Bà Thái (xóm Tiến Bộ) đang thu hoạch lá dong.

Thạch Tân là xã có diện tích trồng lá dong khá lớn, tập trung chủ yếu ở các xóm Tiến Bộ, Văn Minh, Đông Tân… Lá dong có mặt ở mảnh đất này đã khá lâu. Trước đây, những người đi rừng tìm được giống cây này và mang về nhà trồng thử. Từ đó đến nay, lá dong được nhân rộng và trồng khá phổ biến ở Thạch Tân.

Ông Nguyễn Hữu Hùng (73 tuổi) – một hộ trồng lá dong lâu năm ở xóm Tiến Bộ cho biết: “Gia đình tôi trồng tới hơn một sào lá dong. Cũng như mọi năm, năm nay lá dong khá tốt, cho lá đẹp và chất lượng. Ước tính đợt này chúng tôi bán được khoảng trên dưới 10 triệu đồng”.

Bà Trần Thị Lý (77 tuổi) – cũng chia sẻ: “Mấy ngày nay, các thương lái về Thạch Tân rất nhiều để thu mua lá dong, gia đình chúng tôi cũng vậy. Tuổi đã cao nên phải nhờ con cháu đến để thu hoạch và bán hộ”.

Lá dong là một loại cây mọc tự nhiên, dễ tính. Nó ưa môi trường sống ẩm ướt và râm mát. Đặc biệt, đây là loại cây có sức sống dồi dào, sinh trưởng rất nhanh, không cần chăm bón nhưng vẫn cho sản phẩm tốt, thu hoạch với giá trị kinh tế khá cao. Đó cũng là một trong những lí do mà ở Thạch Tân nói chung, cũng như xóm Tiến Bộ, Văn Minh… nói riêng, lá dong ngày càng được nhân rộng và phát triển.

Ông Nguyễn Hữu Hùng đang lựa chọn và phân loại lá dong trước khi cung ứng ra thị trường.

Xóm trưởng xóm Tiến Bộ – ông Trần Quốc Tứ chia sẻ: “Xóm chúng tôi, nhà nào cũng trồng lá dong. Ở Thạch Tân, nói tới xóm Tiến Bộ là nói tới quê hương của lá dong. Đây là một nghề phụ của người dân nhưng mang lại hiệu quả kinh tế khá cao, trong khi đó lại không mất chi phí sản xuất như các loại cây trồng khác”.

Thời điểm này ở Thạch Tân chính là thời điểm cao trào của vụ thu hoạch lá dong. Đoàn xe của các thương lái, các nhà buôn vào tận từng nhà, từng làng để thu gom, mua bán sản phẩm về cung cấp cho thị trường Tết. Không khí vùng quê này đang trở nên rộn ràng, nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Ông Võ Tá Cảnh (xã Thạch Trung – TP Hà Tĩnh) cho hay: “Tôi xuống đây để mua lá dong về nhập ngày Tết. Thời điểm cận kề Tết, năm nào tôi cũng có mặt ở Thạch Tân để làm ăn vì lá dong nơi đây đẹp và khối lượng khá lớn”.

Lá dong được thu hoạch mỗi năm một lần vào dịp cuối năm, khi cái Tết đang cận kề. Lá dong Thạch Tân có mặt khắp thị trường tỉnh Hà Tĩnh, ra đến TP Vinh (Nghệ An) và một số được vận chuyển vào miền Nam. Giá cả của mặt hàng này cũng khá phong phú, đa dạng tùy theo chủng loại, chất lượng sản phẩm. Những lá ở mức bình thường được bán với giá 400đồng/lá; còn loại lá to, đẹp, chất lượng thì từ 500 – 600 đồng/lá. Sau khi thu hoạch xong, các hộ dân tự lựa chọn và phân loại sản phẩm, rồi bó thành từng bó để nhập cho các nhà buôn. Mỗi bó như thế được xếp đều đặn với 50 lá.

Tết trở nên ấm cúng, ý nghĩa hơn… đối với bà con Thạch Tân, bởi giữa thời đại kinh tế thị trường, quá trình đô thị hóa đang diễn ra nhanh chóng, nhưng người dân nơi đây vẫn gìn giữ cho mình nét đẹp văn hóa riêng.

THU PHƯƠNG – HOÀI THU/Baohatinh.vn