Thầy Nguyễn Sỹ Hà sinh năm 1959 ở xã Phúc Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. Năm 1979, thầy tốt nghiệp Trường Trung cấp Sư phạm 10+2 Quảng Bình (nay là khoa Sư phạm Trường Đại học Quảng Bình). Mang theo hoài bão lớn lao của tuổi trẻ, thầy Hà là một trong những người tiên phong “cõng” con chữ lên vùng cao xã Thượng Trạch, huyện Bố Trạch, địa bàn sinh sống của đồng bào Ma Coong, nơi mà con chữ vẫn còn là khái niệm xa vời.

Thầy giáo Nguyễn Sỹ Hà đánh kẻng gọi học sinh đầu năm học mới 2017-2018

Với một thầy giáo trẻ như thầy Hà, đây thực sự là một thử thách đầy gian nan. Nhớ lại ngày đặt chân lên vùng cao, thầy Hà cho biết, đã có lúc cơm không có ăn, nhớ nhà không thể về. Muốn về xuôi, thầy phải đi bộ ròng rã mấy ngày đêm liền. Hành trình băng rừng, lội suối với biết bao hiểm nguy rình rập nhiều lúc đã khiến đôi chân những người thầy miền xuôi chùn bước.

"Thời điểm mình chọn lên vùng cao, gia đình phản đối lắm. Thời đó ở đây xa xôi, hẻo lánh, phải đi bộ mấy ngày rừng mới lên đến nơi, đã lội bộ đến mòn dép, lên đến vùng cao lại bất đồng ngôn ngữ. Nói thật, lúc đó cả bản thân mình cũng ngán ngẩm và nhiều lúc muốn bỏ cuộc”, thầy Hà tâm sự.

Thầy Hà cùng học sinh điểm trường bản Troi lao động đầu năm học

Trường PTCS Tân Thượng Trạch là ngôi trường đầu tiên trong sự nghiệp trồng người của thầy giáo Nguyễn Sỹ Hà. Tại ngôi trường này, thầy được giao nhiệm vụ xây dựng điểm trường và dạy học cho học sinh tại bản Ban, một bản làng hẻo lánh của đồng bào dân tộc Ma Coong.

Lên với bản, thầy xin ở nhà dân, mượn nhà dân làm lớp học, rồi đến từng nhà, thậm chí vào tận trong rừng để tìm và vận động học sinh đến lớp. Bất đồng ngôn ngữ cũng chính là trở ngại mà người thầy cắm bản luôn gặp phải, thầy Hà phải mất gần 1 năm mới nghe được người dân nơi đây nói gì. Khó khăn trong giao tiếp cũng là rào cản trong việc truyền tải bài giảng đến học trò, những lúc như vậy, thầy vừa là thầy giáo, vừa là người phiên dịch, học trò vừa là người học chữ, vừa là người dịch chữ.

Thầy giáo Nguyễn Sỹ Hà và các em học sinh dân tộc

Với nhiệt huyết của tuổi trẻ, với tình yêu nghề, thầy Nguyễn Sỹ Hà và các đồng nghiệp tại Trường PTCS Tân Thượng Trạch đã quyết tâm vượt lên. Biết bao gian nan thầy đã trải qua, biết bao thế hệ học trò đã trưởng thành cũng chính nhờ con chữ, bài giảng của thầy. Để giờ đây, học sinh người dân tộc có thêm kiến thức để xây dựng bản làng, xây dựng quê hương, đất nước.

Bên gian bếp nhỏ tại điểm trường bản Troi, Trường tiểu học số 2 Thượng Trạch, nơi thầy Hà sẽ công tác trong năm học 2017-2018, thầy tự hào kể cho chúng tôi nghe về sự thành công của những học trò. “Đồng bào dân tộc họ không như miền xuôi, mong muốn lớn nhất của người giáo viên cắm bản là các em được học cái chữ. Từ cái gốc đó mới có thể học lên, học nhiều kiến thức xây dựng quê hương thoát nghèo. Chứng kiến con em đồng bào thành công trong cuộc sống là điều vui nhất của những người thầy cắm bản như mình. Nhiều học sinh của mình giờ đang giữ vị trí quan trọng trong bộ máy chính quyền, tiêu biểu đó là anh Đinh Hợp, học trò của mình ngày xưa, giờ anh ấy là Chủ tịch UBND xã Thượng Trạch rồi”, thầy Hà tự hào.

Buổi học đầu năm học mới của thầy trò điểm trường bản Troi, xã Thượng Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.

Cũng có nhiều năm thầy Hà được luân chuyển về dạy tại Trường Tiểu học xã Lâm Trạch và Trường tiểu học xã Xuân Trạch, hai xã miền núi của huyện Bố Trạch. Nhưng với thầy Hà, những điểm trường nơi biên giới xa xôi của xã Thượng Trạch chính là nơi gắn bó nhiều kỷ niệm nhất. "Mình bắt đầy sự nghiệp ở mảnh đất này và có lẽ kết thúc cũng ở đây rồi, về nghỉ hưu sẽ nhớ nơi này lắm. Mình chỉ mong ở các bản làng sớm có điện, để đời sống người dân được tốt hơn, những thầy giáo cắm bản cũng đỡ vất vả hơn", thầy Hà chia sẻ.

Chỉ còn hai năm nữa thầy giáo Nguyễn Sỹ Hà sẽ về nghỉ hưu sau những ngày tháng gieo chữ nơi vùng biên ải. Những ngày đi vận động học trò đến lớp, đi xin quần áo sách vở cho học trò. Những năm tháng cùng đói, cùng no vói dân bản sẽ là kỷ niệm khó quên trong sự nghiệp trồng người của thầy. Còn đối với bà con và học sinh dân tộc, thầy Hà và nhiều thầy giáo cắm bản sẽ mãi là một phần của bản làng, một phần của núi rừng, một phần trong công cuộc xây dựng bản nghèo vùng biên.

Tác giả: Tiến Thành

Nguồn tin: Báo Dân trí