Sau sự tất bật mưu sinh, ai cũng sợ một ngày nào đó bất ngờ nhận được “bản án” ghi tên mình.
“Bão” ung thư
Xã Thạch Kim nằm ở phía đông nam của huyện Lộc Hà, cách trung tâm TP Hà Tĩnh chưa đầy 20km, là một vùng quê khá trù phú ven biển. Toàn xã có 2.160 hộ, 10.860 nhân khẩu, trong đó có 800 hộ với 4.439 giáo dân. Người dân nơi đây có tiếng trong việc làm kinh tế giỏi, đời sống ngày càng khá lên nhờ nghề biển, nghề buôn và đi xuất khẩu lao động nước ngoài. Tuy nhiên, những năm trở lại đây, “bão” ung thư đã “đổ bộ” về làng khiến cho hàng nghìn người dân sống trong xã hoang mang, lo sợ. Bệnh ung thư “tấn công” cả người trẻ lẫn người già và bất kể trai hay gái. Và cứ nghĩ đến cái “bản án” đó khiến ai cũng phải rùng mình. Bệnh tật đã làm nhiều gia đình lâm vào cảnh nợ nần, túng thiếu, neo đơn. Cuộc sống vốn đã khó khăn lại càng khó khăn hơn. Trò chuyện với chúng tôi, bà Lê Thị Chiu, xóm Sơn Bằng, xã Thạch Kim chia sẻ:
– Sợ lắm chú à, có tháng chúng tôi phải đưa tang mấy người, đều chết vì ung thư. Họ đang là người khỏe mạnh, lao động bình thường bỗng dưng bị ốm nặng, đi bệnh viện khám mới biết mình đang bị ung thư. Có người hôm nay đi khám về thì tháng sau đã chết. Thật oan nghiệt!
Điều đáng nói là số người chết và mắc bệnh ung thư ngày càng gia tăng, độ tuổi ngày càng bị trẻ hóa. Trường hợp nhiều tuổi nhất là 69 tuổi và trẻ nhất mới chỉ 26 tuổi. Đặc biệt, ở thôn Sơn Bằng có nhà cha chết vì ung thư dạ dày, không lâu sau con trai cũng đột ngột ra đi vì ung thư gan. Theo thống kê của Trạm y tế xã Thạch Kim, chỉ trong 5 năm qua, cả xã có 284 người chết thì có đến 60 người chết vì căn bệnh ung thư, tức là chiếm gần ¼ nguyên nhân gây tử vong của người dân trong xã. Và hiện nay, chưa kể hàng chục người khác đang bị bệnh ở giai đoạn cuối và đang trong cảnh vô cùng khó khăn vì chạy chữa ở nhiều nơi rất tốn kém mà không hiệu quả.
Ông Nguyễn Ngọc Lợi, Trạm trưởng Trạm y tế xã Thạch Kim cho biết: “Người dân nơi đây thường mắc phải ung thư dạ dày, phổi, gan, vòm họng. Do bận bịu công việc làm ăn và tâm lý chủ quan thấy mình bình thường, nhưng khi đổ bệnh nặng đi khám thì phát hiện ra nên đã ở giai đoạn cuối”.
Số người chết vì ung thư ngày càng nhiều trong sổ theo dõi nguyên nhân tử vong của Trạm y tế xã Thạch Kim.
Cần có sự vào cuộc của cơ quan chức năng
Hầu như tháng nào ở các làng quê này cũng có người chết vì ung thư. Cho đến nay, chưa có một nghiên cứu nào của cơ quan chức năng về nguyên nhân gây bệnh, song theo người dân trong xã, nguồn nước bị ô nhiễm chính là tác nhân gây bệnh. Bà Chu Thị Liên, ở xóm Sơn Bằng tâm sự: “Trước đây, người dân cả xã đều ăn uống bằng nước giếng cả, vì nước giếng múc lên rất trong, không ai nghi ngờ gì. Nhưng khoảng 5 năm trở lại đây vì nhiều người bị mắc bệnh ưng thư, ai cũng nói do nguồn nước bị ô nhiễm. Bây giờ nước giếng đối với người dân chỉ để tắm rửa, giặt giũ thôi”. Trong những năm qua, không còn một hộ dân nào ở đây dám dùng nước giếng để nấu ăn, mà phải dùng nước mưa, hoặc hằng ngày phải đi bộ 3-5km vào trong khe suối của núi Nam Giới (thuộc xã Thạch Kim) mới gánh được 20 lít nước để nấu ăn, hay phải đi thuyền qua sông sang xã Thạch Hải để xin nước về. Nhà có điều kiện thì mua nước với giá rất đắt, từ 80.000 đến 120.000 đồng/m3, cao gấp nhiều lần nước sạch Nhà nước bán. “Chúng tôi chỉ mong có nước sạch để dùng mà chờ đợi nhiều năm nay chưa thấy mô, chán lắm các chú ạ. Nước sạch đối với chúng tôi giờ đây như một của quý thực sự”, bà Nguyễn Thị Liên, ở xóm Xuân Phượng giãi bày.
Ông Hà Minh Tân, Chủ tịch UBND xã Thạch Kim cho biết: “Cách đây 2 năm đã có đoàn của Trung tâm nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn của tỉnh Hà Tĩnh về kiểm tra. Kết quả cho thấy, nguồn nước ngầm ở đây bị nhiễm chất Asen vượt mức cho phép. Tuy nhiên, đến nay kết quả cụ thể thế nào thì bà con trong xã chúng tôi vẫn chưa nhận được sự thông báo lại. Mỗi ngày một gia đình phải tốn vài chục nghìn để mua nước. Những ngày biển động, sóng lớn khiến cho việc dùng thuyền sang xã khác mua nước rất khó khăn. Về mùa hè, nhu cầu sử dụng nước sạch lại tăng cao”.
Tuy nhiên, đó chỉ là phỏng đoán, nguyên nhân gây bệnh ung thư ở các làng quê ven biển của xã Thạch Kim chưa có sự kiểm tra đánh giá cụ thể của các ngành chức năng. Bởi vậy, cần phải có những nghiên cứu khoa học tỉ mỉ và toàn diện. Hàng nghìn hộ dân nơi đây đang mong mỏi dự án nước sạch sẽ sớm về với dân làng và sự khẩn trương của ngành y tế, các cơ quan chức năng của tỉnh Hà Tĩnh sớm vào cuộc để giải tỏa sự lo lắng của người dân.
Bài và ảnh: CHÍ HÒA – SỸ THÔNG
QĐND
