn Trọng Tuệ, Chủ tịch HĐQT, người đại diện của Công ty CP đầu tư phát triển Thiên Cầm với số tiền nhiều tỉ đồng.

Và kết cục buồn tất yếu.

Sau khi bị UBND tỉnh ra quyết định thu hồi dự án, Công ty CP đầu tư phát triển Thiên Cầm  đã đâm đơn khởi kiện, đòi được tiếp tục thực hiện dự án.

	Sau hai ngày làm việc một cách khẩn trương, Tòa án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh đã tuyên bác toàn bộ yêu cầu của Công ty CP đầu tư phát triển Thiên Cầm và khẳng định quyết định của UBND tỉnh Hà Tĩnh về việc rút giấy phép đầu tư, thu hồi dự án là hoàn toàn đúng với các quy định của pháp luật hiện hành.

Nhiều người cho rằng đây là hành động cố đấm ăn xôi của ông Nguyễn Trọng Tuệ. Và dự án Khu du lịch Bắc Thiên Cầm thực sự chỉ là “chiếc bánh vẽ”, là vỏ bọc để các nhà đầu tư thực hiện các dự án khác (?).

Sau hai ngày làm việc một cách khẩn trương, Tòa án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh đã tuyên bác toàn bộ yêu cầu của Công ty CP đầu tư phát triển Thiên Cầm và khẳng định quyết định của UBND tỉnh Hà Tĩnh về việc rút giấy phép đầu tư, thu hồi dự án là hoàn toàn đúng với các quy định của pháp luật hiện hành.

Đây là một phán quyết rất được dư luận đồng tình ủng hộ, đặc biệt là những người dân khu vực thực hiện dự án. Vì theo họ nếu không có “siêu dự án”, nếu không có “ông Tuệ Việt kiều” thì chắc hẳn rằng họ đã không phải “sống dở chết dở”, thì chắc hẳn rằng đã có một “nhà đầu tư thực sự” khác, thì chắc hẳn rằng Thiên  Cầm đã không mất đi những cơ hội vàng để đầu tư phát triển.

Long Đậu – Mai Nguyễn