Xã tuỳ tiện bán đất, lập quỹ trái phép hàng tỷ đồng, tự tiện cắt xén đất của hộ này bán cho hộ kia, cán bộ bưng hòm phiếu bầu cử về nhà chữa phiếu, xã tự “sáng tạo” cách xử phạt người xuất khẩu lao động, thôn cũng… bán đất…Đã hơn chục năm nay, hậu quả vẫn chưa giải quyết được, gây bức xúc cho dân.

Bán đất như bán… rau

Cương Gián là xã thuộc vùng biển ngang của Hà Tĩnh, dân số hơn 13.000 người, 2.800 hộ. Đất chật, người đông. Mấy năm gần đây trở thành điển hình toàn quốc về xuất khẩu lao động. Toàn xã có hơn 6.000 lượt người lao động ở Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Malaysia… . Theo một số thống kê thì đây là một trong những xã giàu nhất nước ta.Đời sống nhân dân thay đổi nhanh chóng. Dân số đông, người dân có thu nhập, nhu cầu đất ở rất lớn.Nắm bắt được nhu cầu đó, UBND xã Cương Gián đã tự ý cấp, bán đất trái thẩm quyền trong nhiều năm, gây hậu quả nghiêm trọng.

Hàng chục lô đất ở thôn Nam Sơn xã đã bán gần chục năm nhưng không giao được đất cho dân do làm sai trình tự, thủ tục.Theo kết quả kiểm tra, phúc tra của UBND huyện Nghi Xuân và UBND tỉnh Hà Tĩnh, từ năm 2000 đến năm 2006, UBND xã Cương Gián đã tuỳ tiện bán 186 lô đất trái thẩm quyền, trong đó có 40 lô đất cấp không đúng đối tượng. Số tiền thu từ việc bán đất trái thẩm quyền lên tới hơn 5,6 tỷ đồng. Xã đã để ngoài sổ sách hơn 1,97 tỷ đồng để chi tiêu.Trong số các đối tượng được cấp đất, ông Lê Văn Thanh, Chủ tịch UBND xã được “cấp” 2 lô; ông Hoàng Minh Triết, Bí thư Đảng uỷ xã cũng được “cấp thêm” 176 m2, một số cán bộ khác cũng “có phần”. UBND xã Cương Gián lại “mượn tên” 4 hộ là Nguyễn Văn Liêm, Hồ Văn Thanh, Nguyễn Công Sáng, Nguyễn Văn Vượng để “cấp” đất cho 4 hộ này. Thực tế, số đất đó là do ông Nguyễn Tiến Lợi nắm giữ. Ông Nguyễn Tiến Lợi đã “biếu” 15 triệu đồng cho Phòng Tài nguyên – Môi trường huyện Nghi Xuân để được hợp thức hoá thủ tục. Bức xúc, bốn ông Liêm, Thanh, Sáng, Vượng đã làm đơn tố cáo. Các hồ sơ “ma” nói trên đã được ông Hoàng Đình Hà, Chủ tịch UBND huyện Nghi Xuân kí cấp sổ đỏ. Bị chất vấn, ông Lê Văn Thanh, Chủ tịch UBND xã Cương Gián đã trả lời trước kì họp HĐND xã rằng: 4 lô đất nói trên là do UBND xã “biếu” lãnh đạo huyện (!?).4 suất đất “ngoại giao” này (cùng với 1 lô đất của ông Nguyễn Văn Tĩnh thôn Cầu Đá) không biết do vô tình hay hữu ý mà Đoàn kiểm tra của UBND huyện Nghi Xuân đã bỏ sót, sau đó đoàn phúc tra của UBND tỉnh Hà Tĩnh phát hiện, đưa vào hồ sơ. 4 suất đất này được đoàn phúc tra của UBND tỉnh Hà Tĩnh kết luận “cấp sai đối tượng”.

Để bán đất, UBND xã Cương Gián đã có rất nhiều “chiêu” độc đáo. Trong xã, có nhiều khu vực khu dân cư đông đúc nhưng đường đi lối lại vẫn không được làm, để lầy lội bụi bặm năm này qua năm khác. Trong khi đó, UBND xã lại bỏ ra hàng tỷ đồng để làm đường bê tông ở khu vực đồng bãi không có người ở với mục đích tăng giá trị các lô đất xung quanh để thu lợi tối đa. Do làm vội vã, quy hoạch kém, đường bê tông làm chồng lên vị trí đất đã được bán cho dân. Hiện nay, một người dân đã xây móng nhà ngay trên nền đường, buộc xã phải “nắn” đường lại cho đúng. Chị Lê Thị Nhàn (vợ anh Trần Thuyên), thôn Nam Sơn tố cáo: Năm 1995, HTX Đại Sơn (thuộc UBND xã Cương Gián) đã giao cho gia đình chị 600 m2 đất có thu tiền (250 nghìn đồng) với mục đích trồng cây trong 20 năm. Gia đình chị đã trồng hàng ngàn cây bạch đàn, phi lao. Năm 2004, UBND xã Cương Gián cho người đến chặt hết cây cối nhà chị, tuyên bố đất của chị đã được chia thành 3 lô bán cho người khác. Chị Nhàn xin mua một lô nhưng không được đồng ý. Bức xúc, chị Nhàn rào lại đất, không cho những gia đình đã mua đất đến ở. Biết “đuối lý”, UBND xã Cương Gián không làm được gì. Từ đó đến nay, UBND xã Cương Gián không giao được đất cho những hộ đã mua đất, gây ra khiếu kiện triền miên.
Đường thôn đi qua nhà bà Lê Thị Thạch bị uốn cong do sự tuỳ tiện cấp đất của UBND xã Cương Gián.
Ở khu vực thôn Nam Sơn, theo phản ánh của người dân, có đến hàng chục lô đất đã bán cho dân nhưng không giao được đất, vì đều là đất HTX đã bán cho dân, UBND xã không làm thủ tục thu hồi đất, đền bù hoa màu mà đã vội bán cho người khác. Do xã làm sai, dân không chịu, nên sự việc đến nay vẫn còn bế tắc, hàng ngàn m2 đất bị bỏ phí. Bà Lê Thị Thạch, thôn Bắc Sơn lại lâm vào hoàn cảnh bi đát do sự lộng quyền của UBND xã. Miếng đất của gia đình bà đã có sổ đỏ đang vuông vắn, tự nhiên bị UBND xã Cương Gián cắt một góc độ vài chục m2 bán cho hộ phía trước, mà bà không được hỏi ý kiến, không được đền bù. Bây giờ gia đình nọ đã làm công trình phụ lên đất nhà bà, án ngữ ngay trước cửa. Trớ trêu hơn, con đường phía trước của cả thôn là đường thẳng, nhưng theo “nguyện vong” của hộ dân, UBND xã Cương Gián đã cấp đất cho hộ đó ngay trên vị trí nền đường, làm con đường đến ngõ nhà bà Nhàn thì bị rẽ cong sang hướng khác. Một lần ông Hồ Sỹ Hiền, chồng bà Nhàn vừa ra khỏi ngõ, một người đi xe máy do tầm nhìn bị khuất nên húc anh Hiền gãy chân.

Chính quyền thôn cũng đua nhau bán đất

Thấy xã tuỳ tiện bán đất sai thẩm quyền, dân kiến nghị không bị xử lý, một số thôn cũng bàn nhau bán đất. Ông Trần Mại, nguyên thôn phó thôn Nam Sơn, cán bộ thanh tra xã Cương Gián cho biết: “Cán bộ và nhân dân các thôn Nam Sơn, Trung Sơn, Bắc Sơn thấy xã bán được đất, thì cũng quyết định bàn nhau bán đất cho dân. Giấy bán đất do thôn trưởng và Bí thư chi bộ thôn kí.
Ông Trần Mại, nguyên thôn phó thôn Nam Sơn, cán bộ Thanh tra xã Cương Gián: “Xã bán được đất thì thôn cũng bán được đất”. Tiền giao đất nộp vào quỹ thôn để xây hội trường thôn và chi tiêu chung”. Ông Mại cho biết cả ba thôn đã bán hàng chục lô đất, hiện nay hầu hết người dân đã làm nhà ở ổn định. Một số hộ đã có sổ đỏ, một số khác chưa có sổ đỏ nhưng vẫn ở bình thường. Ông Mại dẫn PV đi xem các nền đất thôn bán cho dân đã được người dân ở ổn định, cười sảng khoái: “Xã bán được đất thì thôn cũng bán được”.  Ông Mại cho biết, Hội trường thôn Nam Sơn được xây nên từ tiền bán đất cho dân đã bị UBND xã thu hồi làm trường Mầm non từ 2 năm nay, nhưng xã không xây hội trường khác cho dân, nên người dân Nam Sơn phải lên Hội trường UBND xã để hội họp, sinh hoạt nhờ.(Còn nữa)

Quang Đại – Hà Vy/Tam Nhin