Theo công bố nguyên nhân cá chết của Chính phủ, chất thải Cty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa thải ra có chứa các độc tố Phenol, Xyanua và Hydroxit sắt vượt mức cho phép.

Tất cả các độc tố trên nếu “nạp” vào cơ thể người trong một thời gian dài có thể gây ra những hậu họa khôn lường. Hiện Formosa đang cam kết làm sạch biển, tuy nhiên người dân khu vực bị ảnh hưởng ở Hà Tĩnh đang rất hoang mang, lo ngại nguồn nước ngầm cũng đã bị nhiễm độc.

Giếng khoan cách biển 60m

Ngày 4/7, PV NNVN trở lại thôn 2 Tân Phúc Thành, xã Kỳ Lợi (thị xã Kỳ Anh) lắng nghe những phản ánh của ngư dân về lo ngại nguồn nước ngầm bấy lâu nay bà con đang sử dụng có nguy cơ bị nhiễm độc từ Nhà máy Formosa.

Ông Lê Xuân Đồng (56 tuổi) cho biết, hơn 20 năm nay người dân thôn 2 sử dụng nước giếng khoan để sinh hoạt, ăn uống. Có nhiều giếng chỉ cách bờ biển 50 – 200m, tuy nhiên nước rất trong, vị ngọt, không có mùi. Đến đầu tháng 4 khi sự cố cá chết xảy ra một thời gian thì mạch nước giếng cũng có những biểu hiện bất thường. Khi bơm lên om chè xanh, để nguội thì xuất hiện một lớp váng giống váng dầu mỡ, chè chỉ om được một thời gian ngắn là bị thiu.

Ảnh: Thanh Nga Giếng gia đình anh Nguyễn Xuân Tình (35 tuổi) thì xuất hiện váng dầu ngay khi bơm lên bể.

“Trước đây chưa bao giờ nước bị như thế, sợ quá vợ chồng tôi phải bỏ ra 5 triệu đồng đi mua máy lọc về dùng”, anh Tình nói.

Giếng nước của hộ anh Nguyễn Văn Tuấn, cùng thôn chỉ cách bờ biển tầm 50m, cách Nhà máy Formosa gần 200m. Trong thời gian chờ kết luận cá chết từ Chính phủ gia đình anh vẫn sử dụng nước giếng khoan tắm giặt, ăn uống như bình thường. Tuy nhiên khi chị The, vợ anh Tuấn bơm nước lên om chè thì nước xuất hiện một lớp váng dầu màu xám bạc. Chứng kiến cảnh đó chị The “cai” luôn nước chè, bảo chồng đi mua máy lọc nước về sử dụng.

Lo ngại nước giếng bị nhiễm độc, rất nhiều hộ dân ở xã Kỳ Lợi đầu tư mua máy lọc nước

Chị The bảo rằng: “Anh Tuấn không đi biển được, mọi sinh hoạt của gia đình teo tóp theo nhưng vì lo cho sức khỏe con cháu nên dù phải thắt lưng buộc bụng cũng cố mua cái máy lọc nước”.

Cách nhà chị The không xa, hộ anh Nguyễn Xuân Huy mỗi tháng dành hẳn gần 1 triệu đồng mua bình nước lọc về nấu ăn. Mỗi ngày anh mua 2 bình nước lọc (15.000 đ/bình) về để nấu ăn, còn tắm giặt vẫn phải sử dụng nước giếng. “Dù biết rất tốn kém nhưng không còn cách nào khác. Nói thật mua máy lọc về lọc tôi cũng không an tâm”, anh Huy nhấn mạnh.

Chung nỗi hoang mang, lo lắng, trưởng thôn 1 Hải Phong, xã Kỳ Lợi, ông Chu Văn Vị cho hay, hơn 415 hộ dân trong thôn chủ yếu sử dụng nước giếng khoan để sinh hoạt.

“Các nhà khoa học, cơ quan chức năng cần về kiểm tra nguồn nước ngầm xem có bị ảnh hưởng hay nhiễm độc không. Nếu bị nhiễm độc rồi thì phải có giải pháp giúp dân khắc phục. Bây giờ có thể chưa có vấn đề gì nhưng về lâu dài đời con cháu sau sẽ phải gánh chịu hậu quả”, ông Vị nói.

Khám sức khỏe cho dân

Quá trình tiếp xúc với ngư dân thị xã Kỳ Anh, PV nhớ lại sự cố môi trường do Cty CP Nicotex Thanh Thái (Thanh Hóa) chôn thuốc BVTV hết hạn sử dụng xuống lòng đất. Đều là hình thức đầu độc môi trường cả nhưng diện ảnh hưởng do Formosa còn rộng gấp nhiều lần vụ chôn thuốc BVTV. Chưa biết thực tế tồn dư do chôn thuốc BVTV thế nào nhưng trên địa bàn các xã vùng bị ảnh hưởng của huyện Yên Định và Cẩm Thủy (Thanh Hóa), tỷ lệ người chết do mắc bệnh ung thư so với các địa phương khác trên địa bàn tỉnh tăng cao đột biến theo từng năm.

Nói về sự cố trên để thấy rằng, chất độc một khi đã hòa tan đều có khả năng lớn ngấm sâu vào mạch nước ngầm, từ từ giết chết môi trường sống, con người, sinh vật trong khu vực bị ảnh hưởng.

Trưởng thôn 1 Hải Phong đại diện cho hơn 415 hộ dân kiến nghị Chính phủ cho đội ngũ y bác sỹ về khám sức khỏe cho người dân vùng bị ảnh hưởng

Ngoài đề xuất Chính phủ sớm chi tiền bồi thường, trả lại môi trường biển sạch để ngư dân an tâm bám biển, ổn định cuộc sống, nguyện vọng lớn nhất hiện nay người dân vùng biển Hà Tĩnh đề đạt là hỗ trợ chính sách khám sức khỏe cho bà con.

Ông Lê Xuân Đồng và Chu Văn Vị đều cho rằng: “Chính phủ cần cử đội ngũ y, bác sỹ về khám sức khỏe định kỳ cho người dân vùng bị ảnh hưởng chứ bây giờ dân đang rất khốn khó. Sau khi cá chết hầu hết bà con chưa biết nguyên nhân nên vẫn ăn hải sản, do đó khả năng bị ảnh hưởng sức khỏe là khá lớn”.

Ngoài các kiến nghị trên, ngư dân cũng kiến nghị nhà nước có chính sách giảm học phí cho con em chuẩn bị bước vào năm học mới.