Tiền tỷ… bỏ xó!

Cuối năm 2016, 31 hộ NTTS tập trung Phúc Lộc, xã Thạch Khê Thạch Hà (Hà Tĩnh) hết sức vui mừng, phấn khởi khi được nhà nước (Ban Quản lý các dự án ODA ngành nông nghiệp Hà Tĩnh làm chủ đầu tư) đầu tư xây dựng trạm bơm và một số hạng mục liên quan giúp các hộ chủ động nước, nâng cao năng suất, chất lượng nuôi trồng thủy sản.

Cụ thể, dự án có tổng mức đầu tư hơn 5,4 tỷ đồng, gồm các hạng mục chính: trạm bơm; ống cấp nước cho các ao nuôi; nạo vét nâng cấp ao thải, ao lắng; cống vào ra ao chứa, ao lắng; đường điện... Dự án được triển khai xây dựng năm 2016 và đến cuối năm 2017 hoàn thành đưa vào sử dụng.

Trạm bơm, một trong những hạng mục của dự án khi đưa vào vận hành đã bộc lộ bất cập, phải đóng cửa im lìm.

Tuy nhiên, theo trình bày của các hộ NTTS, ngay khi đưa vào vận hành công trình đã bộc lộ những bất cập. Trạm bơm hoạt động cấp nước rất yếu, hệ thống cấp điện cho trạm bơm phải nhờ tạm, chưa ổn định, hệ thống xả thải và nguồn cấp nước cùng một điểm ảnh hưởng lớn đến an toàn dịch bệnh…

“Sau khi hoàn thành công trình, đưa vào chạy thử, chúng tôi rất thất vọng vì công suất bơm quá chậm. Những ao ở cuối nguồn bơm cả ngày cũng chưa đủ nước. Sau lần chạy thử, trạm bơm chỉ hoạt động một vài lần rồi đắp chiếu từ đó đến nay” – ông Lưu Thăng Long – Giám đốc HTX NTTS Phúc Lộc cho biết.

Cũng theo người dân ở đây cho biết, không chỉ công suất trạm bơm rất yếu, mà việc thiết kế hệ thống cấp nước – và xả vào chung 1 vùng “xả đó, hút đó”, không có hệ thống ngăn cách rất bất cập, ảnh hưởng lớn đến an toàn dịch bệnh. Ngoài ra, hệ thống hố ga, khóa đóng mở cấp nước cho các ao rất khó sử dụng…

“Thông thường, mỗi khi bắt đầu các vụ nuôi, chúng tôi lựa chọn thời điểm đình triều để lấy nước vào ao nuôi, tuy nhiên hệ thống ống dẫn nước và máy bơm của dự án có công suất, kích thước quá nhỏ, không thể cung cấp đủ nước khi thủy triều vùng nuôi đạt đỉnh, buộc các hộ nuôi phải lấy nước trong nhiều ngày, ảnh hưởng đến các công đoạn xử lý nước trước khi thả tôm” - ông Trương Đăng Chương, một trong những hộ nuôi tôm bức xúc.

Máy bơm công suất quá yếu khiến người nuôi than trời.

Hệ thống hố ga, khóa đóng mở cấp nước cho các ao khó sử dụng…

Ngoài những bất cập trên, đến nay vẫn chưa có nguồn điện chính thức cấp cho trạm bơm hoạt động, mỗi lần chạy máy phải xin đấu điện từ trạm biến áp của các hộ dân.

“Dự án về người dân chúng tôi nghĩ đỡ vất vả hơn trong nuôi trồng, nhưng dự án có cũng như không. Chúng tôi mong muốn các đơn vị liên quan sớm khắc phục, xử lý những bất cập, sửa chữa hệ thống trạm bơm để có nguồn nước sạch nuôi trồng thủy sản đảm bảo an toàn” – ông Trương Đăng Chương – một trong những hộ nuôi trồng thủy sản ở đây bức xúc, nói.

Nhiều sai phạm trong quá trình triển khai dự án

Theo phản ánh của lãnh đạo chính quyền và người dân xã Thạch Khê, bên cạnh việc gây lãng phí nguồn lực đầu tư hàng tỷ đồng, quá trình triển khai xây dựng dự án nâng cấp hạ tầng vùng NTTS tập trung Phúc Lộc đã xảy ra nhiều sai phạm như: xâm lấn rừng phòng hộ; vi phạm các quy định của pháp luật về quản lý đất đai, đê điều.

Cụ thể, sau khi đơn vị thi công đã đào đắp được khoảng hơn 4,7 ha ao lắng giữa rừng đước phía ngoài đê Hữu Phủ. Chính quyền và người dân địa phương phát hiện đây là khu vực rừng và đất lâm nghiệp thuộc đối tượng rừng phòng hộ trong hành lang bảo vệ đê điều của tuyến đê Hữu Phủ, tiểu khu 285, xã Thạch Khê.

Thế nhưng, quá trình triển khai thi công, chủ đầu tư chưa hề có kế hoạch sử dụng đất, quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, rừng của cấp có thẩm quyền theo quy định. Chủ đầu tư cũng chưa có văn bản cấp phép đối với hoạt động liên quan đến đê điều và sử dụng hành lang an toàn đê điều.

Sau khi các cơ quan chức năng chỉ ra những sai phạm, chủ đầu tư dự án đã đưa ra phương án tháo gỡ theo kiểu “nóng tay bắt lỗ tai”, điều chỉnh các hạng mục xây dựng. Đây cũng chính là nguyên nhân chính làm phát sinh những bất cập, vướng mắc trong quá trình vận hành dự án, gây lãng phí nguồn lực đầu tư, bức xúc trong dư luận.

Dự án Nâng cấp cơ sở hạ tầng vùng nuôi trồng thủy sản tập trung Phúc Lộc, xã Thạch Khê (Thạch Hà) có tổng mức đầu tư hơn 5,4 tỷ đồng. Dự án có nguy cơ... trôi sông, trôi biển.

Một lãnh đạo Ban quản lý Dự án công trình nông nghiệp Hà Tĩnh thừa nhận, quá trình triển khai thi công Dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng vùng NTTS tập trung Phúc Lộc (Thạch Khê) đã xảy ra những sai phạm, buộc chủ đầu tư phải điều chỉnh thiết kế, địa điểm xây dựng các hạng mục thi công.

Tuy nhiên, đề cập đến những lãng phí do quá trình điều chỉnh dự án gây ra, vị lãnh đạo ban này cho rằng, vấn đề cốt lõi chính là sự thiếu đồng thuận trong nhân dân. “Với nguồn kinh phí vốn có, quy mô xây dựng các hạng mục xây dựng không thể vượt ra ngoài khả năng bố trí nguồn vốn. Chính vì vậy, người dân cần lựa chọn các phương án vận hành phù hợp với công năng của dự án”, vị cán bộ này nói.

Những sai phạm, lãng phí tại Dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng vùng NTTS tập trung Phúc Lộc (Thạch Khê) đã, đang khiến người dân hưởng lợi, chính quyền địa phương hết sức bức xúc. Việc làm rõ trách nhiệm của chủ đầu tư, phương án tháo gỡ vướng mắc, vận hành hữu hiệu dự án là điều rất cấp thiết.

Tác giả: Hà Phương – Thanh Giang

Nguồn tin: Báo Dân trí