Tận thu titan sát vách nhà dân

Theo chỉ dẫn của người dân địa phương, chúng tôi đến nhà ông Trần Văn Lãm (thôn Tiến Thành – xã Kỳ Khang), nơi Xí nghiệp khoáng sản Kỳ Anh tiến hành khai thác quặng Titan. Phía sau vườn nhà, cách khu vực nhà ở của gia đình chỉ tầm 7 – 8m là một hố sâu hơn 7m, rộng mênh mông mà Xí nghiệp đã đào xới để tiến hành hút cát tận thu Titan.

Khu vực khai thác Titan nằm trên địa hình toàn cát trắng, khả năng liên kết kém. Ngôi nhà gia đình ông Lãm sinh sống là nhà cấp bốn, chòi bếp với khu vực nuôi gia súc lại được xây dựng tạm bợ, thiếu kiên cố càng khiến cho nguy cơ ngôi nhà trôi theo từng mảng đất cát.

	Khu vực khai thác Titan nằm sát vách nhà dân.

Ngay phía dưới hố, các máy hút cát hoạt động không ngơi nghỉ, hút cát lên 4 vít xoắn lọc quặng nằm cách đó không xa. Chốc chốc, một mảng cát lại sạt lở xuống, dần thu hẹp khoảng cách từ miệng hố đến căn nhà của gia đình ông Lãm.

Những cụ cao niên tại thôn Tiến Thành cho biết, khu vực này là một vùng thấp trũng, chỉ cách biển hơn 1km. Đến mùa mưa bão, thôn Tiến Thành nói riêng và xã Kỳ Khang nói chung luôn phải hứng chịu những cơn thịnh nộ tàn khốc của thiên nhiên, lũ lụt vì thế cũng thường xảy ra.

	Máy hút cát liên tục bơm nước và hút cát lên các xoắn lọc, nguy cơ sạt lở rất cao.

Bụi bặm, cát bay trong quá trình khai thác Titan cũng gây ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân nơi đây. Một hộ dân gần khu vực khai thác cho biết: “Mấy ngày ni vì mới mưa xong nên đỡ bụi hơn, còn khi trời nắng, cộng thêm tí gió là cát bay mù mịt”.

Người dân đã ký cam kết với Xí nghiệp

Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Xuân Ninh, Phó giám đốc Xí nghiệp khoáng sản Kỳ Anh cho biết: “Chúng tôi đã được sự đồng ý của người dân cũng như phía UBND xã Kỳ Khang về việc thuê lại vùng đất này để khai thác theo hình thức cuốn chiếu, khi khai thác xong chúng tôi sẽ hoàn trả lại mặt bằng”.

	4 vít xoắn lọc Titan cách nhà dân không xa cũng hoạt động không ngơi nghỉ.

Khi phóng viên đề cập đến việc liệu người dân vì hạn chế hiểu biết mà không thấy được nguy cơ tiềm ẩn sạt lở hay không? Tại sao doanh nghiệp thấy nguy hiểm cho người dân mà vẫn khai thác, ông Ninh lý giải, thông thường khi khai thác Titan, để đảm bảo an toàn thì khu vực khai thác phải cách khu vực nhà dân từ 200 – 300m. Tuy nhiên, vì đây là quá trình tận thu nên đơn vị mới khai thác sát nhà dân như vây.

Ông Ninh cũng biện minh vì đây là mùa khô, ít mưa nên việc sạt lở khó xẩy ra, đơn vị sẽ cố gắng hoàn trả lại mặt bằng cho người dân trước khi mùa mưa tới. Tuy nhiên, vừa qua trên địa bàn này có mưa lớn thường xuyên.

Làm việc với chính quyền địa phương, ông Hồ Xuân Trính, Phó chủ tịch UBND xã Kỳ Khang cho hay, trước khi tiến hành khai thác, xã cũng đã tổ chức cho hộ dân và Xí nghiệp hợp đồng thuê đất khai thác và ký cam kết đảm bảo an toàn trong quá trình tận thu.

	Ông Lê Xuân Ninh: “Người dân yêu cầu Xí nghiệp khai thác hộ”.

Ông Trính thông tin thêm, trước đây trong quá trình khai thác Titan cũng đã từng xảy ra sạt lở, tuy nhiên phía Xí nghiệp cũng đã giải quyết và đền bù kịp thời.

Khi chúng tôi đặt vấn đề về nguy cơ sạt lở của người dân khi có mưa lớn như vậy, tại sao chính quyền không khuyến cáo mà vẫn để cho nhà máy thuê thì vị này trả lời, hôm làm thủ tục cho phép khai thác có đồng chí Chủ tịch đi thực tế chứ tôi cũng không nắm rõ.

                        Đình Chuân – Hữu Thung