Tự nhiên mất đất

Ông Nguyễn Thức (trú tại khối 16, thị trấn Hương Khê, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh) vừa có đơn gửi đến các cơ quan chức năng ở Hà Tĩnh tố cáo một số cá nhân ngang nhiên chiếm đoạt hàng ngàn m2 đất rừng mà ông là người được Nhà nước giao quyền sử dụng gần 30 năm nay.

Đơn phản ánh của ông Thức cho biết, ngày 15/10/1991, ông được UBND huyện Hương Khê giao và cấp sổ lâm bạ diện tích 11,7ha tại lô 12, khoảnh 1 xã Gia Phố (nay thuộc địa bàn xã Gia Phố và thị trấn Hương Khê - PV) để phát triển rừng sản xuất. Thời hạn được giao đất là 50 năm. Sau khi được giao đất, ông Thức đầu tư vốn để trồng keo. Đến năm 2005, do thiếu vốn và gia đình neo người nên ông Thức liên kết với hộ ông Dương Đình Huân và Nguyễn Huy Hùng - trú tại thị trấn Hương Khê bỏ vốn trồng rừng, ăn chia theo thỏa thuận. Quá trình hợp tác, các bên đều thực hiện đúng theo cam kết.

Năm 2013, sau khi khai thác xong diện tích đến tuổi thu hoạch, chuẩn bị đất trồng lứa keo mới, ông Thức phát hiện hơn 2,8ha đất của mình đã bị “phù phép” chuyển quyền sử dụng cho người khác, cụ thể: ông Trần Xuân Thạch, ở khối 7, thị trấn Hương Khê 21.129m2; bà Nguyễn Thị Sâm, ở xã Hà Linh, huyện Hương Khê 3.966m2; ông Ngô Hồng Sơn ở xã Hà Linh 1.750m2 và ông Mai Văn Ngân, tổ 18 thị trấn Hương Khê 1.950m2. Trong số này, có nhiều diện tích đã được chuyển đổi từ đất rừng sang đất ở.

Đáng chú ý, trong số diện tích đã bị “phù phép” sang tên người khác này, có nhiều diện tích được ông Thức tố cáo đã bị chuyển nhượng sang tay với giá trị nhiều tỷ đồng, như: ông Ngô Tuấn Dũng, em trai ông Ngô Hồng Sơn đã viết giấy bán cho ông Trần Xuân Thạch 2 thửa đất đứng tên bà Sâm và ông Dũng (ông Sơn tặng lại em) với giá trị 3,2 tỷ đồng, ông Phan Thanh Tùng (thị trấn Hương Khê) bán lại 21.000m2 đất rừng cho ông Thạch với giá 3,7 tỷ đồng.

Quyết định giao đất cho ông Nguyễn Thức từ năm 1991.

Trong đơn tố cáo, ông Thức khẳng định, quá trình làm giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất có dấu hiệu làm khống hồ sơ khi số diện tích đất trên vẫn chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất lâm nghiệp sang đất ở, không có quy hoạch sử dụng đất và không có biên bản giao đất thực địa…

Chính quyền “lấp liếm” ?

Sau khi tiếp nhận đơn tố cáo, nhóm PV đã có mặt tại khu vực đất rừng được Nhà nước giao cho ông Thức. Trước đây, khu vực đất này thuộc địa giới hành chính xã Gia Phố, từ ngày 1/1/2010 thuộc địa phận thị trấn Hương Khê. Tại hiện trường phần đất tố cáo bị chiếm dụng được xây dựng hàng rào kiên cố, phía trong hàng rào còn xuất hiện một móng nhà, cây bụi mọc dày đặc.

Làm việc với nhóm PV, ông Phan Quốc Lập - Trưởng phòng TN&MT huyện Hương Khê cho biết, khu vực đất ông Thức tố cáo bị chiếm dụng trái phép liên quan đến 4 hộ dân, có hộ dân được cấp đất trước cả thời điểm ông Thức được Nhà nước giao rừng? Tuy nhiên, khi PV đặt câu hỏi, huyện lấy cơ sở nào để năm 2003 cấp đất ở cho các hộ trên, ông Lập không trả lời được. Vô lý hơn nữa, khi PV đề nghị Phòng TN&MT huyện Hương Khê cung cấp các hồ sơ gốc liên quan đến quá trình cấp đất cho 4 hộ dân kể trên, thì chỉ có hồ sơ thời điểm năm 2011, còn hồ sơ cấp đất từ năm 2003 thì không có.

Ông Đặng Văn Định, cán bộ địa chính xã Gia Phố: “Không tìm thấy hồ sơ cấp đất cho các hộ dân”.

Nhóm PV cũng đã đề nghị được cung cấp kế hoạch, quy hoạch đất ở tại vị trí đất mà ông Thức tố cáo bị chiếm dụng và kế hoạch sử dụng đất hàng năm của huyện nhưng ông Lập cũng không thể cung cấp.

Trong lúc đó, ông Nguyễn Quang Hào - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Hương Khê lại cho biết, diện tích đất đang tranh chấp vẫn giữ nguyên hiện trạng là đất lâm nghiệp, chưa có tác động thay đổi nào khác về mặt chủ sử dụng, dẫu rằng thực tế đã có 4 hộ dân đứng tên quyền sử dụng như đã nói trên. Ông Hào nói: “Hồ sơ lưu tại Hạt cho thấy, diện tích đất giao cho ông Thức (có phần diện tích tranh chấp 2,8ha - PV) đang giữ nguyên trạng từ năm 1991 đến nay và vẫn là đất lâm nghiệp, chưa có tác động thay đổi về sở hữu khác”.

... Ông Phan Quốc Lập, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường làm việc với Phóng viên.

Những dấu hiệu cấp đất trái pháp luật

Qua điều tra của nhóm PV cho thấy, việc cấp đất cho 4 hộ dân: ông Thạch, ông Ngân, bà Sâm, ông Sơn đều có dấu hiệu trái pháp luật, nhất là một số hồ sơ có giấy tờ không bảo đảm, đề xuất cấp đất trái quy định.

Cụ thể: Tại thời điểm năm 2003, hộ ông Sơn, bà Sâm là công dân của xã Hà Linh, không có nhu cầu sử dụng đất ở (vì sau khi được cấp đất các hộ này không sinh sống tại đây) nhưng không hiểu vì lý do gì lại được UBND huyện Hương Khê cấp đến 5.716m2 đất.

Đáng ngờ hơn nữa, là diện tích đất cấp cho bà Sâm năm 2003 chỉ có 1.750m2 nhưng khi cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2013, thì diện tích này “đẻ” ra lên đến 3.966m2, trong đó có 300m2 đất ở.

Khi được hỏi cơ sở để cấp đất ở cho hộ bà Sâm, ông Sơn, ông Đặng Văn Định, cán bộ địa chính UBND xã Gia Phố trả lời ông không nhớ trình tự cấp đất cho 2 người này, còn hồ sơ gốc hiện… chưa tìm thấy?

Đối với hồ sơ của hộ ông Mai Văn Ngân, theo lý giải của Phòng TN-MT huyện Hương Khê, ngày 17/8/1988, UBND huyện Hương Khê quyết định cấp đất cho hộ này diện tích 1.800m2, trong đó 300m2 đất ở. Khi cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2013, thì diện tích cấp thực tế theo bìa là 1.950m2. Trong lúc đó, trên bản đồ quản lý của huyện thể hiện lô đất của ông Ngân diện tích đã tăng lên hơn 3.100m2. Điều đáng nói là đối chiếu với quyết định cấp đất năm 2003 (các giới hạn giáp ranh) với vị trí thực địa thì lô đất cấp cho ông Ngân chính là lô hộ này đã và đang sinh sống ổn định mấy chục năm qua chứ không phải lô đất đang nằm trong khu vực tranh chấp?.

Giải thích về việc liên tục cấp tăng diện tích và việc xác định ranh giới lô đất của ông Ngân, ông Phan Quốc Lập - Trưởng phòng TN - MT huyện Hương Khê cho biết: “Do quá trình dẫn đạc, đơn vị tư vấn đo đất và “dân chỉ”, đất này không có tranh chấp nên diện tích cấp tăng lên hơn 3.100m2. Còn việc xác định ranh giới lô được cấp năm 1988 với lô đang xảy ra tranh chấp có phải là một hay không thì Phòng chưa xác định được” ?!

Diện tích đất của ông Thức bị tố chuyển đổi cho người khác. Ảnh: PV

Đối với 21.129m2 đất lâm nghiệp cấp cho ông Trần Xuân Thạch, theo ông Nguyễn Thức, diện tích này huyện Hương Khê cũng đã cấp chồng lên đất đã cấp cho ông trước đó và đây là bộ hồ sơ đề nghị cấp đất sơ sài, chưa đúng với quy định pháp luật. Theo đó, năm 2002, ông Thạch viết đơn đề nghị UBND xã Gia Phố cấp 2ha đất để trồng rừng, sau đó Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Lương xác nhận “thống nhất cho làm thủ tục bảo đảm đúng Luật Đất đai”. Tháng 3/2012, xã Gia Phố chuyển diện tích này cho thị trấn Hương Khê quản lý, sau đó đề nghị thị trấn xem xét xây dựng lại hồ sơ cấp đất cho ông Thạch. Ngày 27/11/2012, ông Ngô Xuân Ninh, Chủ tịch UBND thị trấn Hương Khê gửi tờ trình đề nghị huyện Hương Khê giao đất, giao rừng cho ông Thạch. Ngay sau đó, việc thẩm định hồ sơ nhanh chóng được Phòng TN-MT thông qua, đến ngày 28/12/2012, ông Lê Trần Sáng, Phó Chủ tịch UBND huyện ký quyết định giao đất, giao rừng và cấp GCNQSDĐ cho hộ dân này.

Vấn đề đáng bàn ở đây là, mặc dù chưa có quyết định cấp đất nhưng từ năm 2002, ông Thạch đã canh tác trái quy định trên diện tích này. Đặc biệt, căn cứ mà UBND thị trấn, Phòng TN - MT sử dụng để đề xuất UBND huyện Hương Khê cấp đất cho ông Thạch chỉ có đơn của hộ dân và tờ trình “hợp thức hóa” của UBND thị trấn. Sở dĩ gọi là tờ trình “hợp thức hóa” bởi UBND thị trấn viện dẫn Biên bản họp Hội đồng tư vấn xét cấp đất đai ngày 25/10/2012 để làm cơ sở xây dựng tờ trình nhưng chính biên bản này đã không có giá trị vì chỉ có 3/8 người trong Hội đồng ký vào biên bản.

Nói về việc này, ông Phan Quốc Lập, Trưởng phòng TN-MT huyện thừa nhận: “Biên bản này là không đúng và đây là lỗi về thủ tục hành chính của địa chính thị trấn và ông Ninh chủ quan không xem xét Biên bản trước khi làm tờ trình!”. Vị Trưởng phòng này cũng cho rằng, sở dĩ ông Thạch sản xuất trên diện tích chưa được cấp GCNQSDĐ là do ông Thạch nghĩ đã có xác nhận “thống nhất cho làm thủ tục đảm bảo đúng Luật Đất đai” của xã Gia Phố. Huyện cũng lấy đơn này làm căn cứ xem xét để cấp đất cho ông Thạch?!

Báo Bảo vệ pháp luật sẽ tiếp tục thông tin những dấu hiệu sai phạm liên quan đến vụ việc này.

Tác giả: Nhóm PV

Nguồn tin: Báo Bảo vệ Pháp luật