Năm 1991 trường được mang tên trường THCS Cẩm Dương đóng tại thôn Trung Dương xã Cẩm Dương, Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh. Trường trung học cơ sở Cẩm Dương ra đời trong điều kiện vô vàn khó khăn cả về cơ sở vật chất lẫn đội ngũ giáo viên. Cơ ngơi của trường lúc đó chỉ có 8 phòng học cấp 4 với đội ngũ giáo viên là 15 người. Bao lo toan khó khăn để vượt qua, làm sao để ổn định và phát triển. Trước tình hình đó, các tổ chức đoàn thể trong nhà trường đã phát huy dân chủ, tập trung trí tuệ đề ra những chủ trương, định hướng để có những giải pháp tích cực, kịp thời để từng bước đi lên. Đoàn kết chung sức chung lòng, phấn đấu thi đua dạy tốt học tốt, trên dưới chung sức chung lòng hoàn thành nhiệm vụ. Cẩm Dương, vốn là mảnh đất của sự hiếu học, truyền thống tôn sư trọng đạo. Tuy đời sống của đại bộ phận nhân dân còn khó khăn, nhưng chính quyền địa phương và nhân dân vẫn giành nhiều quan tâm cho sự nghiệp giáo dục. Từ việc chung tay lo nơi ăn chốn ở cho các thầy cô giáo, đến việc tạo điều kiện cho con em tới lớp, để phát triển tương lai cho các em. Trường THCS Cẩm Dương đã dần dần đi vào ổn định và phát triển. Còn niềm vui nào hơn khi những hạt mầm gieo xuống đã lên xanh, cho hoa và kết trái. Để có được thành quả ấy, thầy và trò của trường đã có những ngày làm việc quên cả thời gian, quên đi ngày nghỉ của riêng mình, đặt nhiệm vụ tập thể lên hàng đầu “ tất cả vì học sinh thân yêu”. Năm 2002 trường THCS Cẩm Dương chỉ có 10 phòng học cấp 4 tạm bợ. Được sự quan tâm lãnh đạo các cấp đến năm 2006 nhà trường được xây dựng khang trang, sạch đẹp hơn, ba dãy nhà cao tầng với 20 phòng học kiên cố, đổ bê tông và lát gạch được hơn 3500m2 sân trường. Đây không chỉ là vui lớn đối với thầy và trò mà còn là niềm tự hào của nhân dân xã Cẩm Dương. Trường có thêm nhiều phòng chức năng, thư viện được trang bị hơn 10.000 đầu sách phục vụ thường xuyên cho giáo viên và học sinh, các phòng thực hành Lý – Hóa – Sinh với những thiết bị dạy học đổi mới, một phòng nghe để giáo viên dạy chuyển đổi Power point, máy chiếu Projector. Phòng truyền thống ghi lại những hình ảnh hoạt động và thành tích của trường. Sân thể dục, nhà xe, phòng kho, nhà vệ sinh … cũng được đầu tư xây dựng. Bên cạnh việc xây dựng cơ sở hạ tầng, nhà trường vẫn không quên nhiệm vụ chính của mình là “ nâng cao dân trí, đào tạo nhân tài”, những tiết dự giờ, thao giảng lại sôi nỗi hơn lên, những buổi ngoại khóa ngoài trời. Những chuyên đề đổi mới phương pháp, nâng cao chất lượng giờ dạy diễn ra thường xuyên. Rồi những buổi học tin để tiếp cận với công nghệ thông tin hiện đại. Nhà trường cũng luôn luôn kết hợp chuyên môn với những vấn đề mang tính chất thời sự bằng phương pháp tích hợp, bồi dưỡng tư tưởng tình cảm thông qua những buổi ngoại khóa về hình ảnh anh bộ đội Cụ Hồ, hình ảnh người thầy nhà giáo trong văn học, nhịp cầu văn học, câu lạc bộ Văn học dân gian, Văn học tuổi hồng, giáo dục giới tính, phòng tránh bom mìn, an toàn giao thông, truyền thống phụ nữ, biển đảo quê em… Để cây đời mãi mãi xanh tươi, nhà trường luôn chú trọng các tiết thực hành ở các phòng chức năng, bồi dưỡng học sinh giỏi. Những việc làm trên đã đem lại một kết quả không nhỏ.Nếu tính những năm đầu mới thành lập số học sinh giỏi, giáo viên giỏi chỉ đếm trên đầu ngón tay. Từ một ngôi trường có chất lượng yếu kém trong nhiều năm, Trường THCS Cẩm Dương đã vươn lên, khẳng định vị thế từng ngày. Từ năm học 2009 – 2010 đến nay, tỷ lệ học sinh đạt HSG cấp huyện, tỉnh đạt gần 15% (tăng gần 7% so với những năm học 2008 – 2009 về trước); Thể dục đứng nhất huyện; kết quả thi tuyển sinh vào THPT đạt khá cao, nhất là môn Ngữ Văn. Năm học 2012 – 2013 các đội tuyển học sinh giỏi đứng tốp đầu của huyện (xếp thứ 6/19), tỷ lệ học sinh giỏi huyện và giỏi tỉnh chiếm 18,4% học sinh toàn trường, đặc biệt các môn văn hóa lần đầu tiên có học sinh giỏi tỉnh. Trường xem yếu tố chất lượng là yếu tố hàng đầu vì thế không ngừng và phát triển.
Đến trường THCS Cẩm Dương vào những ngày này ai cũng cảm nhận được bầu không khí tưng bừng, rộn ràng lan toả khắp các lớp học. Trong không khí hân hoan ngày hội kỉ niệm ngày nhà giáo Việt Nam, đặc biệt kỉ niệm 55 năm ngày thành lập trường đối với thầy và trò nơi đây dường như mang nhiều ý nghĩa hơn khi trường vinh dự được đón nhận Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh, Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Trao đổi với chúng tôi, thầy Bùi Vĩnh Giang, Bí thư chi bộ – Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Có được những thành quả hôm nay, ngoài sự phấn đấu của tập thể giáo viên, học sinh, nhà trường còn nhận được tình cảm ưu ái của Phòng Giáo dục và đào tạo Cẩm Xuyên; sự ủng hộ, tạo điều kiện của các cấp ban ngành, chính quyền địa phương, đặc biệt là sự quan tâm của các bậc phụ huynh và toàn thể nhân dân. Những năm gần đây, công tác xã hội hoá giáo dục được người dân hết sức quan tâm đã tạo điều kiện thuận lợi trong việc xây dựng cơ sở vật chất theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá của nhà trường. Từ đó, chất lượng giáo dục cũng được nâng lên từng ngày”.
Lãnh đạo Phòng GD&ĐT Cẩm Xuyên; TTĐU,HĐND, UBND xã Cẩm Dương và Tập thể Hội đồng sư phạm nhà trường.
Nơi đây, đã có hàng trăm người trở thành các nhà khoa học, nhà giáo, nhà doanh nghiệp doanh nhân, sĩ quan trong các lực lượng vũ trang, các nhà quản lý trong các lĩnh vực kinh tế – xã hội, tiêu biểu như: TS-Đặng Quốc Tiến (nguyên thứ trưởng Bộ Nội vụ); Nguyễn Tiến Tuẩn (AHLLVTND, nguyên GĐCA tỉnh Hà Tĩnh); Ngô Thị Thái (GĐ BHXH tỉnh Hà Tĩnh); Phan Xuân Điều (ThS, giảng viên ĐH Nha Trang); Phan Thị Thanh Minh (Chủ tịch Hội nhà báo tỉnh Quảng Trị); TS-Nguyễn Văn Tuần (GĐ nhà máy Hanvico Việt Nam); TS: Đoàn Quang Hoan (Cục trưởng cục Tần số Việt Nam); PGS,TS: Nguyễn Văn Tứ (Trưởng Khoa Sau Đại học – Đại học Vinh); Tôn Đức Hải (PGĐ BHXH tỉnh Hà Tĩnh); Đặng Quốc Lạn (nguyên P. Cục trưởng, cục thuế Hà Tĩnh); PGS.TS -Trần Văn Cúc (ĐH QG Hà Nội); Phan Ngọc Quốc (TS,BS Bệnh viện C Đà Nẵng); Nguyễn Trọng Lê (đại tá – cục hậu cần); ThS-Nguyễn Văn Dũng (P.Chủ tịch LĐLĐ tỉnh KonTum); Phan Xuân Quang (ThS, giảng viên ĐH Nha Trang); Bùi Vĩnh Huệ (GĐ CTCPTV 497); Nguyễn Trọng Cận (Đại tá, giảng viên HV Hải quân Nha trang); Phan Ngọc Phiệt (Đại tá, giảng viên HV Hải quân Nha trang); Phan Ngọc Cương (GĐ CT vận tải TCTKSTM Hà Tĩnh); TS. Nguyễn Văn Quế (PTGĐ- TCT thăm dò khai thác dầu khí VN); Đặng Hồng Quân (Trung tá, Phó T.Phòng AN Hình sự – Công an tỉnh Khánh Hòa); Nguyễn Tiến Nam (Trưởng Công an TP Hà Tĩnh); Phan Ngọc Quyết (Chánh thanh tra Sở GTVT Hà Tĩnh); Chu Văn Hùng (ThS, Trưởng phòng QT trường CĐTS Miền Bắc); Chu Tất Đắc (P.Chi cục trưởng Chi cục thuế huyện Kì Anh); Đặng Quốc Thiện (T.Phòng ANKT- Công an tỉnh Hà Tĩnh); Nguyễn Quang Đạt (GĐ Ngân hàng VPBank Hồng Lĩnh); Nguyễn Văn Cường (Chủ tịch HĐQT, GĐ CTy TNHH DVTM Lĩnh Cường Thịnh – Hà Tĩnh); … đã và đang công tác ở trong và ngoài nước, trở thành những người con hiếu thảo, những người công dân có ích trên khắp mọi nẻo đường của Tổ quốc. Biết bao trang giáo án lặng thầm, đầy trở trăn, thao thức; biết bao bài học sâu sắc bổ ích của thầy cô mãi hành trình theo năm tháng chẳng bao giờ phai nhạt trong kí ức tuổi học trò. Tất cả, tất cả đã vun đắp làm nên bề dày thành tích của một ngôi trường ở tuổi 55. Trong dòng chảy sôi động của thời gian, hơn nửa thế kỉ đi qua cũng là lúc các thế hệ thầy cô giáo và học sinh có dịp nhìn lại chặng đường đã qua trong cuộc đời của mình, hành trình của một ngôi trường mang tên THCS Cẩm Dương. Lớp lớp thế hệ học sinh nhà trường vẫn luôn lưu giữ trong miền kí ức tuổi thơ đẹp đẽ nhất của mình về hình ảnh ngôi trường thân yêu. Mãi luôn ấp ủ trong thẳm sâu tâm khảm hình ảnh các thầy cô giáo – những người “gieo hạt ươm mầm” trong sự nghiệp “trồng người”. Vinh quang dành cho những cựu học sinh của Trường THCS Cẩm Dương đã đổ máu xương cho hòa bình, độc lập của dân tộc và hạnh phúc của nhân dân! Tự hào dành cho những thế hệ giáo viên, nhân viên và học sinh của Trường THCS Cẩm Dương đã đóng góp sức lực, trí tuệ, tình cảm cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hướng tới một xã hội dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh tới mục tiêu “nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài”. Trải qua 55 năm xây dựng và trưởng thành (1958 -2013), vào dịp 20/11/2013 nhà trường tổ chức Lễ kỉ niệm 55 năm thành lập trường và đón nhận Bằng khen của UBND tỉnh, Bộ GD&ĐT. Cũng trong chương trình đó, Ông Đoàn Quang Hoan – Cục trưởng cục Tần số Việt Nam, TS-Nguyễn Văn Tuần-TGĐ nhà máy Hanvico Việt Nam, TS-Nguyễn Văn Quế – PTGĐTCT thăm dò khai thác dầu khí VN, … đã về thăm trường, tặng học bổng cho học sinh nghèo học giỏi và trồng cây lưu niệm trị giá gần một trăm triệu đồng, đây là món quà khích lệ tinh thần thầy và trò nhà trường phấn đấu vươn lên. Nhà trường mong muốn sẽ có nhiều thế hệ học sinh đã từng học tập trong ngôi trường này về chung vui và giúp đỡ cho các em còn nhiều khó khăn để tạo điều kiện tốt nhất cho các em học tập.Những thành công hôm nay của thầy và trò trường THCS Cẩm Dương còn quá ít ỏi so với những thách thức và khó khăn. Thời gian tới, trường tiếp tục nỗ lực, phấn đấu nhiều hơn nữa để nâng cao chất lượng giáo dục nói chung, xứng đáng với danh hiệu trường chuẩn quốc gia sau 5 năm./.
Nguồn tin: Nguyễn Phương Nhi – Bùi Hoàng Sơn(Đài truyền hình Việt Nam)