Một thời lừng lẫy

Ngành ngân hàng Việt Nam chứng kiến khá nhiều tên tuổi nổi danh như ông Nguyễn Đức Kiên (Bầu Kiên), Hà Văn Thắm,... nhưng cái tên Trần Bắc Hà có lẽ lẫy lừng nhất. Mỗi khi cái tên Trần Bắc Hà được nhắc đến, mỗi khi có tin đồn liên quan đến nhân vật này, thị trường tài chính lập tức chao đảo, náo động tỷ USD.

Ông Trần Bắc Hà - cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng BIDV, là một trong số rất ít các tên tuổi nổi tiếng rộng khắp không chỉ Việt Nam mà cả Đông Dương. Ông Trần Bắc Hà từng là Chủ tịch Hiệp hội các Nhà đầu tư Việt Nam tại các nước như Lào hay Myanmar

Những giai thoại về ông Trần Bắc Hà khá nhiều, từ những mối quan hệ ở tầm cao, khối tài sản ngầm khổng lồ cho đến những hành động mà ít người có thể tưởng tượng: hút thuốc phì phèo, ngồi những tư thế khác lạ ngay giữa hội nghị có lãnh đạo cấp cao... Trong cả thập kỷ, quyền lực của ông Trần Bắc Hà ở BIDV là số 1 nhưng ở bên ngoài ngân hàng này có lẽ cũng là hiếm có.

Ông Trần Bắc Hà

Uy quyền của ông Hà trong ngành tài chính còn ở những lần thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam bốc hơi tỷ USD mỗi khi có tin đồn ông bị bắt.

Ngày 9/8/2017, TTCK Việt Nam rúng động, sụt giảm ở mức mạnh nhất trong vòng 2 năm với một loạt cổ phiếu ngân hàng tụt giảm. Cổ phiếu BIDV giảm sàn khi tin đồn cựu chủ tịch BIDV bị bắt lan ra. Cổ phiếu BIDV “trắng bên mua” dù sau đó tin đồn bị dập tắt. Vốn hóa thị trường bốc hơi tổng cộng 1,8 tỷ USD.

Trước đó, đầu năm 2013, giới đầu tư cũng truyền tai nhau tin ông Trần Bắc Hà bị bắt. TTCK trong cùng ngày đã giảm chung khoảng 4%, bốc hơi khoảng 1,6 tỷ USD. Khi đó, phần lớn cổ phiếu trên sàn đồng loạt bị bán tháo; giá vàng, đồng USD rầm rập tăng. Các nhà đầu tư gọi điện khắp nơi hỏi thông tin và nhìn nhau bấm nút bán vì không hiểu chuyện gì sẽ đến. Điều tồi tệ sẽ đến đâu.

Dưới thời ông Trần Bắc Hà, BIDV đã cho vay khá nhiều dự án lớn và có những con nợ lớn như Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) của ông Đoàn Nguyên Đức (Bầu Đức), nhóm công ty liên quan Phạm Công Danh, Thuận Thảo Sài Gòn…

Mỗi khi có tin đồn về ông Trần Bắc Hà, TTCK chao đảo.

BIDV đã cho nhóm 12 công ty của Phạm Công Danh, nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng Việt Nam (VNCB), nguyên Chủ tịch Tập đoàn Thiên Thanh, vay hàng ngàn tỷ đồng.

Cuối đời sa cơ, cha con xộ khám

Vợ con ông Trần Bắc Hà cũng được xem là quyền lực hiếm có, giàu có và được xem là đại gia ở Bình Định.

Trước khi bị Uỷ ban Kiểm tra Trung ương đề nghị kỷ luật, ông Trần Bắc Hà và vợ, con có khối tài sản khổng lồ với hàng loạt tài sản, dự án khủng được triển khai từ Việt Nam sang đến Lào.

Một trong những tài sản lớn từng thuộc sở hữu của nhà ông Trần Bắc Hà là Khu nghỉ dưỡng 4 sao Hoàng Gia Quy Nhơn (Royal Hotel & Healthcare Resort Quy Nhon), tọa lạc trên khu đất có diện tích hàng chục ngàn mét vuông, nằm sát và dọc theo khoảng 500m bờ biển trung tâm Thành phố Quy Nhơn.

Hoàng Gia Quy Nhơn nằm trên khu đất vàng, vị trí đắc địa, nơi có giá thị trường cả trăm triệu đồng/m2. Resort này trước kia thuộc sở hữu của Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai, sau đó được chuyển nhượng qua lại và cuối cùng thuộc về CTCP Hoàng Anh Đất Xanh Quy Nhơn, một doanh nghiệp do vợ ông Trần Bắc Hà là bà Ngô Kim Lan làm chủ sở hữu.

Royal Hotel & Healthcare Resort Quy Nhon

Bên cạnh đó, gia đình ông Hà còn sở hữu nhiều doanh nghiệp lớn như CTCP Tập đoàn An Phú do con trai ông Hà là Trần Duy Tùng sáng lập và làm Chủ tịch HĐQT; Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thiên Hưng do con gái Trần Lan Phương đứng tên,...

Các công ty này đều có vốn vài trăm tỷ đồng và có trụ sở tại 01 Hàn Mặc Tử, phường Ghềnh Ráng, thành phố Quy Nhơn (Bình Định), trùng với địa chỉ của Royal Hotel & Healthcare Resort Quy Nhon.

Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Thiên Hưng và CTCP Tập đoàn An Phú trước đó được UBND tỉnh Bình Định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Khu phức hợp Khách sạn, Thương mại và Căn hộ cao cấp Thiên Hưng trên khu đất vàng thuộc Khu đô thị, thương mại, dịch vụ phía Tây đường An Dương Vương, thành phố Quy Nhơn với diện tích đất khoảng 10.840m2, tổng vốn đầu tư hơn 2,9 ngàn tỷ đồng.

Trước đó, năm 2009, ông Trần Bắc Hà cũng triển khai xây dựng dự án Tâm linh Phật pháp Linh Phong tại xã Cát Tiến, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định với số vốn 500 tỷ đồng, được đầu tư theo hình thức xã hội hóa. Tuy nhiên, thực tế quá trình triển khai xây dựng dự án đều do những người trong gia đình ông Hà điều hành.

Theo báo NLĐ, năm 2016, sau khi nghỉ hưu theo chế độ, ông Trần Bắc Hà cùng một số người trong gia đình sang nước Lào thuê một ngôi biệt thự rộng hơn 1.000 m2 tại bản Kè, huyện Pakse, tỉnh Champasak để ở và thành lập Công ty Sy Bun Huong. DN này triển khai hàng loạt dự án trồng cây nông nghiệp.

Đó là dự án trồng cây chanh dây tại huyện Paksong, tỉnh Champasak trên diện tích khoảng 10.000ha và dự án trồng cây chuối tại tỉnh Savannakhet (cạnh cửa khẩu Lao Bảo) với diện tích 50.000ha. Riêng dự án trồng chanh dây tại huyện Paksong đã xây nhà máy chế biến nước uống đóng hộp và được người thân của ông Hà mua thêm đất để mở rộng quy mô sản xuất. Tổng khối tài sản của gia đình ông Trần Bắc Hà tại Lào lên đến cả chục ngàn tỷ đồng.

Ngay đầu năm 2018, theo Sở KH-ĐT Bình Định, CTCP Du lịch Hoàng Anh Đất Xanh Quy Nhơn, đơn vị chủ sở hữu Resort Hoàng Gia Quy Nhơn đã đổi tên người đại diện pháp luật từ vợ ông Hà sang bà Ngô Thị Kim Oanh, em ruột bà Lan.Giàu có và quyền lực như vậy nhưng khi đại gia Trần Bắc Hà lâm nguy, vơ con đã loạt thoái lui tại hầu hết các dự án, doanh nghiệp và trở nên nghèo đến mức khó tin. Vợ chồng ông Trần Bắc Hà không đứng tên hầu như toàn bộ các tài sản, bao gồm cả khu nghỉ dưỡng ngàn tỷ tại Bình Định.

Cơ cấu cổ đông của Du lịch Hoàng Anh Đất Xanh Quy Nhơn đã thay đổi liên tục trong nhiều năm qua. Có thời gian cả 2 người con của ông Trần Bắc Hà là Trần Duy Tùng và Trần Lan Phương đều nắm giữ cổ phần tại DN này. Bà Trần Lan Phương từng giữ chức TGĐ công ty.

Hồi đầu tháng 11/2017, con trai ông Trần Bắc Hà - Trần Duy Tùng cũng từ chức sếp lớn Cảng Quy Nhơn sau một thời gian nắm giữ chức vụ lãnh đạo tại doanh nghiệp quê nhà.

Ngày 29/3/2019, Cơ quan CSĐT Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can, thực hiện lệnh khám xét nơi ở, lệnh bắt tạm giam Trần Duy Tùng (34 tuổi), con trai ông Trần Bắc Hà, cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng BIDV để điều tra về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Trước đó, hồi cuối tháng 11/2018, cựu chủ tịch BIDV Trần Bắc Hà (62 tuổi) đã bị bắt và khởi tố cùng 3 thuộc cấp sau khi bị xem xét kỷ luật và bị khai trừ khỏi Đảng trước đó vài tháng. Ông Trần Bắc Hà bị khởi tố về tội “vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, theo điều 206 Bộ luật Hình sự 2015”.

Tác giả: M. Hà

Nguồn tin: Báo VietNamNet