Trao đổi với NTNN ông Trần Huy Oánh- Phó Giám đốc Sở NNPTNT, kiêm Phó Chánh văn phòng thường trực Văn phòng Điều phối nông thôn mới (NTM) tỉnh Hà Tĩnh cho biết: Hà Tĩnh với đặc thù là sản xuất nông nghiệp, tuy nhiên do đất đai, khí hậu không thuận lợi, nên rất khó khăn. Nếu không có bứt phá ND sẽ nghèo mãi. Vì vậy từ năm 2010, ngay từ những ngày đầu bắt tay vào xây dựng NTM tỉnh Hà Tĩnh đã quyết liệt thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp với việc xác định 13 sản phẩm hàng hóa chủ lực, trong đó trọng tâm là 4 con gồm lợn, bò, tôm, hươu và 3 loại cây rau củ quả chất lượng cao, cam, bưởi đặc sản Phúc Trạch. Các sản phẩm chủ lực này được tổ chức sản xuất theo chuỗi liên kết, tạo ra sản phẩm hàng hoá quy mô lớn, đồng nhất giống, quy trình sản xuất, công nghệ và đồng nhất về sản phẩm có sức cạnh tranh trên thị trường.
Cũng theo ông Oánh, khi “đường đã mở” nhưng không có chính sách hỗ trợ thì cũng khó thành công. Vì vậy từ năm 2011 lại nay, bước đột phá lớn ở Hà Tĩnh là mạnh dạn hỗ trợ xây dựng và ban hành các cơ chế, chính sách. Đặc biệt là chính sách phát triển sản xuất, ưu tiên nguồn ngân sách, dành 70% vốn NTM hàng năm cho sản xuất, trong đó có ít nhất 50% hỗ trợ lãi suất. Riêng năm 2014, ngân sách dành cho nông nghiệp là 170 tỷ đồng. Sau 4 năm xây dựng NTM Hà Tĩnh đã thành lập được 5.556 mô hình điển hình doanh thu từ 100 triệu đồng/năm đến 60 tỷ đồng/năm.
Nông dân thành ông chủ
Một trong những điểm khác biệt trong quá trình xây dựng NTM ở Hà Tĩnh so với các địa phương khác là Hà Tĩnh chủ động dồn sức chỉ đạo phát triển sản xuất và được tỉnh có các cơ chế, chính sách đặc biệt ưu tiên thỏa đáng cho lĩnh vực này. Minh chứng rõ nhất ở Hà Tĩnh hiện nay không chỉ tại các huyện đồng bằng mà các huyện miền núi hay vùng ven biển không khó để tìm các hộ dân làm kinh tế cho thu nhập cao. Từ vùng đồi núi hoang vu ở thôn 1, xã Ân Phú huyện Vũ Quang anh Nguyễn Văn Xoan cùng với 6 hội viên nông dân trong xã đã đứng ra thành lập HTX Phú Sơn.
Anh Nguyễn Văn Xoan cho biết: “Cách đây hơn 2 năm vùng đất này chỉ là đồi núi trọc cây cỏ hoang vu, nhờ có chính sách của tỉnh hỗ trợ đặc biệt ưu tiên vay vốn và hỗ trợ một phần tiền lãi gia đình tôi cùng 6 hộ dân mạnh dạn xây dựng trang trại tổng hợp trên diện tích 67ha, trong đó diện tích ao nuôi cá 4ha, chuồng lợn giống 8ha với 450 con lợn nái và 1.200 con lợn thương phẩm, trồng cam và chanh 10ha, diện tích còn lại trồng cây lâm nghiệp. Dù thời điểm này đang tiếp tục đầu tư mở rộng tuy nhiên năm 2014, doanh thu đạt khoảng 8 tỷ đồng, lợi nhuận 1,2 tỷ đồng”.
Thời điểm này xuống các xã ven biển ở Hà Tĩnh không khỏi bất ngờ trước sự đổi thay. Những bãi cát trắng bạc màu ngày nào giờ đây đã được phủ xanh rau củ quả sạch mùa nào giống ấy cho thu nhập cao. Sau hơn 1 năm triển khai dự án rau, củ, quả thí điểm trên vùng cát hoang ở xã Thạch Văn, đến nay hàng trăm hộ dân ở các vùng ven biển của huyện Thạch Hà, Cẩm Xuyên đã tham gia sản xuất trên diện tích 200ha. Chị Trần Thị Việt Hà- Chủ nhiệm HTX Thương mại, dịch vụ tổng hợp Hà Trung ở xã Cẩm Hòa huyện Cẩm Xuyên cho biết: Sau khi HTX chúng tôi nhận được 10ha đất cát, tất cả 12 xã viên đã đầu tư hơn 1 tỷ đồng bắt tay vào sản xuất rau, củ, quả gồm cải củ, cải bẹ, cà rốt, hành tây, hành lá theo hợp đồng liên kết với Mitraco Hà Tĩnh.
Theo ông Võ Kim Cự- Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh Hà Tĩnh: “Xuyên suốt trong quá trình chỉ đạo xây dựng NTM, tỉnh ưu tiên thỏa đáng nhất cho các địa phương tập trung sản xuất và Hà Tĩnh đã thành công. Minh chứng cụ thể năm 2014 có mới 2.556 mô hình sản xuất, thành lập mới được 206 doanh nghiệp, 114 HTX và 449 tổ hợp tác. Tuy nhiên, còn một số xã do cán bộ địa phương chưa vào cuộc quyết liệt vì vậy tiền hỗ trợ về không giải ngân được khiến người dân thiệt thòi. Điểm nghẽn này năm 2015 sẽ được tháo gỡ”.
