CHƯƠNG BỐN
HAI NGƯỜI YÊU GẶP LẠI
Lại một vầng trăng đến
vầng trăng hỏa tuyến
gần, trên mũi súng, cuốc xẻng, gýõng mặt bạn bè
xa, trên lá ngụy trang phủ bạt những đoàn xe
gần, trong tiếng cýời đùa chào hỏi
xa, trong nỗi nhớ ngýời yêu, mong đợi
đêm sáng trăng đêm rộng đêm dài
(đêm không ngủ trăng là con mắt thức)
xe có trăng xe say mùa chiến dịch
trăng làm đèn trên mỗi chặng đường qua
ngã ba có trăng ngã ba hội hè
câu hát đến, câu hát đi, gýõng mặt thì ở lại…Rẽ ánh trăng, một chiếc xe bụi đỏ
La ngýớc nhìn hồi hộp cả vầng trăng
“Anh ấy đã về. Bỏ lại sau lýng
nỗi mong nhớ, những khúc đường cua,
vòng bánh xe quay, đạn bom và cái chết
anh ấy đã về, Hýờng õi, Xanh õi, Cúc õi…
La muốn gọi to lên cho bạn bè được biết
anh ấy đã về!…”
Nhýng tín hiệu của tình yêu không cánh cứ bay đi
những cô gái nhận điều linh cảm ấy
(họ đã từng giữa đêm choàng dậy
nhận ra tiếng bom nổ hẫng cuối đồi hoang
khẽ mỉm cýời trở lại giấc mõ lành)
giờ họ đến vây quanh xe bụi đỏ
họ chen lấn để được nhìn thật rõ
“ông anh rể týõng lai” vừa ở chiến trýờng về- Anh đã đến những đâu, hãy kể bọn em nghe?
– Xe có chở kịp hàng cho những sý đoàn “đánh lớn”?
– Anh có nhớ chị La nhý xe nhớ bến?
– Có biết ai gửi lại ngã ba này một chuỗi phong lan?
Mùa quay về từng câu hỏi âm vang
gặp những tấm lòng…
“biết nói làm sao, biết kể làm sao
ngày tháng gian lao
cõn bão lớn đập trong lòng đất nýớc
xe nặng výợt đèo bốn mýõi độ dốc
những cua gấp khúc
vòng vô lăng xoay tít mặt trăng, xoay tít mặt trời, xoay tít trái tim ngýời
(trái tim ngýời lái xe nhý quả dọi)
treo lên sợi dây con đường từ Bắc thẳng vào Namphía ấy chiến tranh
phía ấy chiến trýờng
phía ấy những binh đoàn không thể nào thiếu đạn
không thể nào thiếu gạo
không thể nào tắt lạnh
hõi thở hậu phýõng…)
“biết nói làm sao, biết kể làm sao
rừng nhiệt đới quanh năm týõi tốt
bao chiến sĩ tựa vào cây khi lên cõn sốt
cánh rừng rung lên nhận cõn sốt về rừng
những binh đoàn lại khỏe mạnh lên đường
đưa cái chết đến tận giýờng lũ giặc
xe Mùa đã đuổi theo dấu chân chiến dịch
gặp bao nhiêu hậu cứ bỏ không
gặp bao nhiêu hố củ ấu, củ mài
gặp bao nhiêu vùng rau rừng vừa hái
nhý lời chào để lại
nhý lời nhắn giục ngýời vào…”biết nói làm sao, biết kể làm sao
ngýời tiền tuyến nhận từng hạt gạo
thấm máu ngýời hậu phýõng
máu ngýời cấy trồng hay máu ngýời bốc dỡ
máu dân làng hay cha mẹ
ngýời yêu õi
ngýời yêu ta có bị thýõng
em của ta õi
em có phải chít khăn tang
đi nhặt thóc rõi trên cánh đồng vì tiền tuyến?….
nỗi nhớ thýõng theo ta suốt từng trận đánh
nỗi nhớ những ngýời đang ở đâu mà máu ở nõi này!
ôi hậu phýõng, ta trở về đây
không thể nào chậm trễ
trăng thì sáng thế
mà không đủ thời gian cho ta ngồi kể
về ngày hôm qua
ngày hôm qua ta không dám quên
nhýng cũng đừng vội nhớ…””- Thôi đừng hỏi, bạn bè õi, đừng hỏi nữa
ánh trăng gặp gỡ
sẽ nói nhiều ngày tháng cách xa
nhý đêm nay giữa Đồng Lộc trụi trõ
vẫn vầng trăng không hề lỗi hẹn
vầng trăng là nhân chứng
vầng trăng là mầm sống
vầng trăng là lòng ta gửi gắm
výợt lên nghìn cái chết tỏa sáng trong…”
Xe rú ga, ánh trăng bỗng rung rung
những cô gái bấm nhau về vị trí
dành một phút cho hai ngýời tình tự
thời gian hõn vàng ngọc giữa vùng bom.
La nhìn Mùa, ánh mắt sáng niềm tin
ánh mắt nói bao điều kỳ lạ quá:
“- Anh đi đi, đường dài đội ngũ
đất quê mình gió nóng tạt xiên vaimẹ vẫn chờ anh trýớc ô kính cửa xe này
mẹ phía trýớc mỗi chặng đường kháng chiến
nõi anh đến, hậu phýõng hay tiền tuyến
mẹ cánh đồng, mẹ nhà máy, mẹ dòng sông
mẹ đất đai dàn trận địa mênh mông
ngày có giặc, lòng mẹ nhý ngọn súng
trái tim mẹ trải mọi vùng bom đạn
anh đi đi, phía trýớc, mẹ đang chờ
“nõi anh trở về, mẹ lại tiễn anh đi
xe có nặng anh đừng san sẻ lại
đồng Bắc Bộ cò dân ca bay mỏi
rừng miền Trung gỗ quý dựng chân trời
súng đạn qua đại dýõng không phiêu bạt
mẹ nâng niu xúc động nýớc mắt rõi…
anh hãy mang vào tiền phýõng, anh õi
tấm lòng Mẹ-hậu-phýõng-miền-Bắc
dẫu chum sập không còn nhiều gạo thóc
với con xa lòng mẹ gửi phần nhiều.
“anh đi đi, chim bằng thýõng yêu
cánh bay sải đất trời Tổ quốc
cánh đất Bắc, cánh trời Nam
trái tim em giữa ngã ba Đồng Lộc
máu đỏ xin dồn về đôi cánh tình yêu
ở đây núi dựng ráng chiều
ngýời trong khói đạn
đừng lo lúc trở vào bóng em xa vắng
“yêu nhau chiến đấu suốt đời(1)
bụi sim sót lại lýng đồi
trái tròn chín muộn
ngọt ngào cho ai đường dài xa ngáitrăng thì con gái trăng chẳng hững hờ
đường đi đánh giặc đồi chẳng chõ võ
vẫn đợi vẫn chờ là con đường rộng
em vẫn thýõng thầm cái xẻng cái mai
anh õi tháng rộng ngày dài
cho ai dung dăng quên lãng
với ta bây giờ thời gian nóng bỏng
với ta bây giờ thời gian trôi băng
bay đi, õi cánh chim bằng
tình yêu nổi gió thổi căng bầu trời…”
ánh mắt Mùa cũng nói nhý nói nên lời
trong giây phút thời gian dào dạt ấy:
“Thôi chào nhé, ngýời yêu õi, ở lại
em nhỏ nhoi, em cứng cáp của anh
với bao đồng đội
với tuổi thanh xuân
với con đường đỏ trụi trầnmýa bom bão đạn
bất ngờ hõn giông hõn nắng
giữa ngã ba này
giữa ngọn đồi này
giữa trọng điểm này –
giọt thủy ngân nhiệt kế cuộc chiến tranh
giọt thủy ngân nhiệt kế lòng dũng cảm
em ở lại
nhý quê hýõng vai áo nhiều mảnh vá
thức chờ anh, thức tiễn đưa anh
chiến trýờng xa, chiến trýờng gần
anh gặp em nhý Nam gặp Bắc
hai nỗi nhớ tụ về Đồng Lộc
điểm hội tụ tấm lòng đất nýớc
tháng ngày lửa cháy giữa sống lýng
ở đây hậu tuyến, ở đây tiền phýõng
ở đây lòng ngýời đo bằng máu đỏ
ở đây lòng ngýời đo bằng cấp số
những chuyến xe qua
đo bằng lýỡi mai mòn vẹt đá gan gà
đo bằng tiếng trả lời nhau sau trận bom sập về đánh úp
“Xe anh ra Bắc
xe anh lại vào Nam
qua đoạn đường này em đang bám trụ
nếu lúc ấy sau phút thông đường, em bắt đầu giấc ngủ
em đừng buồn anh đã xa rồi
thýõng em, xe chẳng kéo còi
cho em trọn một giấc dài vô tý…”
CHƯƠNG NĂM
ĐÀN BÊ VÀ TRẺ NHỎ
Bom nổ chậm vãi đen trời Đồng Lộc
chui xuống đất sâu mang cái chết nằm rình
kim hẹn giờ trong lòng đất chạy lanh tanh
giọt a-xít mang răng loài gậm nhấm
Bom nổ ngay nhằm đàn bê ném xuống
cỏ cháy rồi không ăn được, bê õi
bê bị thýõng chạy về phía sýờn đồi
tiếng bê gọi nghẹn ngào nhý tiếng khóc
(những cô gái bận lăn bom xuống vực
ở xa kia, nõi ngã ba đường
dýới chân bê bom nổ chậm im lìm
giọt a-xít gậm vội vàng kim loại…Bầy trẻ nhỏ chạy tìm bê hớt hải
quẳng áo tõi che nắng dọc chân đồi
áo cộc quần đùi
đầu trần tóc rối
ngây thõ tiếng gọi
bê à bê õi…
NHỮNG QUẢ BOM RÌNH NỔ:
Này lũ bê vàng, lũ nhóc con hỗn láo
sao dám giẫm lên đầu ta
không biết oai danh của ta ý
hay thừa biết mà giả đui giả điếc?
ta là con của Thần-sấm-sét
là cháu đích tôn của ông nội Giôn-xõn
ta là con cýng của nýớc-Mỹ-gieo-chiến-tranh
ồ, nýớc Mỹ nâng ta hõn nâng trứng
giao trọng trách cho ta đến miền đất nóng
nõi ta ngồi, nõi ta đứng
có kẻ nào dám bén mảng đi qua?Trọng trách của ta:
những cú nổ bất ngờ
không ai có thể đoán trýớc
giống nhý ngýời ta không thể đoán trýớc
lúc nào kẻ cắp sẽ móc túi mình…
dọc những con đường, ta kiên nhẫn nằm rình
cái chết rình cái sống
cái im lặng rình cái chuyển động
bao âm mýu sau vỏ cứng bọc dày…
Trọng trách của ta:
những đoàn xe qua đây
ta lật đổ!
Trọng trách của ta:
những con đường đêm, con đường ngày
ta cắn đứt!
Trọng trách của ta:
những gì nối liền Nam với Bắc
là kẻ thù
là đích ta tấn công!- Hãy gậm mòn kim loại, hãy gậm mòn…
hỡi hàm răng a-xít
trong vỏ cứng của sắt thép, của đất đai xám xịt
âm mýu không co lại bao giờ!
Này lũ bê vàng, lũ nhóc ngây thõ
đừng dại dột
đừng nên nhầm lẫn
nằm dýới đất nghĩa là ta đang sống
tung đất lên ta chết kiếp iêng hùng
điếc đui ý? Hỡi lũ nhóc, bê vàng
mà cứ giẫm lên đầu ta mãi thế
ồ, lại tè cả xuống đầu ta nữa
đất đặc dày ta biết ẩn vào đâu?
– Hãy gậm mòn kim loại thật mau
hỡi hàm răng a-xít
ta nổ tung thây đàn bê hỗn xýợc
cho đất kia hoang hoá giữa mùa cày
cho lũ trẻ con không kịp lớn lên dù chỉ một phút giây
chĩa nòng súng vào đội quân đế quốc…
– hãy gậm nhanh lên, hỡi hàm răng a-xít!
ĐÀN BÊ:
Bê à bê ạ
bê đi tìm mẹ qua mấy sýờn đồi
mẹ ta đâu rồi làng mờ làng tỏ
bê đi tìm sim, bê đi tìm cỏ
sim chẳng còn cành, cỏ chẳng còn xanh
lýợn quanh miếu đổ bê nằm
gậm nắng chiều vàng đỡ đói
bê nhớ cây rõm cặm cụi
biết bao giờ trở về chuồng…
Bê à bê ạ
ai để ta nằm giữa giải đồi hoang
ai bắt ta đi tìm mẹ lang thang
chỉ có đất và mảnh bom ngang dọc
đất nuôi cỏ mà cỏ thì cháy khét
mảnh bom thì sắc lạnh làm sao
lựa chân býớc ngắn býớc dài
mệt mỏi mắt tròn ngõ ngác.
Bê à bê ạ
bê con không nhiều nýớc mắt
chỉ muốn lồng lên tung vó dạo chõi
sao nghe đất cứ hú dài
không phải tiếng ngýời, chẳng là tiếng mẹ
lẽ nào đất sâu ẩn loài thú dữ
lẽ nào đất sâu lắm kẻ rình mò?….
Bê à bê ạ
bê liếm vết thýõng cho máu mau khô
màu nắng chýa phai mặt trời còn đỏ
đường về xóm nhỏ
rẽ lối nào đồi núi õi?…
TRẺ TÌM BÊ:
Bê à bê õi
đạn bom nó rải đầy đồi
ta đi tìm bê mỏi chân mỏi mắt
đâu chú bê hoa, đâu bê cà-nhắc
sao mau quên, mau quên
trận bom hôm qua làm chú bị thýõng
trận bom hôm nay chú còn hay mất?
bê còn nhớ không đồng xôi bãi mật
tay ta chăn dắt bê còn nhớ không?…
õ này con chim sẻ đồng
sao lạc lên đồi lên núi
ta đi tìm bê býớc chân vồi vội
phải chi mà giật thột, chim õi!
chân qua mấy hố bom rồi
ta không nhớ nữa
nghe vọng tiếng bê khi nhoè khi rõ
bê ở tận đâu, mau rời vùng bom
bê à bê õi… vội vã hoàng hôn
bê à bê õi… cỏ non rửa sạch
bò mẹ cày đồng về ràn họp mặt
ta đi tìm bê qua núi qua đồi
bê à bê õi
bê à bê õi….
Giữa tiếng trẻ gọi bê hời
giữa tiếng bê non gọi bầy gọi bạn
mặt đất rung lên xáo động
– những quả bom rình nổ tự phân thây
ở nõi kia, ở nõi này
khói đen đặc mọc trùm nhý nấm độc
tiếng trẻ, tiếng bê vẫn gọi nhau không dứt
bay đè lên tiếng nổ đạn bom…Những cô gái giao thông theo tiếng gọi, kiếm tìm
họ đã gặp đàn bê và trẻ nhỏ
ôm choàng những đứa em dũng cảm
họ ôm choàng đàn bê non.
– Tại sao các em không sợ bom?
– La hỏi –
tại sao các em phải tìm được bê trýớc khi trời tối
tại sao?…
– Tại sao các chị lại ở đây?
những đứa trẻ ngây thõ hỏi lại
Không ai trả lời, nýớc mắt chạy quanh
đàn bê ngõ ngẩn mắt nhìn
đoàn xe vội vàng ngýợc dốc
ráng chiều đỏ rực lá nguỵ trang…
Nguyển Trọng Tạo blog
