Một góc hệ thống cấp nước sinh hoạt xã Thạch Sơn hiện nay

Công trình hệ thống cấp nước sinh hoạt xã Thạch Sơn (Thạch Hà) gồm 2 gói thầu xây lắp. Gói thứ nhất: xây dựng cụm công trình đầu mối và lắp đặt thiết bị vận hành, đường quản lý có giá trị hơn 5,6 tỷ đồng do liên danh Công ty CP Xây dựng Quốc Hưng và Công ty CP Tư vấn và Xây dựng Đại Lục thi công. Gói thứ 2: xây dựng hệ thống đường ống cấp nước có giá trị hơn 6,7 tỷ đồng do Công ty CP Xây dựng và Thương mại Thái Hoàng thi công. Công trình đã hoàn thành và bàn giao cho UBND xã Thạch Sơn quản lý từ ngày 17/7/2015.

Theo thiết kế đã được phê duyệt thì công trình phải đảm bảo cấp đủ nước sinh hoạt cho 1.085 hộ dân trên địa bàn, nhưng thực tế từ ngày đưa vào sử dụng đến nay chỉ mới cấp nước cho 179 hộ và một số điểm công cộng như: UBND xã, trạm y tế, trường học…, còn trên 900 hộ dân chưa có nước sử dụng.

Ông Nguyễn Bá Thiên, một người dân bức xúc: một công trình tiêu tốn hàng chục tỷ đồng không lễ chỉ có thể dùng để cấp nước cho hơn 179 hộ. Rõ ràng, việc tính toán đầu tư như vậy là không hiệu quả, thiếu trách nhiệm với người dân.

Người dân thôn Đình Hàn trao đổi với phóng viên xung quanh việc thôn không được xây dựng đường ống cấp nước

Trao đổi với phóng viên, ông Trần Công Trung – Chủ tịch UBND xã Thạch Sơn cho biết: 3 phía của xã đều giáp sông ngòi, nguồn nước nhiễm mặn. Vì vậy, nhu cầu được dùng nước sạch của người dân địa phương là rất cần thiết. Trước khi triển khai dự án, người dân trong xã đều rất vui mừng, phấn khởi; tin tưởng sẽ được dùng nước sạch, song khi đưa vào sử dụng chỉ phục vụ cho một số ít, khiến người dân bức xúc…

Cũng theo Chủ tịch UBND xã Thạch Sơn, nguyên nhân dẫn đến hơn 900 hộ dân còn lại không được dùng nước sạch là do một số vùng không có hệ thống ống cấp 2, cấp 3; có nơi hệ thống đường ống chỉ được bố trí một bên đường trục chính liên thôn nên những hộ dân bên kia đường không thể xẻ đường đấu nối đường ống. Nghiêm trọng hơn, trong 8 thôn của xã Thạch Sơn, chỉ có 7 thôn được lắp đặt đường ống, riêng thôn Đình Hàn với 230 hộ dân – một thôn thuộc dạng khó khăn về nước sinh hoạt lại không được lắp đặt đường ống.

Trao đổi với chúng tôi qua điện thoại về vấn đề này, ông Nguyễn Tiến Chương – Giám đốc Công ty CP Xây dựng và Thương mại Thái Hoàng, đơn vị thi công hệ thống đường ống cấp nước cho rằng, họ đã thi công theo đúng thiết kế, việc người dân chưa có nước để dùng không phải trách nhiệm của công ty…

Ông T., một hộ dân bức xúc: “Nhà tôi nằm trên trục đường liên xã, do hệ thống đường ống nằm bên kia đường, nên muốn đấu nối chúng tôi phải “xẻ” đường, nhưng vừa định “xẻ” thì Phòng Công thương của huyện xuống đình chỉ. Thế là đành “nhịn”, chấp nhận không được dùng nước sạch. Cách nhau có mấy mét đường, mà bên có, bên không…”.

Giếng làng thôn Đình Hàn đã khô cạn trơ đáy

Làm việc với phóng viên, ông Lê Minh Cầm – Phó ban quản lý các dự án xây dựng cơ bản (Sở NN&PTNT), đại diện chủ đầu tư thừa nhận những bất cập nêu trên. Theo phó ban này thì nguyên nhân là do… thiếu kinh phí!

Cũng theo ông Cầm, dự án hệ thống cấp nước sinh hoạt xã Thạch Sơn có tổng mức đầu tư gần 15 tỷ đồng, trong đó, nguồn đối ứng của địa phương là 3,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, nguồn vốn được giao từ khi khởi công đến nay chỉ có hơn 11,4 tỷ đồng (huyện đã hỗ trợ 500 triệu đồng, xã mới huy động được 120 triệu đồng từ 179 hộ dân đã được cấp nước sinh hoạt)!

Giải thích về lý do thôn Đình Hàn không có đường ống, ông Lê Minh Cầm cho rằng: Trước khi triển khai dự án, ban đã tiến hành khảo sát thì thấy người dân thôn Đình Hàn chưa có nhu cầu dùng nước sạch, nên không tiến hành lắp đặt! Tuy nhiên, làm việc với chúng tôi, cả chủ tịch và phó chủ tịch UBND xã Thạch Sơn đều khẳng định: Trước khi dự án triển khai, xã đã mời các ngành, đoàn thể cấp xã, bí thư, thôn trưởng, đoàn thể các thôn để “trưng cầu” ý kiến người dân (vì còn liên quan đến vốn đối ứng của xã) và không có chuyện người dân Đình Hàn không “thích” dùng nước sạch từ công trình này. Vì một lý do nào đó, chủ đầu tư đã “cắt” không lắp đặt hệ thống ống ở thôn này, chứ không phải do người dân không có nhu cầu.

Ông Nguyễn Doãn Trình – nguyên Thôn trưởng thôn Đình Hàn khẳng định: tại thời điểm bắt đầu triển khai dự án, tôi đang làm thôn trưởng. Sau hội nghị các bí thư, thôn trưởng, các trưởng đoàn thể của các thôn do xã tổ chức, chúng tôi đã về triển khai tận các hộ trong thôn. Lúc đó, chỉ có một số ít hộ dân còn nghi ngại tính hiệu quả của công trình, còn đại đa số đều đồng tình cao và có nguyện vọng, nhu cầu được dùng nước sạch.

Thiết nghĩ, dù với bất cứ một lý do nào thì việc đầu tư phải được tính toán kỹ để mang lại hiệu quả sử dụng một cách thiết thực. Đó là trách nhiệm của chủ đầu tư!

Mai Hoàng