Nông Thôn Hà Tĩnh

Kỳ Anh: Để phát triển chăn nuôi Dúi có hiệu quả kinh tế

Mô hình nuôi Dui ở Kỳ Thượng

Dúi được xếp vào loại thức ăn đặc sản, thịt ngon, mát, giàu đạm đang được thị trường ưa chuộng. Dúi là con nuôi mới, dễ nuôi, chi phí đầu tư về chuồng trại, con giống, thức ăn thấp so với các loại vật nuôi khác, ít nhân công, vòng xoay vốn nhanh, ít rủi ro. Nuôi Dúi ít vốn, tốn ít diện tích, thức ăn rẻ dễ kiếm hiệu quả nuôi cao. Dúi trong tự nhiên đang khan hiếm dần nên hiện nay Dúi nuôi không đủ cung cấp cho thị trường.

Mô hình nuôi Dui ở Kỳ Thượng

        Trước nhu cầu của thị trường thì con dúi đang được bà con nông dân trên  địa bàn Hà Tĩnh nói chung và  Kỳ Anh nói riêng bắt đầu đưa vào nuôi và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên do hiểu biết về kỹ thuật còn hạn chế nên việc nuôi dúi đang dừng lại ở mô hình, nhỏ lẻ chưa nhân ra được diện rộng.
Địa điểm nuôi dúi lý tưởng là một khu thật yên tĩnh, điều này đặc biệt quan trọng trong quá trình nuôi dúi sinh sản. Chuồng dúi nên tránh ánh sáng trực tiếp vì trong tự nhiên ngày dúi ngủ trong hang, tối mới ra ngoài đi kiếm ăn. Chuồng nuôi sinh sản mỗi ô rộng khoảng 50cm, dài 0,8 – 1m, xây tường cao 70cm bên trong tô xi măng thật láng hoặc ốp gạch men, nền bê tông hoặc lát gạch. Mỗi ô chuồng dùng cho một con. Làm chuồng nuôi dúi thương phẩm, mỗi ô chuồng rộng khoảng 2m2 trở lên, xây tường cao 70cm trở lên. Trong chuồng đặt các ống cống nhỏ hoặc các gốc cây, số lượng này phụ thuộc vào mật độ đàn nuôi thương phẩm. Chú ý mật độ càng nhiều thì cần nhiều ống và các loại gốc cây để chúng trú ẩn, tránh nhau để không cắn nhau…Có thể sử dụng chuồng nuôi thương phẩm để nuôi sinh sản, tuy nhiên người nuôi dúi cần phải nhận biết được khi nào con dúi cái mang thai và phải tách nó ra trước khi nó sinh sản, nếu không khi sinh sẽ bị con khác ăn con hoặc có thể dúi mẹ cũng ăn con. Cần chú ý phải cho ăn đủ thức ăn để tránh khi đói dúi cắn nhau. Dúi là một loại động vật ăn tạp nên thức ăn tương đối phong phú và đa dạng, bao gồm tất cả các loại rau, củ, quả, rễ cây, mầm cây ngọt bùi, đắng chát…, thức ăn tinh hỗn hợp, thức ăn bổ sung khoáng, sinh tố… thức ăn động vật gồm côn trùng, ốc, giun đất…
Trong tự nhiên, dúi ăn chủ yếu rễ tre và măng tre. Ngoài ra, dúi còn ăn các loại hạt, củ, quả, thân cây mía… Khi đưa vào nuôi nhốt ở gia đình thì nên cho ăn thức ăn cây họ nhà tre và cây họ nhà mía, cỏ voi. Ngoài ra dúi cùng thường hay ăn một số loại thức ăn khác như: củ khoai lang, củ sắn, ngô, đây là phần thức ăn bổ sung cho Dúi trong quá trình mang thai và nuôi con, và trong quá trình nuôi thương phẩm.
Khẩu phần thức ăn trung bình cho  Dúi 2  đến 3 tháng tuổi là từ 50 đến 100g rau, củ quả; 5 đến  10g thức ăn hỗn hợp và 5 đến  10g lúa, ngô, đậu các loại. Dúi 3 đến  6 tháng tuổi là từ 100 – 250g rau, củ, quả; 10 đến 15g thức ăn tổng hợp; 5 đến  15g thức ăn hạt thóc, đậu và 3 đến 10g khô dầu lạc, khô dầu dừa.  Dúi 6 – 9 tháng tuổi là từ 250 đến 350g rau, củ, quả; 15 đến 30g thức ăn tổng hợp; 15 đến 30g thức ăn hạt các loại và 10 đến 20g khô dầu lạc, khô dầu dừa.
Mỗi năm dúi đẻ 4 lứa, mỗi lứa 2 đến 5 con, dúi nuôi con rất giỏi, hao hụt ít. Để đảm bảo cho dúi mẹ và dúi con sinh ra khỏe mạnh nên cho dúi ăn đầy đủ và đúng khẩu phần trước, trong và sau khi sinh. Dúi cái mang thai 45 ngày. Lúc mới ra đời dúi con không có lông và chưa mở mắt. Khoảng 15 ngày sau khi sinh dúi con mở mắt và vài tuần sau sẽ mọc lông. Sau 01 tháng ở với mẹ, dúi con trưởng thành và bắt đầu ăn được thức ăn như tre, mía… tuy nhiên nên sử dụng loại tre bánh tẻ vì răng nó chưa khoẻ, lúc này nó tự sống độc lập. Sau khi tách con thì nên ngừng cho ăn một ngày và sau 3 ngày thì kiểm tra và ghép đôi với Dúi đực. Dúi cái mang thai 45 ngày. Lúc mới ra đời dúi con không có lông và chưa mở mắt. Khoảng 15 ngày sau khi sinh dúi con mở mắt và vài tuần sau sẽ mọc lông. Sau 01 tháng ở với mẹ, dúi con trưởng thành và bắt đầu ăn được thức ăn như tre, mía… tuy nhiên nên sử dụng loại tre bánh tẻ vì răng nó chưa khoẻ, lúc này nó tự sống độc lập. Sau khi tách con thì nên ngừng cho ăn một ngày và sau 3 ngày thì kiểm tra và ghép đôi với Dúi đực. Khi nuôi dúi giống, chuồng nuôi dúi nên tránh ánh sáng. Sau 1 tháng ở với mẹ, dúi con trưởng thành và bắt đầu ăn được thức ăn như tre, mía…
        Khi nuôi dúi thương phẩm cần chú ý phải cho ăn đủ thức ăn để tránh khi đói dúi cắn nhau. Ngoài ra, cần bố trí các vật trú ngụ sao cho phù hợp để hạn chế tối đa chúng cắn nhau. Nếu cho ăn không đủ tre, mía, thì dúi sẽ bị dài răng và thiếu nước sẽ bị chết hoặc để dúi cắn nhau mà không phát hiện kịp thời chúng cũng rất dễ bị chết. Để phòng bệnh cho dúi, chuồng trại phải đảm bảo khô ráo, sạch sẽ và thoáng mát, tránh mưa tạt, gió lùa, nắng nóng và không cần ánh sáng trực tiếp… Con dúi là động vật hoang dã, mới được thuần hóa, sức đề kháng rất mạnh nên ít dịch bệnh.
Tuy nhiên, dúi vẫn bị một số bệnh thông thường như bệnh ký sinh trùng ngoài da, bệnh đường ruột…Khi phát hiện bệnh ký sinh trùng ngoài da ở con dúi mà do ve, mò 1 loài ký sinh cắn gây nên ghẻ lở, ta có thể dùng thuốc kháng sinh bôi hoặc dúi tự liếm cũng có thể khỏi. Để phòng bệnh cho dúi, người nuôi nên định kỳ vệ sinh sát trùng, tẩy uế chuồng trại và xung quanh 1 – 2 lần/tháng.  Đối với bệnh đường ruột ở dúi là thường do khẩu phần thức ăn cung cấp không đầy đủ thành phần và giá trị dinh dưỡng nên dúi có thể bị tiêu chảy. Trong trường hợp đó, ta có thể dùng thuốc điều trị tiêu chảy hoặc bổ sung thêm thức ăn, nước uống đắng, chát như ổi xanh, cà rốt, rễ cau, rễ dừa… Để phòng bệnh tiêu chảy, không nên sử dụng các loại thức ăn hôi thối, ẩm mốc, khẩu phần thức ăn phải phong phú và đa dạng.

M. Dung- M. Hải- P. Tuấn

BÀI MỚI ĐĂNG

TOP