Thoạt nhìn, căn nhà gỗ rộng 1.000m2 ở thị trấn Hương Khê, Hà Tĩnh chỉ có vẻ như một nhà khá giả với chiếc cổng đúc đồng nguyên khối, thiết kế 1 tầng, chia gian giống như các nhà gỗ thời các cụ, trên lợp ngói đỏ. Gần một nửa diện tích khuôn viên được gia chủ làm sân và khoảng vườn trồng ít cây trang trí. Trong vườn có trồng vài cây dó bầu, đặc sản Hà Tĩnh.

Khuôn viên nhà gỗ rộng thoáng, rất giống với kiểu nhà "các cụ" thời xưa.

Người ta bảo, giàu chơi vàng, sang chơi gỗ. Chủ ngôi nhà này chọn cách chơi gỗ khá truyền thống, bày biện phần lớn nội thất trong nhà làm từ gỗ tự nhiên nguyên khối. Ngoài hiên là chiếc sập gỗ gõ đỏ và bộ bàn ghế gỗ lim, được nghệ nhân tạo thành vạt ghế dựa trên lõm tự nhiên của cây cổ thụ. Cột nhà bên ngoài cũng gỗ lim.

Bộ sập gõ đỏ và bàn ghế gỗ lim được đặt ở hiên nhà.

Bên trong, gia chủ làm vách nhà bằng gỗ hương Lào, trơn nhẵn, cột trụ chống và chia gian là gỗ căm xe Lào. Sở dĩ chọn làm nhà gỗ giữa vùng Hương Khê, ấy là bởi những ngày hè nóng bức, đặc biệt những ngày gió lào miền Trung thổi rát mặt, ngôi nhà gỗ sẽ chống chọi được với thời tiết khắc nghiệt, giúp gia chủ có được sự mát mẻ khi về nhà.

Sự tương phản giữa bức vách trơn và phù điêu tạo điểm nhấn cho phòng khách.

Trong gian nhà chính tầm hơn 100m, ở giữa là bộ bàn ghế rồng đỉnh bằng gỗ hương được chạm trổ cầu kỳ làm nơi tiếp khách. Hai phòng ngủ được bố trí ở hai chái, hệt như kết cấu nhà ở nông thôn thời các cụ.

Bàn ghế kiểu rồng đỉnh đặc trưng cho gu chơi đồ gỗ của người hoài cổ.

Như tương phản với những bức vách để trơn nhẵn, trên trần nhà là những phù điêu gỗ hoa văn, khắc hình ảnh các thánh tích Thiên chúa giáo, hình ảnh lúa mạch và nho, biểu tượng sự sung túc, sự sống thiêng liêng.

Gia chủ rất tâm huyết với những phù điêu thánh tích.

Ở giữa phòng, khối trầm hương ngả màu đen, nom xù xì nhưng tỏa hương tinh dầu dễ chịu, tạo điểm nhấn duyên dáng cho không gian. Đó không phải khối trầm duy nhất ở đây.

...

Hai khối trầm hương "để chơi" của gia chủ.

Trầm hương “rải” từ sân đến căn phòng bí mật bạc tỷ

Ngoài sân, gia chủ bày biện la liệt những khối lớn nhỏ trầm hương - thứ được ví là loại hương thơm của trời ban cho thế gian. Một vài người thợ đục đẽo những thân cây dó bầu, làm lộ ra mùi tinh dầu và những đoạn “điêu khắc” ngoằn nghèo trong thân cây. Họ đang chế tác trầm hương.

Công nhân chế tác trầm hương ngay tại hiên nhà.

Các công đoạn chế tác từ trầm cũng khá công phu. Sau khi đốn hạ cây, người thợ phải dùng dao, đục khoét tỉ mỉ những phần thân bên ngoài, những phần vân đen còn lại được xác định là trầm sẽ được người thợ chế tác theo các mặt hàng khác nhau tùy theo kích thước, khối lượng của trầm.

Công việc của gia chủ liên quan đến khai thác dó bầu và trầm hương trang trí, trang sức, hương trầm, nguồn nguyên liệu là rừng Phúc Trạch. Trầm hương có nhiều nốt tinh dầu toát ra mùi hương đặc trưng, nhiều năm nay được dùng làm đồ trang trí, vật phẩm tâm linh.

Cái quý ở chỗ, trầm hương trong cây dó bầu chính là phần vết thương tinh dầu tiết ra bảo vệ vết thương của cây. Nếu là trầm hương tự nhiên, phải mất hàng trăm năm mới có được.

Sau khi đục bỏ phần gỗ, phần vân đen trầm hương sẽ lộ ra.

Những cây được chế tác bên ngoài sân nhà gỗ, chủ yếu là trầm hương “nhân tạo”, do con người chủ động tạo vết thương cho cây dó bầu, chờ đợi ít nhất 10 - 15 năm mới khai thác, vẫn quý, nhưng ít hiếm và có giá trị hàng chục đến trăm triệu đồng/khối.

Kho báu thực sự của căn biệt phủ là gian nhà riêng lưu trữ những khối trầm hương quý, được tạc những hình thù thú vị. Với trầm hương, màu sắc càng đậm càng lâu năm, chứa nhiều tinh dầu, vì thế cũng đắt hơn. Một khối nhỏ cỡ một cánh tay ôm tầm 700 - 800 triệu. Trong phòng, có vài chục khối trầm hương như thế.

Căn phòng bạc tỷ của chủ nhân nhà gỗ.

Điều thú vị là, gia chủ không xếp đặt các khối trầm hương đắt đỏ của mình thành studio, lồng kính trưng bày như ở các cửa hàng ta thường thấy, mà để khá ngẫu hứng. Khối to, nhỏ, đậm, nhạt để đan xen nhau, chồng chất trong gian phòng “bí mật”. Gia chủ không tiết lộ giá trị thật của chúng, nhưng dân sành trầm chỉ cần nhẩm tính đã hiểu đây thực sự là căn phòng bạc tỷ.

Một khối trầm có thể có giá hàng trăm triệu, nếu là trầm tự nhiên, đậm tinh dầu.

Tác giả: Bích Chi

Nguồn tin: thethaovanhoa.vn