Ông Võ Tá Sơn (xã Thạch Hạ, TP. Hà Tĩnh) xót xa trước ruộng mạ bị chết vì rét (ảnh: Quang Mậu)

Sáng ngày 17/2, mặc dù trời mưa phùn và giá rét nhưng nhiều người dân tại xã Thạch Hạ (TP. Hà Tĩnh) vẫn xuống đồng xả nước khỏi ruộng, tránh mạ bị ngập úng. Một số thửa ruộng khác, lúa mới cấy chưa bắt kịp bắt rễ thì đã chết héo vì rét.

Cầm trên tay một nắm mạ đã thối rễ, ông Võ Tá Sơn (62 tuổi, trú tại thôn Thôn Hạ, xã Thạch Hạ, TP. Hà Tĩnh) buồn rầu nói, ông bắc mạ hơn 1,5kg lúa giống trước tết nguyên đán để cấy 4 sào ruộng nhưng do trời mưa rét nhiều ngày đám mạ chết héo từng khóm. Giờ chỉ có cách bổ sung bắc mạ thêm, lỡ sau này lúa có chết thì cấy phụ vào – ông Sơn nói.

Tại các luống đất bắc mạ, thay vì mọc um tùm, xanh tốt thì nhiều điểm đã lốm đốm mạ non chết từng khúm. Hiện tượng chung, mạ gieo trước tết đều thối rữa ở chân, một số đám mạ bị sâu bệnh, khẳng khiu không thể nào đem cấy được. Nhiều hộ dân lo ngại sắp tới không đủ mạ để cấy lúa.

Mạ gieo bị hư hỏng không thể cấy được như đã đành, hàng trăm hộ khác cấy lúa từ trước tết nay cũng chết trơ gốc. Vừa mất giống, mất công sức, phân bón bỏ ra trước đó.

Hàng ngàn ha lúa bị chết vì rét kéo dài tại Hà Tĩnh (ảnh: Quang Mậu)

Hộ bà Nguyễn Thị Bình (trú tại xóm 10, xã Thạch Mỹ, huyện Lộc Hà) trước tết bà bỏ tiền thuê người cấy xong 2 sào lúa nước, nay nhìn thửa ruộng lúa chết héo vì rét. Nhìn cảnh những cây lúa lũng cội, khô lá, héo quen nằm rục xuống nổi lềnh bênh trên mặt nước mà bà Bình chỉ biết than trời!

“Trời rét mạ không thể gieo, số lúa cấy trước tết thì chết cóng cả, nay còn 7 sào ruộng không biết tìm mạ đâu để cấy. Rét đậm, rét hại kéo dài như thế này chắc phải bỏ mùa vụ này thôi” – bà Bình than thở.

Theo ông Nguyễn Hữu Anh – Chủ tịch Hội Nông dân xã Thạch Hạ cho biết, theo thống kê của xã đến ngày 16/2 toàn xã có 114/187 ha lúa mạ bị hư hại do trời rét (chiếm 63%). Tuy nhiên, nếu rét hại tiếp tục kéo dài thì diện tích lúa, mạ hư hại sẽ còn tăng cao.

“Ngoài diện tích lớn lúa mạ bị hư hại thì vật nuôi, cây trồng tại xã Thạch Hạ cũng bị ảnh hưởng nặng nề, đặc biệt là các hộ dân nuôi trồng thủy sản. Riêng đợt rét đậm, rét hại trước tết nguyên đán có hơn 20 tấn cá nuôi của các hộ dân trong xã bị chết cóng” – ông Anh nói.

Ngoài xã Thạch Hạ (huyện Lộc Hà) thì hầu hết diện tích lúa, mạ tại các xã lân cận như xã Thạch Trung, xã Thạch Hưng (TP. Hà Tĩnh) và Thạch Tân, Thạch Đài, Thạch Trị, Thạch Văn (huyện Thạch Hà), Đồng Lộc (huyện Can Lộc)… lúa mạ bị hư hỏng nặng.

Theo ghi nhận của PV, hiện các huyện, xã đang tuyên truyền, khuyến cáo cho bà con qua loa truyền thanh các nội dung chống rét cho gia súc và khắc phục diện tích lúa mạ bị hư. Đối với phần lúa mạ bị hư hại, trước mắt người dân tự mua giống để gieo. Huyện, xã sẽ tiếp tục thống kê thiệt hại của người dân để báo cáo lên cấp trên có hướng xử lý, hỗ trợ.

Nhiều hộ dân đang phải gồng mình trước mạ lúa bị chết vì rét (ảnh: Quang Mậu)

Theo ông Nguyễn Tuấn Thanh – Phó giám đốc Sở NN&PTNT Hà Tĩnh – cho biết, vụ xuân 2016, toàn tỉnh Hà Tĩnh gieo, cấy 52.292 ha. Trong đó, cấy 11476 ha; gieo 40.816 ha. Do đợt gieo, cấy trước tết Nguyên đán gặp rét đậm từ ngày 23 – 27.1 nên nhiều diện tích bị hư hỏng. Thống kê có 6379 ha lúa gieo, cấy bị chết trên 50%; 5756 ha chết từ 30 – 50%; mạ xuân bị chết 242 ha. Diện tích lúa bị chết xảy ra ở tất cả 13 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh. Trong đó, thiệt hại lớn nhất là huyện Thạch Hà, tiếp đến là Hương Sơn, Can Lộc…

Công tác khắc phục, các địa phương đã gieo lại được hơn 6802 ha, bắc mạ bổ sung 187 ha để chuẩn bị cấy. UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo tập trung gieo, cấy lại bằng các giống ngắn ngày như PC6, OM4218… Việc gieo thẳng phải hết sức khẩn trương, hoàn thành trước 20/2 để kịp thời gian sinh trưởng.

Ông Thành cũng khuyến cáo, đề nghị bà con xuống giống phải đúng lịch ở trên chỉ đạo, tuyệt đối không xuống giống khi trời rét đậm, rét hại. Trước đó, Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn đã có công điện chỉ đạo ứng phó với đợt rét kéo dài trước Tết, nhưng do khi giống đã ngâm ủ rồi thì không kịp nữa, buộc phải gieo, cấy nên xảy ra thiệt hại.

Quang Mậu – Mỹ Hoa