Theo Đồn biên phòng Đèo Ngang (Hà Tĩnh), cuối tháng 9 và đầu tháng 10 có hơn 2.600 người nước ngoài làm việc ở Khu kinh tế Vũng Áng, trong số này có 1.526 người Trung Quốc. Nhưng Ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng cho biết chỉ có hơn 1.100 người nước ngoài được cấp giấy phép lao động để làm việc tại khu kinh tế này. Điều đó chứng tỏ rằng việc quản lý lao động nước ngoài ở Khu kinh tế Vũng Áng đang “có vấn đề”.
Nhiều lao động phổ thông
Hiện nay công trường Formosa ở Khu kinh tế Vũng Áng đang được đẩy nhanh tiến độ. Có rất nhiều nhà thầu Trung Quốc trúng thầu tại đây, kéo theo rất lớn lao động bản xứ sang làm thuê. Đầu giờ chiều, ở ngã ba xã Kỳ Phương (Kỳ Anh), lao động Trung Quốc đứng chờ xe buýt rất đông, phải mất đến 4-5 lượt xe mới đưa hết số lao động này đến công trường Formosa.
Tại công trình lò cao của dự án Formosa, rất nhiều lao động Trung Quốc đang làm việc với vẻ mệt nhọc, mồ hôi nhễ nhại. Một chiến sĩ biên phòng công tác tại khu vực này cho biết ở đây có rất nhiều lao động Trung Quốc. Riêng ở công trình lò cao có khoảng 600 người, chủ yếu là lao động chân tay.
Thiếu tá Nguyễn Văn Đàn, đồn phó Đồn biên phòng Đèo Ngang, cho biết từ đầu năm tới nay đơn vị này xử lý rất nhiều vụ việc liên quan đến người nước ngoài như: không có thẻ tạm trú của công an, trộm cắp, chém giết, đình công… Tiêu biểu là ngày 28-4, tổ công tác của đồn bắt quả tang Jiang Su (quốc tịch Trung Quốc) trộm cắp sắt thép tại công trường Formosa.
Ngày 7-8-2013, tại thôn Liên Phú, xã Lỳ Liên (Kỳ Anh) xảy ra vụ ẩu đả giữa người địa phương với người nước ngoài. Hậu quả một lao động Đài Loan (Trung Quốc) bị chết. Gần đây, ở công trường Formosa có 44 công nhân Trung Quốc tổ chức đình công ngăn không cho số công nhân khác đi làm…
Lao động Trung Quốc chạy ùa lên xe buýt đón đi làm ở công trường Formosa – Ảnh: Văn Định
Không ai nhận trách nhiệm
Cuối tháng 9, Cục Quản lý xuất nhập cảnh thuộc Bộ Công an phối hợp với một số cơ quan chức năng Hà Tĩnh kiểm tra, rà soát lao động của một số nhà thầu, doanh nghiệp nước ngoài ở Khu kinh tế Vũng Áng, qua đó phát hiện có hơn 570 lao động Trung Quốc không có giấy phép lao động, trục xuất 128 người về nước. Trong đó nhà thầu MCC5 (Trung Quốc) có 182 lao động.
Phía nhà thầu thừa nhận toàn bộ số lao động này chưa có giấy phép lao động. Kiểm tra 182 hộ chiếu, đoàn phát hiện 73 người còn hạn thị thực dưới một tháng, buộc phải xuất cảnh về nước. Tương tự, Công ty Sơn Tây (Trung Quốc) đưa 142 người Trung Quốc sang làm việc tại Formosa, toàn bộ số lao động này cũng không có giấy phép lao động. Rà soát lại 142 hộ chiếu, đoàn phát hiện 36 người thị thực còn dưới một tháng, buộc phải trục xuất về nước trước thời hạn…
Ông Hồ Anh Tuấn, trưởng Ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng, cho biết quản lý lao động người nước ngoài ở khu kinh tế là rất khó, ban chỉ là đơn vị được ủy quyền cấp giấy phép lao động, không có chức năng kiểm tra, xử phạt, trục xuất lao động trái phép ra khỏi địa bàn. “Lao động phổ thông người nước ngoài ở đây quá nhiều. Họ sang đây theo dạng du lịch, chúng tôi không có quyền can thiệp. Chúng tôi chỉ cấp giấy phép lao động, còn giám sát, quản lý phải thuộc Công an, Sở LĐ-TB&XH tỉnh” – ông Tuấn nói.
Còn ông Lê Tiến Dũng, phó giám đốc Sở LĐ-TB&XH Hà Tĩnh, cho rằng khi được ủy quyền cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài, Ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng có chức năng kiểm tra, giám sát nhưng không có quyền xử phạt. “Vừa qua, cơ quan liên ngành phát hiện rất nhiều lao động nước ngoài chưa có giấy phép ở khu kinh tế, trách nhiệm này thuộc về ban quản lý khu kinh tế. Khi được ủy quyền, ban phải chịu trách nhiệm, còn sở vẫn có quyền thanh tra, kiểm tra, xử lý khi có vấn đề lao động nước ngoài tại khu kinh tế…” – ông Dũng cho hay.
VĂN ĐỊNH
Tuổi Trẻ