Tháng 5, nắng thiêu như lửa đốt. Những trận gió Lào dữ dằn kéo về như muốn thiêu cháy bất cứ thứ gì nó quét qua. Khắc nghiệt đến tưởng như muôn loài cây con không thể trụ nổi, vậy mà ở vùng đất ven biển Thạch Hà – nơi từng bị xới tung vì cơn lốc titan, bị sa mạc hóa một cách khủng khiếp – lại có một điều kỳ diệu: Những luống rau xanh ngát, trải dài đầy sức sống.

Điều kỳ diệu ấy là thành quả bước đầu của dự án trồng rau củ quả trên vùng đất cát, bạc màu, hoang hóa vùng ven biển Hà Tĩnh do một công ty triển khai chưa đầy một năm nay tại xã Thạch Văn, huyện Thạch Hà.

Dự án được triển khai vào cuối năm 2013. Vốn là vùng đất đang bị sa mạc hóa với một tốc độ chóng mặt, thiếu nước trầm trọng, bị bỏ hoang đến cả loài cây phi lao có khả năng chịu đứng nhất cũng khó bén rễ, nên không mấy ai tin các loài cây rau, củ, quả có thể nảy mầm ở nơi đây.

 Nhưng công ty nói trên rất tự tin. Họ muốn mô hình này sẽ góp phần cải thiện đất, bảo vệ môi trường, chống sa mạc hóa.

Hồ rộng hàng trăm mét vuông này nhằm lấy nước phục vụ tưới tiêu.

Công nghệ tưới tiêu hiện đại. Đã có hàng chục km đường ống dẫn nước luồn qua những dải cát trắng mịn, đưa nước từ hồ chứa tới tận những luống rau.

Hệ thống vòi vun được tính toán, lắp đặt một cách khoa học, nguồn nước tưới được tận dụng một cách tối đa.

Tổng cộng có hơn 20 chủng loại giống rau, củ, quả được lựa chọn cho dự án này, trong đó các loại cây chủ lực cho năng suất, thu nhập cao là măng tây, củ cải trắng, cải bẹ, bí ngồi Israel, cà chua, đậu tứ quý. … Hầu hết các giống cây trồng được đối tác cung cấp, các chuyên gia nước ngoài hỗ trợ ươm giống ngay tại xã Thạch Văn.

Vượt qua quá nhiều “cửa ải”, từ điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu, vốn đầu tư và cả ánh mắt nghi ngại của không ít cán bộ, người dân, điều tưởng như không thể đã trở thành một kỳ tích. Giữa cái nắng chói chang, gay gắt, lọt thỏm giữa một “sa mạc cát” rộng lớn, là những luống rau bạt ngàn màu xanh.

Cát đã thực sự nở hoa

Những luống cà chua,…

… măng tây xanh mượt

Cải củ không chỉ bén rễ mà còn phát triển cho năng suất cao

Điểm chung của cải củ ở vùng đất đang hồi sinh này là chúng sinh trưởng rất khỏe và cho củ đều đặn, có giống còn cho củ nặng 3-4 kg/củ. Chỉ sau mấy tháng triển khai thí điểm, tính trung bình, mỗi ngày cho thu hoạch 300-500 kg củ cải trắng.

Ớt cao sản trồng thử nghiệm, nhưng đã cho thấy đây sẽ là một trong những cây trồng chủ lực trên vùng đất cá hoang hóa bạc màu của Hà Tĩnh

Khoai lang xuất khẩu sai củ và cũng rất hứa hẹn

Cùng với các chuyên gia, những công nhân tận tụy này đã biến điều tưởng như không thể thành một sự thật kỳ diệu giữa vùng cát trắng.

 Văn Dũng – Xuân Sinh