Vị trí kho thuốc sâu ở thôn Trung Trinh, xã Việt Xuyên, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh |
60 người đã chết vì căn bệnh ung thư quái ác nhưng đến nay việc xử lý vẫn đang phải chờ vì thiếu kinh phí.
Đi không được, ở không xong
Theo ghi nhận, vị trí kho thuốc sâu nằm giữa ngay khu dân cư. Sau một thời gian bị người dân đào lấy đất để bón cho lúa, nơi này đã trở thành một cái hố rộng cả trăm m2 và đọng nước. Cây cối, nhà cửa xung quanh tàn tạ và ngày càng xuống cấp bởi lâu ngày không có hơi người.
Ông Lê Đăng Ngụ (72 tuổi) thở dài: “Giờ ở không được, đi cũng không xong. Quê hương tổ tiên ở đây, chúng tôi đi sao nổi nhưng không đi thì “sống mòn, chết mòn”. Chúng tôi già rồi, không sống được bao lâu nữa, chỉ thương thế hệ trẻ, phải sống chung với thuốc sâu và bệnh tật”.
Chỉ về căn nhà bỏ hoang nằm sát kho thuốc sâu, ông Ngụ chua xót: “Đây là căn nhà của ông Trần Văn Đường và bà Nguyễn Thị Lâm. Bà Lâm mất năm 1999 vì bị ung thư dạ dày, đến năm 2014 ông Đường cũng qua đời vì ung thư gan. Từ ngày ông Đường “đi theo” bà nhà thì ngôi nhà cũng bị bỏ hoang dù có tới 5 người con trai nhưng không ai dám ở vì sợ nhiễm thuốc sâu”.
Sống cạnh đó, hoàn cảnh của bà Nguyễn Thị Thiện (60 tuổi) cũng xót xa không kém. Đưa ống tay áo lau dòng nước mắt lăn trên má, bà Thiện kể: “Hơn 1 năm nay, gia đình phải chạy vạy khắp nơi để có tiền chữa bệnh ung thư dạ dày cho chồng. Ông ấy không ăn được, các bác sĩ phải phẫu thuật và đặt 1 ống dẫn ở bụng chạy thẳng vào dạ dày. Hàng ngày, gia đình nấu cháo, sau đó xay nhuyễn như nước rồi dùng ống bơm, bơm thẳng vào dạ dày. Sắp tới, gia đình phải đưa ông vào Đà Nẵng kiểm tra lại nhưng chưa biết xoay tiền ở đâu”.
Cũng theo bà Thiện, cha và chú ruột của bà và người con của chú cũng chết vì căn bệnh ung thư quái ác. “Em tôi đi khi còn quá trẻ, trong khi vợ sinh được 2 người con thì đều không lành lặn. Tôi nghĩ “thủ phạm” gây ra những đau đớn cho gia đình tôi là kho thuốc sâu nằm dưới lòng đất lâu nay”, bà Thiện nấc lên nghẹn ngào.
Chưa có kinh phí xử lý
Theo một số người dân nơi đây kể lại, năm 1965, Công ty Vật tư nông nghiệp huyện Thạch Hà được chuyển về đóng tại thôn Trung Trinh và cho xây dựng 2 kho thuốc sâu, mỗi kho rộng cả trăm m2 để chứa thuốc 666 và DDT cùng các vật tư khác. Năm 1967, một kho thuốc trừ sâu bị trúng bom nổ tung, ngọn lửa đen nghi ngút cháy 3 ngày mới tắt. Ông Nguyễn Văn Sáu, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Thạch Hà cho biết, công ty này trước đây là của Nhà nước, sau khi hết bao cấp, công ty tự giải tán chuyển ra mô hình khác.
“Là người đứng đầu ngành môi trường ở địa phương, chúng tôi cũng rất lo lắng trước thực trạng ở thôn Trung Trinh. Ngay từ đầu, Sở đã chỉ đạo các phòng, ban lập các hồ sơ liên quan để trình UBND tỉnh báo cáo Chính phủ. Sau đó, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Quyết định số 807/QĐ-TTg ngày 3/7/2018 “Phê duyệt Chương trình mục tiêu xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng thuộc đối tượng công ích giai đoạn 2016 - 2020”. Hiện tại, địa phương đang chờ Bộ TN&MT phê duyệt các dự án xử lý cụ thể. Ông Hồ Huy Thành |
Sau đó, 1 kho được chuyển đi nơi khác; một số vật tư và thuốc bảo vệ thực vật còn nguyên vẹn được tập kết đến vị trí hiện tại. “Thời đó người ta chở từng xe ô tô thuốc trừ sâu, chủ yếu là loại chai 1 lít về tập kết ở đây”, ông Lê Đăng Ngụ kể và cho biết, sau này trong quá trình trồng lúa bị sâu ăn hại nên một số người dân trong xóm đã đến đây đào đất, gánh về bón xuống ruộng để trừ sâu. Thành ra khu vực này trở thành 1 cái hố rộng. Nhiều nhà dân sống gần kho thuốc sâu này khoan giếng sâu tới 13-14m nhưng nước chảy lên có màu trắng đục và đặc quánh mùi thuốc trừ sâu.
Ông Nguyễn Văn Nam (52 tuổi), Phó bí thư Chi bộ thôn Trung Trinh cho biết, khi chưa nhập xóm thì đây là xóm 8, có 70 hộ với 195 khẩu. Mặc dù chưa có thống kê chính xác nhưng có trên 20 người xung quanh khu vực kho thuốc sâu bị chết vì bệnh ung thư. Có trường hợp cả 2 vợ chồng chết vì ung thư, con cái phải bỏ nhà đi nơi khác để sống. “Người dân nơi đây đã rất nhiều lần kiến nghị lên chính quyền địa phương sớm có giải pháp xử lý nhưng đến nay vẫn chưa được”, ông Nam nói.
Ông Trần Sỹ Anh, Chủ tịch UBND xã Việt Xuyên lo lắng: “Trong 10 năm trở lại đây, gần 60 người ở thôn này chết vì mắc các loại bệnh ung thư như: Vòm họng, gan, phổi, dạ dày… Địa phương đã rất nhiều lần kiến nghị lên các cấp cao hơn và nhiều đoàn của tỉnh, Bộ TN&MT, Bộ NN&PTNT cũng đã về kiểm tra và có phương án xử lý nhưng đến nay vẫn chưa triển khai. Rất mong các cơ quan chức năng sớm vào cuộc xử lý dứt điểm, để người dân an tâm sinh sống”.
Trong khi đó, ông Hoàng Việt Hùng, Trưởng phòng TN&MT huyện Thạch Hà cho biết thêm: Thôn Trung Trinh là 1 trong 18 dự án trọng điểm về môi trường của tỉnh Hà Tĩnh và UBND tỉnh đã có kiến nghị Trung ương bố trí kinh phí để di dời người dân trong vùng bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, do ngân sách hạn hẹp nên dự án này vẫn chưa thể thực hiện được.
Tác giả: Sỹ Hòa
Nguồn tin: Báo Giao thông