Vùng quê Trường Lộc
Trường Lộc được biết đến qua những ngôi đình làng hàng trăm năm tuổi với những nét chạm trổ tinh xảo; sự thâm nghiêm, uy nghi của nhà thờ các bậc danh nhân có nhiều đóng góp cho đất nước, quê hương; điệu ví phường vải mượt mà, ý nhị làm mê đắm lòng người; sự hài hòa sơn thủy của “bát cảnh” nơi làng quê mộc mạc, trù phú, êm ả…là tinh hoa, là cốt cách hình thành nên vùng văn hóa Trường Lưu. Trường Lưu xưa còn là đất học, là cái nôi khoa bảng với Thạc Đình học hiệu, Phúc Giang thư viện và gắn liền với những áng văn chương bất hủ như Hoa Tiên truyện, Mai Đình mộng ký của hai cha con Nguyễn Huy Tự, Nguyễn Huy Hổ. Nơi này còn có tới 11 di tích lịch sử – văn hóa, trong đó có 3 di tích cấp quốc gia. Đặc biệt hơn, hiếm có đất nào như Trường Lưu, có đến hai niềm tự hào đóng góp vào di sản thế giới của UNESCO. Ngoài hát ví phường vải một bộ phận của dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, vào tháng 9 vừa qua Trường Lộc lại vinh dự đón nhận bằng công nhận di sản tư liệu – ký ức thế giới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương cho mộc bản trường học Phúc Giang. Không chỉ làm nên một Trường Lưu nức tiếng xa gần, những tinh hoa văn hóa đó còn là gốc rễ, là điểm tựa vững chắc để Trường Lộc ngày nay vững vàng tiến lên trên con đường đổi mới, xây dựng quê hương.
Đi lên từ sức mạnh của truyền thống văn hóa mà ông, cha bao đời dày công tạo dựng, nên hôm nay đây Trường Lộc không ngừng vươn lên mạnh mẽ, bề thế, xứng đáng là một vùng quê đạt chuẩn NTM. Nét tươi mới, đầy sức sống ấy thể hiện bằng cơ sở hạ tầng đảm bảo nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của nhân dân. Những con đường bê tông rộng rãi, sạch đẹp nối dài các thôn xóm vào tận ngõ, ra tận cánh đồng. Đến nay Trường Lộc đã xây dựng được gần 21 km đường bê tông các loại trong đó đường trục xã: 4,87 km, đường trục thôn gần 4 km, đạt 100%; gần 5,5 km đường ngõ, xóm, đạt 81% và trên 6,5km đường trục chính nội đồng, đạt 100 %. Xã cũng đã xây dựng được trên 6,6 km rãnh tiêu thoát nước; trồng 4,8 km cây bóng mát có khả năng giao tán. Hệ thống nhà văn hóa các thôn được xây dựng theo quy hoạch, khang trang, bề thế với đầy đủ tiện nghi đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa của bà con nhân dân. Hòa chung vào bức tranh nông thôn mới của Trường Lộc hôm nay, là một kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại từ trường học, trạm y tế, lưới điện, viễn thông đến chợ, sân vận động – là những yếu tố quan trọng quyết định sự phát triển và tạo nên diện mạo của một vùng nông thôn.
Năm 2016, thu nhập bình quân đầu người đạt 29,350 triệu đồng/người/năm, tốc độ tăng trưởng kinh tế 15,5 %. Tỷ lệ phổ cập giáo dục trung học cơ sở, số học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục học bậc trung học đạt 100% ; tỷ lệ lao động nông thôn qua đào tạo 53,43 %; tỷ lệ người dân tham gia các hình thức bảo hiểm y tế đạt 94%; 100% thôn có hạ tầng internet về đến thôn ; tỷ lệ hộ sử dụng điện thường xuyên, an toàn từ các nguồn đạt 100%; 4/5 thôn đạt danh hiệu thôn văn hóa; tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 18,8 % năm 2011 xuống còn 4,68%; công tác vệ sinh môi trường được đảm bảo. Cùng với đó là sự ổn định về an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và chất lượng hệ thống chính trị của xã ngày càng được hoàn thiện, hoạt động có hiệu quả đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới. Nhưng cái được lớn nhất trong công cuộc xây dựng nông thôn mới ở Trường Lộc chính là sự hài lòng của người dân.
Những con số ấn tượng từ phong trào xây dựng NTM là kết quả của một quá trình nỗ lực, phấn đấu và quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân. Nhớ lại những ngày đầu khi phát động phong trào “chung tay xây dựng NTM” cả làng, cả xã như mở hội, trên mặt trận nào, lĩnh vực nào, không khí thi đua cũng không kém phần sôi nổi, tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ từ mỗi người dân đến từng thôn xóm và trong toàn xã. Trường Lộc chú trọng sức mạnh của truyền thống văn hóa khi khơi dậy và phát huy hiệu quả tình làng nghĩa xóm, ý thức cộng đồng. Vai trò chủ thể của người dân được phát huy, phương châm “ nhà nước và nhân dân cùng làm” được triển khai hiệu quả, phong trào chung tay xây dựng NTM luôn gắn liền với các cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”… Trong quá trình xây dựng NTM, toàn xã huy động được gần 25 tỷ đồng trong đó người dân địa phương đóng góp trên 7,3 tỷ đồng. Quan trọng hơn người dân nơi đây đã tự nguyện hiến hàng ngàn m2 đất, góp sức, góp công, hiến các công trình của gia đình để giải phóng mặt bằng làm đường giao thông, xây nhà văn hóa thôn. Từ phong trào xây dựng NTM mới thấy hết được sức mạnh đoàn kết của toàn dân, sự tin tưởng của người dân đối với Cấp ủy, chính quyền và truyền thống cách mạng của quê hương Trường Lộc.
Để tạo nên sự phát triển bền vững cũng như nâng cao thu nhập cho người dân, Trường Lộc đã chọn kinh tế là mũi đột phá. Phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập là những tiêu chí khó, xác định rõ điều đó xã Trường Lộc đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp tận dụng tiềm năng thế mạnh của địa phương và đạt hiệu quả cao. Xã tập trung tái cơ cấu ngành nông nghiệp, khuyến khích tích tụ ruộng đất, hướng sản xuất từ nhỏ lẻ, manh mún sang sản xuất hàng hóa quy mô lớn, liên kết hiệu quả, có tính cạnh tranh cao. Ngoài ra còn tổ chức tập huấn chuyển giao KHKT, hỗ trợ vay vốn cho người dân, liên kết với các công ty, doanh nghiệp trong sản xuất chăn nuôi. Để khuyến khích sản xuất, năm nào xã cũng tổ chức các đợt ra quân làm đất bằng máy móc cơ giới rầm rộ. Bên cạnh đó là sự hoạt động hiệu quả của 5 HTX, 5 tổ hợp tác và 3 doanh nghiệp, toàn xã có 3 mô hình lớn, 5 mô hình vừa, 15 mô hình nhỏ, 64 hộ kinh doanh dịch vụ, có 30,5% hộ kinh doanh có liên kết. Đây là xứ đồng Hàng Trai, cách đây không lâu còn là vùng đất đồi bãi, hoang hóa. Nhưng từ khi xã có chủ trương cho thuê đất phát triển kinh tế, đã mọc lên những trang trại quy mô, cho thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm. Không những thế những mô hình kinh tế này còn gợi mở ra hướng phát triển mới cho vùng quê Trường Lộc.
Xây dựng NTM là một chủ trương lớn, phát huy được sức mạnh của nhân dân nhưng yếu tố hạt nhân đóng vai trò quan trọng vẫn là công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền. Vì vậy ngay từ khi bắt đầu triển khai xây dựng NTM, Ban chấp hành Đảng bộ xã Trường Lộc đã ban hành: Nghị quyết số 05 và 3 Nghị quyết chuyên đề để lãnh đạo việc thực hiện xây dựng nông thôn mới hàng năm. Đồng thời thành lập Ban chỉ đạo, Ban quản lý xây dựng NTM từ xã đến thôn và xây dựng đề án, phù hợp tình hình thực tế của địa phương có sự đóng góp ý tưởng của người dân, đồng thời phân công cụ thể cho các thành viên BCĐ, BQL, các tổ chức hội, đoàn thể phụ trách các tiêu chí nông thôn mới, trực tiếp xuống tận thôn hướng dẫn tổ chức thực hiện. Bên cạnh đó Trường Lộc chú trọng thực hiện tốt công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch; đẩy mạnh công tác tuyên truyền. Những buổi tuyên truyền xây dựng NTM bằng hình thức sân khấu hóa như thế này được các đoàn thể tổ chức thường xuyên đã có tác dụng không nhỏ làm chuyển biến nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Sát thực hơn nữa là những đợt tham quan, học hỏi kinh nghiệm ở các xã Hương Trạch; Tùng Ảnh; Xuân Mỹ; Cẩm Yên… Hay những hình ảnh gần gũi của những ngày Thứ bảy, Chủ nhật giành cho NTM của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, các ban ngành, đoàn thể cấp huyện cùng chung tay, góp sức xây dựng NTM với bà con nhân dân.
Sau một năm quyết tâm, dồn sức Trường Lộc đã hoàn thành 20/20 tiêu chí xây dựng NTM. Thành công đó đã tạo nên những giá trị mới vừa hiện đại vừa mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống của vùng đất Trường Lưu. Và trong tương lai không xa một Trường Lộc NTM kiểu mẫu sẽ được nâng tầm bởi kết tinh văn hóa của những điệu ví phường vải, của những di sản, của truyền thống khoa bảng và những con người giàu lòng yêu nước, cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất./.
Phương Mai – Anh Đức
