Nhiều dự án trọng điểm về hạ tầng khu công nghiệp tại Hà Tĩnh gặp khó khăn về vật liệu san lấp.

Sau khi được cấp thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư và hoàn thành thủ tục pháp lý, Công ty cổ phần đầu tư Khu công nghiệp Vinhomes Hà Tĩnh đã triển khai Dự án đầu tư kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Vinhomes Vũng Áng tại Lô CN4, CN5 tại Khu công nghiệp trung tâm (Khu kinh tế Vũng Áng). Với tổng mức đầu tư 12.376 tỷ đồng, dự án khi đi vào hoạt động sẽ trở thành khu công nghiệp quy mô lớn bậc nhất khu vực với hệ thống hạ tầng hiện đại, đồng bộ gồm nhà xưởng, bến cảng, logistic...

Theo chia sẻ từ nhà đầu tư, chính quyền địa phương đã đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi triển khai dự án. Tuy nhiên, vấn đề cấp bách hiện nay là nguồn cung vật liệu san lấp. Công trình nằm trên diện tích gần 1.000 ha tại vùng trũng thấp, do đó nhu cầu vật liệu san lấp rất lớn, trong khi các mỏ vật liệu san lấp trên địa bàn khan hiếm, trữ lượng ít. Vì vậy, ngoài việc bổ sung mỏ vật liệu xây dựng thông thường cần giải pháp huy động từ nạo vét cát biển và các nguồn vật liệu hợp pháp khác.

Tương tự, Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp Gia Lách mở rộng của Công ty cổ phần đầu tư xuất nhập khẩu Thăng Long với tổng mức đầu tư hơn 2.265 tỷ đồng dự báo cũng thiếu nguồn vật liệu đắp san nền. Theo tính toán, tổng khối lượng đất đắp san nền và làm đường giao thông theo hồ sơ quy hoạch được phê duyệt là khoảng 3,2 triệu mét khối. Tuy nhiên, trong phạm vi bán kính 40 km từ vị trí dự án, hiện không có mỏ đất nào đang khai thác hoặc có kế hoạch khai thác.

Số liệu dự báo nhu cầu vật liệu xây dựng thông thường (đá, cát, đất san lấp) cho các dự án tại khu kinh tế, khu công nghiệp của Ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng cho thấy, từ nay đến hết năm 2025 cần khoảng 5.202.800 m3 vật liệu xây dựng thông thường; năm 2026 cần khoảng 30.490.000 m3, năm 2027 khoảng 33.660.000 m3 và giai đoạn 2028-2030 khoảng 24.800.000 m3. Riêng nhu cầu vật liệu đất san lấp năm 2026 sẽ cần gần 30.000 m3, năm 2027 cần khoảng 31.000 m3…

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh, từ năm 2020 đến nay, UBND tỉnh đã tổ chức đấu giá thành công 29 mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, với tổng diện tích 282,4 ha, tổng tài nguyên dự báo khoảng 38,6 triệu mét khối. Trong đó: Đất san lấp 156 ha, tài nguyên dự báo khoảng 25,7 triệu mét khối; đất sét làm gạch 24,4 ha, tài nguyên dự báo khoảng 2,9 triệu mét khối; cát xây dựng 68,8 ha, tài nguyên dự báo khoảng 3,4 triệu mét khối; đá xây dựng 33,3 ha, tài nguyên dự báo khoảng 6,6 triệu mét khối.

Đến tháng 7/2025, Ủy ban nhân dân tỉnh đã cấp phép khai thác 15/20 mỏ đã đấu giá giai đoạn từ năm 2020-2023. Đối với 9 mỏ trúng đấu giá năm 2024 và 2025 có diện tích 171,6 ha, tài nguyên dự báo 20,9 triệu mét khối, đơn vị trúng đấu giá đang thuê tư vấn thăm dò, đánh giá trữ lượng, địa phương đang thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng khu vực mỏ.

Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh, nguyên nhân dẫn đến khan hiếm vật liệu xây dựng thông thường, bên cạnh yếu tố khách quan, một phần cũng do dự báo nhu cầu khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường chưa chính xác, kịp thời, nhất là dự báo nhu cầu vật liệu phục vụ công trình trọng điểm, các khu công nghiệp, cụm công nghiệp; việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cho hoạt động khoáng sản chưa kịp thời, đồng bộ, gây khó khăn cho việc xây dựng kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản hằng năm.

Quá trình thẩm định hồ sơ cấp phép khai thác trước đây còn hạn chế, chưa đưa ra tiêu chí công suất khai thác hằng năm cho mỏ khi lập hồ sơ mời đấu thầu. Do đó, một số mỏ trúng đấu giá được cấp phép với công suất khai thác hằng năm nhỏ, thời gian khai thác dài đã ảnh hưởng nguồn cung phục vụ nhu cầu thị trường.

Thời gian tới, cùng với rà soát, khoanh định các khu vực bảo đảm điều kiện khai thác, phù hợp quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch liên quan để đưa vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phục vụ công tác đấu giá, cấp phép hoạt động khoáng sản nhằm đáp ứng nhu cầu vật liệu san lấp đến năm 2030 và các năm tiếp theo; tỉnh Hà Tĩnh cần chỉ đạo các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ thực hiện thủ tục đấu giá và cấp phép khai thác theo quy hoạch được phê duyệt.

Chủ đầu tư các dự án cần chủ động phối hợp chính quyền địa phương khảo sát, đề xuất các khu vực mỏ đã quy hoạch nhưng chưa cấp phép vào kế hoạch đấu giá quyền khai thác khoáng sản; theo dõi, tham gia đấu giá quyền khai thác khoáng sản sau khi có thông báo bán hồ sơ mời tham gia đấu giá các mỏ theo kế hoạch trên địa bàn tỉnh.

Tác giả: Ngô Tuấn

Nguồn tin: Báo Nhân Dân