Viễn cảnh 2 năm liên tiếp thành phố không hoàn thành chỉ tiêu thu ngân sách từ thuế và phí đang dần hiện hữu…

Thu không đạt

Dù đã có dấu hiệu của sự phục hồi, nhưng nhìn chung nền kinh tế thành phố vẫn chưa tạo được sự đột phá. Do đó, những hệ lụy tồn dư từ ảnh hưởng của suy thoái kinh tế của các năm trước chưa được giải quyết. Công tác thu ngân sách ở TP Hà Tĩnh cũng gặp phải những khó khăn chung.

Năm 2013, TP Hà Tĩnh được HĐND tỉnh giao kế hoạch thu ngân sách 673 tỷ đồng. Theo báo cáo của Chi cục Thuế thành phố, 8 tháng đầu năm, tổng thu ngân sách trên địa bàn đạt 252 tỷ đồng, bằng 37% kế hoạch. Một số sắc thuế được kỳ vọng sẽ có sự tăng trưởng khá như: thu quốc doanh, tiền sử dụng đất…, song trên thực tế, các sắc thuế trên lại đang… ì ạch về đích. Trong số các sắc thuế không hoàn thành chỉ tiêu đề ra, số thu từ tiền sử dụng đất đạt thấp nhất (8 tháng thu được gần 90 tỷ đồng, bằng 21% kế hoạch).

Theo các chỉ số thống kê, 9 tháng đầu năm, nền kinh tế thành phố tiếp tục có những bước tăng trưởng khá. Giá trị sản xuất CN-TTCN đạt 722,9 tỷ đồng, bằng 74,6% kế hoạch năm, tăng 2,7% so với cùng kỳ năm 2012. Tổng mức lưu chuyển hàng hóa và doanh thu dịch vụ xã hội trên địa bàn đạt 3.892 tỷ đồng, bằng 79,4% kế hoạch năm, tăng 12,2% so với cùng kỳ. Giá trị sản xuất ngành TM-DV đạt 1.766,3 tỷ đồng, bằng 76,1% kế hoạch năm và tăng 13,8% so với năm 2012…

Bên cạnh những khó khăn về kinh tế, thị trường bất động sản đóng băng, tiến độ giao đất, đấu giá đất trên địa bàn thành phố triển khai chậm thì tổng số nợ đọng lớn của 3 dự án bất động sản không có khả năng nộp nợ thuế là những lý do khiến số thu từ tiền sử dụng đất đạt thấp. Tổng số nợ đọng của 3 dự án lớn trên địa bàn (Tập đoàn Phát triển nhà ở và đô thị, Công ty CP Đầu tư phát triển đô thị và Khu công nghiệp sông Đà Miền Trung, Công ty CP Tecco Hà Tĩnh) hơn 525 tỷ đồng. Nguồn thu từ thuế sử dụng đất giảm, kéo theo sự sụt giảm của thuế trước bạ và thuế thu nhập cá nhân thu theo đất.

Ngoài nguồn thu từ sử dụng đất thì thu quốc doanh được dự báo khó hoàn thành chỉ tiêu, theo kế hoạch (thu quốc doanh năm 2013 ước đạt 15 tỷ đồng). Tuy nhiên, do suy thoái kinh tế nên số lượng công trình xây dựng sử dụng vốn ngân sách trên địa bàn chỉ dừng lại ở con số 3 nên 8 tháng đầu năm nguồn thu thuế từ lĩnh vực này chỉ mới thực hiện được 25%. Ngoài ra, thực hiện công văn của Bộ Tài chính về việc khấu trừ 2% thuế GTGT đối với các công trình xây dựng cơ bản trên địa bàn đã làm giảm số thu gần 15 tỷ đồng.

Cần các biện pháp mạnh

Theo Chi cục trưởng Chi cục Thuế thành phố Trương Quang Long, công tác kiểm tra thuế đối với các doanh nghiệp (DN) trong thời gian qua mặc dù đã được tăng cường, tuy nhiên, tình trạng trốn thuế, ẩn lậu thuế vẫn còn xẩy ra. Một số DN lợi dụng sự thông thoáng trong chính sách tự in hóa đơn, tự chủ trong đặt in hóa đơn để thực hiện các hành vi mua, bán hóa đơn bất hợp pháp nhằm chiếm đoạt tiền thuế GTGT.

Do vậy, thời gian tới, ngành Thuế ưu tiên công tác kiểm tra, giám sát việc kê khai thuế, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế trên cơ sở thu thập thông tin để đánh giá mức độ tuân thủ, lựa chọn DN có dấu hiệu vi phạm để lên kế hoạch kiểm tra; tập trung chỉ đạo công tác xử lý hồ sơ khai thuế, nhất là các lĩnh vực: vận tải, dịch vụ nhà hàng, khách sạn, kinh doanh thương mại tổng hợp; kiểm tra và xử lý nghiêm các DN vi phạm về quản lý và sử dụng hóa đơn hàng hóa dịch vụ. Đồng thời, tập trung chỉ đạo quyết liệt các biện pháp khai thác nguồn thu thuộc các lĩnh vực, ngành nghề có điều kiện để bù đắp các khoản giảm thu, hụt thu, triển khai đồng bộ các biện pháp thu hồi, đôn đốc nợ đọng thuế hiệu quả.

Theo chia sẻ của các DN, đơn vị sản xuất chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế, để các DN, đơn vị hoàn thành nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước, không còn con đường nào khác ngoài phục hồi sản xuất, phát triển các sản phẩm hàng hóa phục vụ nhu cầu tiêu dùng của người dân. Theo thống kê của Chi cục Thuế thành phố, số DN hoạt động trong lĩnh vực xây dựng trên địa bàn chỉ bằng ½ tổng số DN nộp thuế nhưng chiếm đến 70% nguồn thu. Vốn ngân sách nhà nước không giải ngân hoặc giải ngân chậm, trong khi đó các sắc thuế không được gia hạn, một số DN đầu tư tài sản, máy móc thi công hàng chục tỷ đồng nhưng không có việc làm dẫn đến nợ ngân hàng ngày càng tăng. Khi có công việc thì ngân hàng chỉ thu nợ, không giải ngân cho DN. Đối với DN hoạt động trong lĩnh vực thương mại, sản xuất, hiện nay hàng hóa tồn kho nhiều, hoạt động SXKD đình trệ… làm hạn chế năng lực hoàn thành nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước.

Bên cạnh đó, theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay, nhu cầu đất ở của người dân trên địa bàn khá lớn. Tuy nhiên, trên thực tế, các khu đất ở được quy hoạch, xây dựng ở TP Hà Tĩnh lại đang vắng khách. Bởi theo quy định hiện nay, những lô đất có giá trị cao thì phải đấu giá, còn các lô đất có giá trị thấp thì xét cấp, thực tế việc tổ chức đấu giá không thu hút được nhiều thành phần tham gia do nhiều lý do khác nhau. Trong khi đó, nhu cầu xin cấp đất ở của người dân chưa đáp ứng được hết. Nên chăng chúng ta cần có cơ chế tăng cường cấp quyền sử dụng đất, vừa đáp ứng nhu cầu về đất ở của người dân, vừa tăng thu ngân sách cho các địa phương.

Ngô Tuấn

Báo Hà Tĩnh