Xã Đức Thịnh nằm ở vị trí cửa ngõ từ QL 8A vào Thái Yên là nơi tập kết, trung chuyển gỗ cực lớn. Nơi đây vừa gần QL, vừa có kênh nhà Lê và kênh 19 -5 đi qua, thuỷ bộ đều thuận tiện. Đức Thịnh cũng có vài chục gia đình làm nghề mộc, nhưng chủ yếu là buôn gỗ. Trong đó có đầu nậu C. là ông trùm lớn nhất.
Đi dọc các tuyến đường lớn ở Đức Thịnh, nơi đâu cũng thấy những đống gỗ lớn chất bên đường. Có những đống gỗ để đã lâu, lên màu đen xỉn, có thứ vừa được bốc từ xe xuống hay kéo dưới bến lên, màu gỗ tươi rói. Trong ảnh là một nơi tập kết gỗ ngay tại đường xóm 3, phía đầu làng.

Từng súc gỗ lớn xếp gọn gàng 2 bên đường vào thôn 2

Từng súc gỗ tròn để cạnh trạm bơm nước của xã

Gỗ để cạnh giếng làng

Và để bên tường nhà hội quán thôn Quang Tiến

Đống gỗ này vừa được kéo lên từ bến

Gỗ để ngổn ngang trước ngõ và trong sân một nhà dân

Đống gỗ này được giấu trong một vườn cây gần nghĩa trang

Ung dung vận chuyển gỗ trên đường làng. Một người dân cho biết: “Đặc sản” của Đức Thịnh là gỗ lậu. Gỗ được đưa về từ nhiều nguồn: Hương Sơn, Hương Khê, Vũ Quang, có cả gỗ từ ngoài Bắc vào, từ Quảng Bình ra. Gỗ được vận chuyển bằng đường thuỷ (bè), bằng xe ngựa hoặc bằng xe máy, ô tô. Chủ yếu là xe chở khách 12 chỗ, bên trong chứa đầy gỗ. Ban đêm cảnh bốc gỗ làm rộn cả xóm làng”.
Một xe máy chở gỗ lậu đang trên đường về vị trí tập kết. Xe chở hàng cồng kềnh, tải trọng gấp nhiều lần cho phép, lại phóng nhanh để tránh lực lượng kiểm lâm nên cực kì nguy hiểm. Đã có nhiều vụ tai nạn thương tâm từ những xe này. Xe không có biển số, nếu bị phát hiện, chủ xe sẵn sàng “bỏ của chạy lấy người”. Một chuyến xe trót lọt sẽ được trả thù lao vài trăm ngàn.Đầu làng Thái Yên, giáp với Đức Thịnh đã được UBND xã Thái Yên xây dựng thành một khu tiểu thủ công nghiệp, các ông chủ lớn của làng mộc qui tụ về đây. Nơi đây gỗ được đem về với một khối lượng lên đến hàng ngàn khối.

Một bãi gỗ phía sau khu tiểu thủ công nghiệp Thái Yên
Một dãy dài hàng mấy trăm mét đủ chủng loại gỗ chất ngổn ngang. Xe bò, xe ngựa, xe ô tô tấp nập chuyển gỗ. Các máy cưa hoạt động ồn ào. Nhìn đống gỗ, đủ biết đại ngàn đã bị tàn phá như thế nào.
Những súc gỗ đã được máy cưa xẻ gọn gàng để trong những cái lán sơ sài, vì sẽ được nhanh chóng đưa vào xưởng.

Một trong những xưởng mộc lớn nằm trong khu vực tiểu thủ công nghiệp Thái Yên

Bến gỗ nằm ngay phía sau khu tiểu thủ công nghiệpThái Yên là làng nghề có lịch sử hàng trăm năm. Bên cạnh việc tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người lao động thì làng nghề này đang góp phần đẩy đại ngàn vào thảm hoạ huỷ diệt. Thái Yên và Đức Thịnh có không ít ông chủ giàu nứt đố đổ vách. Một người làm nghề mộc khẳng định: “Hầu hết là gỗ lậu. Không làm gỗ lậu thì lấy đâu ra lợi nhuận”. Đức Thịnh và Thái Yên chỉ cách trạm kiểm lâm Đức Thọ khoảng 10 km, cách trạm kiểm lâm Hồng Lĩnh 5 km. Sự tồn tại của “vương quốc” gỗ lậu đang là một thách thức đối với cơ quan chức năng của Hà Tĩnh.
Trọng Nghĩa – Hà Vy

Tam Nhin