Ngay sau khi thông tin CQCSĐT công an tỉnh Hà Tĩnh ra quyết định khởi tố vụ án chôn chất thải Formosa trong trang trại của Giám đốc Công ty Môi trường – Đô thị Kỳ Anh, dư luận người dân Hà Tĩnh nói riêng và người dân cả nước nói chung hết sức hoan nghênh động thái này của cơ quan công an.

Nhìn nhận vấn đề này dưới góc độ chuyên môn, luật sư Cao Văn Tỉnh (Đoàn Luật sư Hà Nội) đánh giá, việc cơ quan điều tra công an tỉnh Hà Tĩnh khởi tố để điều tra vụ án vi phạm pháp luật liên quan đến môi trường là kịp thời và đúng pháp luật. Việc khởi tố vụ án là giai đoạn đầu của quá trình điều tra, sau khi thu thập tài liệu chứng cứ, cơ quan điều tra sẽ khởi tố bị can để làm rõ những hành vi vi phạm của những người này.

Cơ quan CSĐT công an Hà Tĩnh công bố quyết định khởi tố vụ án

Qua thông tin đăng tải trên báo Người Đưa tin chiều ngày 2/8 luật sư nắm được, sau khi Bộ TN&MT đã công bố về vụ việc Công ty Môi trường – Đô thị Kỳ Anh (Hà Tĩnh) chôn lấp trái phép là chất thải công nghiệp có lẫn chất thải nguy hại, phải được quản lý theo quy định về chất thải nguy hại. Toàn bộ số chất thải này được chuyển giao cho đơn vị có chức năng được cấp phép, xử lý theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, Công ty Môi trường – Đô thị thị xã Kỳ Anh ký hợp đồng xử lý chất thải của Formosa khi không được cấp phép và doanh nghiệp này cũng không được phép xử lý nguồn chất thải. Hợp đồng vận chuyển, xử lý chất thải giữa hai đơn vị không đúng quy định. Điều này đã khẳng định Công ty Môi trường – Đô thị thị xã Kỳ đã vi phạm pháp luật. Cụ thể ở đây, công ty này đã phạm vào tội “Vi phạm quy định về quản lý chất thải nguy hại” (Điều 182a) BLHS.

Cơ quan chức năng kiểm tra thực địa việc chôn lấp chất thải

Do Công ty Môi trường – Đô thị thị xã Kỳ Anh đã có hợp đồng với với công ty Formos Hà Tĩnh về việc thu gom, vận chuyển và xử lý bùn bánh của tổ xử lý nước thải công nghiệp Formosa. Hợp đồng này tuy được xác định là trái quy định của pháp luật nhưng cũng thể hiện phía Công ty Môi trường – Đô thị thị xã Kỳ Anh đã có sự bàn bạc thống nhất giữa các thành viên từ ban giám đốc đến trưởng phó các phòng ban.

Đến khi thực hiện, không thể một mình ông giám đốc tự đưa 100 tấn rác thải nguy hại về chôn lấp trong trang trại nhà mình, mà phải có đội ngũ nhân lực, vật lực. Những người này làm việc dưới quyền điều khiển của giám đốc và sẽ bị coi là đồng phạm giúp sức cho lãnh đạo công ty thực hiện hợp đồng.

Nếu không phát hiện kịp thời, số rác thải nguy hại này ảnh hương đến sức khỏe con người

Người đứng đầu Công ty Môi trường – Đô thị thị xã Kỳ Anh mà ở đây là ông Lê Quang Hòa phải chịu trách nhiệm trước vụ việc này. Và có thể, cơ quan điều tra phải khởi tố bị can với ông này để đấu tranh làm rõ những sai phạm nghiêm trọng liên quan đến việc thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải từ khu công nghiệp Formosa Hà Tĩnh.

Ngoài ra, những người giúp sức cho ông Hòa như các nhân viên dưới quyền cũng cần được đưa vào diện điều tra để làm rõ vai trò đồng phạm, giúp sức ra sao.

Còn đối với trách nhiệm của đơn vị giao kết hợp đồng trái pháp luật với Công ty Môi trường – Đô thị thị xã Kỳ Anh là Tập đoàn Formosa cũng phải bị xem xét xử lý. Ở đây, phía công ty Formosa đã giao kết hợp đồng với một đơn vị không có chức năng xử lý rác thải nguy hại, điều này thể hiện sự coi thường pháp luật về môi trường cũng như các quy định khác của pháp luật Việt Nam. Hành vi này của công ty Formosa cũng cần phải khởi tố để điều tra.

Toàn bộ số chất thải chôn lấp trái phép đã được xử lý theo quy định

Đối với các đơn vị giúp việc cho UBND tỉnh trong việc theo dõi giám sát việc tuân thủ đúng pháp luật về môi trường liên quan đến vấn đề vận chuyển thu gom xử lý rác thải nói chung và rác thải công nghiệp nguy hại nói riêng và cơ quan quản lý nhà nước tại địa bàn như Sở TN&MT Hà Tĩnh, Chi cục Bảo vệ môi trường, UBND thị xã Kỳ Anh, UBND phường Kỳ Trinh cũng phải có trách nhiệm liên đới trong việc lơ là thiếu giám sát dẫn đến một vụ việc nghiêm trọng như trên xảy ra.

“Nếu không có nhóm PV của báo Người Đưa tin vào cuộc điều tra, phối hợp với cơ quan chức năng phanh phui vụ việc, thì không biết hậu quả sẽ khôn lường thế nào. Vì thế, đứng trên góc độ của một luật sư, tôi thấy cần phải xử lý nghiêm vụ án này”, luật sư Tỉnh chia sẻ.

Xuân Hòa