Sau khi Dân trí phản ánh loạt bài viết: “Hà Tĩnh: Chi cục trưởng Chi cục thi hành án hành dân đến bao giờ?” , bản án nói trên bất ngờ được “kích hoạt”.

Mỏi mòn kêu cứu

Vào năm 1983, gia đình bà Lê Thị Khuyên (xóm Tân Phúc, xã Hương Xuân, huyện Hương Khê; hiện trú tại huyện Đức Cơ, Gia Lai) được cấp mảnh đất có diện tích 2079m2 tại xóm Tân Phúc, cùng xã Hương Xuân. Sau khi được cấp đất thì gia đình bà Khuyên đã làm nhà ở và xây dựng các công trình trồng cây lâu năm trên đất được cấp. Đến ngày 3/12/1993, do hoàn cảnh gia đình khó khăn phải đi làm ăn tại huyện Đức Cơ (tỉnh Gia Lai), gia đình bà Khuyên đã gửi lại cho anh Lê Hữu Tân là em chồng và mẹ chồng để trông coi.

Được một thời gian do gặp khó trong việc trông coi, nên anh Lê Hữu Tân đã tháo căn nhà của bà Khuyên đưa về cất giữ tại nhà của mình. Năm 1996, vợ chồng anh Nguyễn Văn Phương, chị Nguyễn Thị Phúc (trú xóm Tân Phú, cùng xã Hương Xuân) đã tự ý đến dựng nhà trên đất của bà Khuyên. Thấy vậy, anh Tân đã có đến can ngăn, nhưng anh Nguyễn Văn Phương vẫn dựng nhà. Thời gian này do điều kiện con đông, chồng ốm yếu rồi mất, nên bà Khuyên không có điều kiện trở về địa phương.

Đến tháng 10/2013, bà Khuyên quay trở về quê để tôn tạo vườn, làm nhà để hưởng tuổi già thì đất nhà đã bị gia đình ông Nguyễn Văn Phương chiếm dụng.

Bà Khuyên đã làm đơn khiếu nại. Vụ việc sau đó đã được TAND huyện Hương Khê thụ lý.

Ngày 3/5/2017, TAND huyện Hương Khê đã đưa ra xét xử “Vụ án tranh chấp Quyền sử dụng đất” giữa nguyên đơn là bà Lê Thị Khuyên (người được ủy quyền là ông Lê Hữu Tân) và bị đơn là ông Nguyễn Văn Phương và bà Nguyễn Thị Phúc.

Căn cứ hồ sơ vụ án, TAND huyện Hương Khê đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là bà Lê Thị Khuyên, đồng thời đưa ra phán quyết: tạm giao cho gia đình bà Khuyên được quyền sử dụng 1925m2 (số diện tích thực tế sau khi đo lại) nói trên; đồng thời tuyên nguyên đơn (bà Khuyên) có quyền gặp các cơ quan có thẩm quyền để làm thủ tục đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

Tòa tuyên buộc ông Nguyễn Văn Phương và bà Nguyễn Thị Phúc phải di dời toàn bộ các tài sản có trên đất để trả lại mặt bằng đất cho nguyên đơn trong thời hạn 6 tháng kể từ ngày bản án phát sinh hiệu lực pháp luật.

Hết thời hạn tòa tuyên, gia đình ông Phương và bà Phúc vẫn không chịu bàn giao đất. Bức xúc, bà Khuyên đã nhiều lần yêu cầu Chi cục THADS huyện Hương Khê thực hiện thi hành án theo chức trách của mình. Mặc dù vậy, suốt hơn 1 năm sau, cho rằng gia đình bị đơn có đơn khiếu nại, bản án khó thi hành, Chi cục THADS huyện Hương Khê không thực thi.

Về nguyên tắc, nếu xem xét thấy bản án tuyên có dấu hiệu oan sai, khó thi hành án, Chi cục THADS huyện Hương Khê phải làm ngay kiến nghị gửi Tòa án, VKS cấp cao xem xét lại bản án. Tuy nhiên, đơn vị này đã không triển khai. Phải tới đầu tháng 4/2019 (gần 2 năm sau bản án) ông Võ Thuần Nho- Chi cục trưởng Chi cục THADS huyện Hương Khê mới ký văn bản gửi TAND cấp cao tại Hà Nội kiến nghị xem xét lại bản án nêu trên.

Cùng thời gian này, ông Võ Thuần Nho ký Thông báo "không thụ lý đơn khiếu nại việc chậm trễ thi hành án" của ông Tân, người được bà Khuyên ủy quyền. Ông Nho cho rằng: ông Lê Hữu Tân không phải là đương sự, người có quyền và lợi ích liên quan có quyền khiếu nại về thi hành án. Bà Nguyễn Thị Khuyên chỉ ủy quyền cho ông Tân trực tiếp đến Chi cục THADS huyện Hương Khê thay bà khiếu nại gia đình ông Nguyễn Văn Phương và bà Nguyễn Thị Phúc chiếm dụng đất vườn trái phép, không có nội dung ủy quyền khiếu nại chấp hành viên chậm thi hành án!

Ông Võ Thuần Nho- Chi cục trưởng Chi cục THADS huyện Hương Khê, người ký bản Thông báo (ảnh dưới) cho rằng ông Lê Hữu Tân (người được bà Khuyên ủy quyền khiếu nại) không phải là đương sự, người có quyền và lợi ích liên quan có quyền khiếu nại về thi hành án.

Đến ngày 31/3/2020, sau 11 tháng, TAND Cấp cao tại Hà Nội có văn bản trả lời không có căn cứ kháng nghị thủ tục giám đốc thẩm. Nhận được văn bản này, Chi cục THADS huyện Hương Khê buộc phải thông báo cho cả nguyên đơn và bị đơn, đồng thời tổ chức ngay việc thi hành án để đảm bảo quyền lợi của đương sự. Thế nhưng, Chi cục THADS huyện Hương Khê vẫn không thực hiện.

Văn bản của TAND Cấp cao tại Hà Nội trả lời Chi cục THADS huyện Hương Khê không có căn cứ kháng nghị thủ tục giám đốc thẩm .

Bất ngờ “kích hoạt”

Nhưng thật bất ngờ, sau loạt bài của Dân trí phản ánh nội dung “Chi cục trưởng Chi cục THADS "hành dân”, ngày 14/5, Chi cục THADS huyện Hương Khê đã “kích hoạt” việc tổ chức thi hành bản án nêu trên.

Bản kế hoạch cưỡng chế do Phó Chi cục trưởng Đặng Hùng Dũng ký có các giải pháp khá quyết liệt, với lộ trình cưỡng chế là… sau Đại hội Đảng bộ huyện Hương Khê.

Một ngày sau đó, ngày 15/5, Chi cục THADS huyện Hương Khê đã cho mời ông Lê Hữu Tân- người trước đó chính Chi cục trưởng Võ Thuần Nho không hợp tác vì cho rằng không phải là đương sự, không có quyền và lợi ích liên quan có quyền khiếu nại về thi hành án- cùng bên phải thi hành án đến đơn vị này để giải quyết việc thi hành án.

Theo quy định, khi kế hoạch thi hành án đã ban hành, thì tại cuộc làm việc này, phía Chấp hành viên của Chi cục THADS huyện Hương Khê sẽ phải thông báo kế hoạch thi hành án cho hai bên được biết. Tuy nhiên, Chấp hành viên của đơn vị này lại lấy ý kiến của hai bên về bản án, rồi thông báo sẽ tiếp tục giải quyết theo quy định của pháp luật!

Sau cuộc làm việc, ông Lê Hữu Tân hết sức bức xúc cho rằng, Chi cục THADS huyện Hương Khê đang tiếp tục gây khó khăn cho gia đình đương sự.

Ông Lê Hữu Tân hết sức bức xúc vì bản án có hiệu lực nhiều năm, nhưng đến nay Chi cục THADS huyện Hương Khê vẫn chưa thi hành cho gia đình chị dâu.

Chiều ngày 17/5, phóng viên Dân trí đã có cuộc trao đổi với một cán bộ tại TAND huyện Hương Khê về vấn đề trên. Vị cán bộ này khẳng định, Chi cục THADS huyện này đã làm trái luật, bức xúc của đương sự là có cơ sở.

“Đúng ra, tại cuộc làm việc này Chấp hành viên phải thông báo kết quả trả lời của TAND Cấp cao cho bên thi hành án biết; đồng thời ra thời hạn tự nguyện thi hành án cho bên buộc phải thi hành án để tự thực hiện. Chấp hành viên phải nói rõ hết thời hạn tự nguyện này, nếu bên phải thi hành án không tự nguyện thi hành thì Chi cục sẽ triển khai cưỡng chế theo kế hoạch, mọi chi phí cưỡng chế sẽ do bên phải thi hành chi trả. Chấp hành viên phải làm như thế, chứ không phải mời các bên ra lấy ý kiến rồi bảo tiếp tục giải quyết vụ việc theo quy định pháp luật như Biên bản làm việc mà tôi đã được tiếp cận”- vị cán bộ TAND huyện Hương Khê cho hay.

Vị cán bộ này cho biết, cách làm như thế đương nhiên sự việc sẽ lại bắt đầu như thời điểm bản án mới được tuyên, và đương sự có quyền khiếu nại.

Theo tìm hiểu của phóng viên Dân trí, 2 bản án mà Dân trí đề cập chỉ là những điển hình trong những bản án đã có hiệu lực pháp luật nhưng Chi cục THADS huyện Hương Khê chậm thi hành, gây bức xúc cho nhân dân.

Trong đó, với bản án tại vụ án “Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng đất” giữa gia đình ông Nguyễn Kim Trâm và bị đơn là ông Nguyễn Viết Hùng và bà Lê Thị Thanh Nga, ngày 13/5, Tổng cục THADS (Bộ Tư pháp) đã có văn bản gửi Cục THADS tỉnh Hà Tĩnh, nêu rõ: Không chấp nhận việc Chi cục THADS huyện Hương Khê báo cáo xin ý kiến hướng dẫn nghiệp vụ trực tiếp Tổng cục THADS.

Tổng cục THADS chỉ đạo Cục THADS tỉnh Hà Tĩnh cần rút kinh nghiệm, chấn chỉnh việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính đối với các đơn vị trực thuộc.

Văn bản của Tổng cục THADS gửi Cục THADS tỉnh Hà Tĩnh liên quan đến Chi cục trưởng Chi cục THADS huyện Hương Khê xin ý kiến hướng dẫn nghiệp vụ trực tiếp Tổng cục THADS.

Cục trưởng Cục THADS tỉnh Hà Tĩnh Văn Đình Minh khẳng định Cục sẽ yêu cầu ông Võ Thuần Nho nghiêm túc chấp hành đồng thời sẽ phê bình ông này trong toàn Cục THADS tỉnh thời gian tới đây.

Dân trí sẽ tiếp tục thông tin vụ việc đến bạn đọc.

Tác giả: Văn Dũng

Nguồn tin: Báo Dân Trí