20h20, sau khi đọc xong “bài phát biểu” in kín 2 mặt giấy, ông Võ Tuấn Nhân cúi chào rồi rời khỏi phòng họp trong sự ngỡ ngàng, hụt hẫng của hàng trăm phóng viên. Rất nhiều phóng viên muốn đặt câu hỏi xong… không còn ai để trả lời! Các phóng viên thất vọng cho rằng đây hoàn toàn không phải là một cuộc họp báo mà chỉ là buổi đọc thông báo của Bộ Tài nguyên – Môi trường.
Ông Võ Tuấn Nhân rời phòng họp ngay sau khi kết thúc bản thông báo dài. (Ảnh: Quý Đoàn)
Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân nêu rõ, sau cuộc họp kín liên Bộ chiều nay, cơ quan quản lý nhà nước, các nhà khoa học đã đi tới thống nhất có 2 nhóm nguyên nhân chính dẫn hiện tượng cá chết hàng loạt: Thứ nhất là do tác động của các độc tố hóa học thải ra từ hoạt động của con người trên đất liền và trên biển. Thứ hai do hiện tượng dị thường tự nhiên tác động kết hợp với tác động của con người tạo nên hiện tượng tảo nở hoa của nước mà trên thế giới gọi là hiện tượng thủy triều đỏ.
Để xác định rõ nguyên nhân cụ thể về hiện tượng cá chết hàng loạt và có giải pháp ứng phó về lâu dài với các thảm họa tương tự, cần tổ chức nghiên cứu làm rõ 2 nhóm nguyên nhân nói trên. Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ chủ trì huy động và điều phối các cơ quan nghiên cứu khoa học để thực hiện các nghiên cứu nói trên. Nếu cần thiết sẽ huy động các tổ chức khoa học quốc tế để kiểm chứng.
Trong thời gian sớm nhất, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ cung cấp các kết quả phân tích các độc tố, và sẽ đưa ra khuyến cáo về việc tiếp tục hoạt động đánh bắt, nuôi trồng và tiêu thụ hải sản. Các địa phương tổ chức quan trắc chất lượng nước biển ven bờ và có khuyến cáo về các hoạt động du lịch, tắm biển trên địa bàn.
20h, cuộc họp báo chính thức bắt đầu. Thứ trưởng Bộ Tài nguyên – Môi trường Võ Tuấn Nhân chủ trì cuộc họp.
Đại diện Bộ Tài nguyên – Môi trường cảm ơn báo chí đã quan tâm đưa tin viết bài về vụ việc này. Đây là sự hợp tác chặt chẽ của báo chí với Bộ. “Hi vọng cuộc họp sẽ cung cấp thông tin kịp thời đến anh em phóng viên báo chí”- đại diện Bộ Tài nguyên – Môi trường nói.
Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân nói: Hôm nay tôi xin thay mặt Bộ Tài nguyên – Môi trường thông báo kết quả cuộc họp chiều nay. Cuộc họp chiều nay là thành quả lao động của nhiều nhà khoa học trong những ngày qua.
Cá chết hàng loạt gây ảnh hưởng an ninh trật tự, khiến nhân dân hoang mang, lo lắng. Bộ Tài nguyên – Môi trường đề nghị báo chí trong hoàn cảnh như thế này cần bình tĩnh, khách quan, khoa học, cùng cơ quan nhà nước tìm ra nguyên nhân của việc này.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng và các Phó Thủ tướng, chiều nay Bộ Tài nguyên – Môi trường đã cùng các Bộ và lãnh đạo 4 tỉnh, điều tra, đánh giá xác định nguyên nhân cá chết để ổn định đời sống cho nhân dân.
Bộ Tài nguyên – Môi trường đã thành lập nhiều đoàn công tác, khảo sát tại nhiều tỉnh. Đây là vấn đề phức tạp, xảy ra ở nhiều nơi trên thế giới, đòi hỏi thời gian xác định nguyên nhân chính xác.
Bộ Tài nguyên – Môi trường đã phối hợp với các Bộ ngành, có cả nhà khoa học ở Đại học Tokyo (Nhật Bản) thảo luận về kết quả nghiên cứu những ngày qua. Các cơ quan, nhà khoa học đã báo cáo kết quả bước đầu, có nhiều ý kiến xác đáng.
Sau khi nghe báo cáo, thảo luận, loại trừ các khả năng, có thể xác định được nguyên nhân.
Trước mắt thống nhất, có 2 nhóm nguyên nhân chính gây ra cá chết hàng loạt: Do tác động của độc tố hóa học của con người trên đất liền và trên biển.
Qua kiểm tra thu thập chứng cứ, chưa có bằng chứng khẳng định mối liên hệ giữa Formosa và nhà máy của Vũng Áng với tình trạng cá chết hàng loạt.
Qua nghiên cứu của các nhà khoa học và các cơ quan liên quan, chưa phát hiện thông số môi trường vượt quy định, quy chuẩn tại đây.
19h55, đại diện Bộ Tài nguyên – Môi trường quay trở lại phòng họp, chuẩn bị thông tin về vụ việc, “hạ nhiệt” không khí sốt ruột của gần 200 phóng viên đã chờ đợi suốt nhiều giờ đồng hồ.
19h37, gần 200 phóng viên tới từ các báo đài đang sẵn sàng thông tin về cuộc họp báo. Có lẽ chưa bao giờ không khí phòng họp của Bộ Tài nguyên – Môi trường vào buổi tối lại “nóng” như vậy. Tuy nhiên lúc này lãnh đạo Bộ Tài nguyên – Môi trường và đại diện các Bộ ngành liên quan vẫn chưa “hội ý” xong nên cuộc họp báo vẫn chưa bắt đầu
19h23, do buổi họp báo thu hút sự quan tâm quá lớn của các phóng viên báo đài, việc sắp xếp ổn định phòng họp mất nhiều thời gian hơn dự kiến. Quá thời điểm dự kiến hơn 20 phút, cuộc họp vẫn chưa thể bắt đầu.
18h50, cuộc họp báo chưa bắt đầu nhưng không khí đã “sôi sùng sục”. Hàng trăm phóng viên các báo đài tập trung sẵn sàng đưa thông tin nội dung buổi họp báo đang được người dân cả nước quan tâm.
Ước tính có trên 100 phóng viên các cơ quan báo chí đưa tin về sự kiện này.
Đại diện Bộ Tài nguyên – Môi trường công bố thời điểm họp báo nguyên nhân cá chết ở miền Trung (Video: Nguyễn Dương)
Quang cảnh buổi họp kín liên Bộ kéo dài suốt gần 5 tiếng, ngày 27/4.
18h45, cuộc họp kín giữa các Bộ kết thúc. Đoàn nghỉ giải lao trước khi Bộ Tài nguyên – Môi trường chính thức bước vào họp báo công bố nguyên nhân thảm trạng cá chết.
Theo ông Vũ Minh Sơn – Vụ trưởng Vụ Thi đua khen thưởng – Bộ Tài nguyên – Môi trường, Bộ trưởng Trần Hồng Hà quyết định sẽ họp báo ngay tối nay sau khi cuộc họp kín đánh giá về nguyên nhân cá chết hàng loạt ở 4 tỉnh miền Trung, giữa các Bộ Tài nguyên và Môi trường, Công Thương, Y tế, Khoa học và Công nghệ, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn,… kết thúc.
Trước đó, vào trưa nay 27/4, khi cuộc họp kín chưa bắt đầu, đại diện Bộ Tài nguyên – Môi trường cho biết sẽ không tổ chức họp báo mà nội dung cuộc họp kín sẽ được gửi đến báo chí vào sáng mai (28/4).
Thế Kha – Nguyễn Dương