Miếu thờ mà Formosa Hà Tĩnh xây trái phép ngay trước tòa nhà chính của công ty này – Nguồn ảnh: Báo Lao Động.

Đáng báo động thứ nhất, Formosa Hà Tĩnh coi thường pháp luật Việt Nam. Tại sao ngày 11/7, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có công văn không đồng ý với đề xuất của Formosa nhưng Formosa vẫn tiến hành xây cất giữa ban ngày mà không ai phát hiện, ngăn chặn? Điều này đặt ra nhiều câu hỏi: Ban quản lý dự án ở đâu ba tháng nay? Chính quyền Hà Tĩnh có nắm vững mọi diễn biến hàng ngày ở khu vực nhạy cảm này không? Hay là ta không đủ sức quản lý họ?

Đáng báo động thứ hai, chúng ta đang bị xâm lăng tâm linh, xâm lăng văn hóa ngay trên mảnh đất thiêng liêng này. Ngày trước, khi xâm lăng nước ta, người phương Bắc đem theo các hình tượng như Quan Công, Trương Phi … để thờ, bắt dân chúng nước ta lúc đó phải thờ thần tượng tâm linh của họ. Nay chúng ta đã giành độc lập chủ quyền nhưng rất nhiều người dân Việt gốc Việt vẫn để những hình tượng tâm linh kia…. để thờ, để thắp nhang, để cầu an. Trong khi đó, những nhân cách lớn của dân tộc ta thì hoàn toàn vắng bóng trên bàn thờ tâm linh mỗi nhà như Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi, Trần Nhân Tông, Lê Hữu Trác, Tuệ Tĩnh… Đó là lỗi của thế hệ sau với hồn thiêng sông núi, với tổ tiên.

Đã đến lúc, mỗi người dân Việt Nam phải thờ cha ông mình trên bàn thờ, đừng thắp nhang cúi lạy thần tượng ngoại bang. Mỗi người Việt Nam hãy giữ hồn Việt Nam. Nếu cái đầu người quản lý quá yếu thì đôi khi xác Việt Nam mà hồn thì của kẻ khác.

Hành động xây miếu thờ trong Formosa là một âm mưu vô cùng thâm độc trên bình diện tinh thần, tâm linh và văn hóa mà chúng ta cần hết sức cảnh giác.

Chúng ta thà chịu nghèo đói để đi trên đôi chân của mình, rồi tìm cách thoát nghèo bằng nội lực của mình để giữ vững chủ quyền còn hơn chịu làm nô lệ để có chút tiền, có chiếc xe sang để chạy, để khoe mẻ với xóm làng. Giàu có kiểu bong bóng này là sự giàu có không bền vững.

Đáng báo động thứ ba, đang có một bộ phận cán bộ quản lý thiếu bản lĩnh, thiếu nội lực văn hóa, có tầm nhìn hạn hẹp. Do đó, trước khi ký quyết định, họ chỉ căn cứ lợi ích trước mắt mà thiếu tầm nhìn xa. Nếu bây giờ xem thường những chuyện nhỏ, bỏ qua những chuyện nhỏ thì thử hỏi 70 năm sau Formosa sẽ là “ thực thể gì” giữa lòng Việt Nam?

Xa hơn nữa, nếu bây giờ miếu thờ nhỏ hình thành, thì 70 năm sẽ có miếu thờ to mọc lên. Chúng sẽ không chỉ mọc bên trong khu Formosa thuê 70 năm, mà chúng sẽ mọc thêm như những vệ tinh bao quanh. Đó là một mối nguy to. Và mối nguy ấy bắt đầu từ việc xem thường những điều nhỏ nhặt, nhất là xem thường những thứ xâm lăng từ cái gọi “tâm linh”, “thần thánh” hay nấp dưới chiêu bài tôn giáo.

Khi đó, không chừng con cháu ở Hà Tĩnh sẽ nói vùng đất đó là của… người Trung Quốc. Và mối nguy ấy bắt đầu từ việc xem thường những điều nhỏ nhặt đang phát sinh trong ngày hôm nay.

Một câu hỏi đáng suy ngẫm của ông Nguyễn Cảnh Thụy – Phó giám đốc Sở VH-TT-Du Lịch Hà Tĩnh: “70 năm sau, những hạng mục của nhà máy có thể bị đập dỡ, còn miếu thờ có ai dám đập không? (Tuổi Trẻ ngày 25/10/2014). Câu hỏi này xin gửi đến các vị có trọng trách quản lý Formosa.

Tôi lo rằng cái lưỡi bò nó không chỉ liếm ở Biển Đông…

NHÂN TIẾN (quận Bình Tân, TP.HCM)